ملتان وِچ محفوظ خطاطی تے دستکاری دے نوادرات

ملتان دی ہک عظیم شخصیت جنہاں آپݨاں ناں ظاہر نہ کیتے ونجݨ دے وعدے تے اِنہاں بزرگاں دیاں قلمی تحریراں وی زیارت کرائی ہِے اَتے انہاں دے فوٹو گھنݨ دی اجازت ڈتی ہِے۔ اساں اِنہاں دے تھورائیت ہیں۔ انہاں کول قرآن پاک دا ہک ورقہ ڄیڑھا بقول انہاں دے حضرت شاہ عبد اللطیف المعروف امام بریؒ دے دستِ مبارک دا لکھیا ہویا ہِے کالی سیاہی نال ٻہوں خوبصورت لفظ خطِ نسخ اِچ لکھے گین اَتے فارسی ترجمہ لال رنگ نال لکھیا ڳے۔ اِینویں اِی ہک قرآن پاک ڄیڑھا خطِ نسخ اَتے ثلث دے ملاپ نال جلی قلم نال لکھیا ہوئے۔ مولوی نور محمد ملتانی امام مسجد نواب علی محمد خان دے ہتھ دا بغیر ترجمے دے سادہ ہِے اُوندے سنِ تحریر 1217ہجری ہِے۔ اینویں اِی قرآنِ پاک دا ہِک ورق ڄیندے اُتے محمد صدیق فقیر ولد حافظ شاہ عالم ثانی سن تحریر 1218ہجری لکھیا اے۔ ݙو قرآن پاک جنہاں اُتے لکھݨ آلے دا ناں درج کے نیں‘ ہِک ہِک ورقہ موجود ہِے۔ اتے چھی ٻئے خطی نمونے جنہاں دا کاغذ ہتھ لیندے پھٹدے قلمی ہن تقریباً 8 x 12انچ سائز اِچ ہِن ڄیڑھے ٻہوں قیمتی قلمی سرمایہ ہِن۔ انہاں سنبھال رکھݨ اللہ انہاں کوں جزائے خیر ݙیوے ساکوں انہاں دے فوٹو گراف ڈِتے نِیں۔

ملتان دی دھرتی او دھرتی ہِے ڄیندے اُتے غوث، قطب، ولی، تحقیق کرݨ آلے اَتے قرآنِ کریم دی تفسیر لکھݨ آلے۔ فاتحین، عاملین، مؤرخین، ادیب، علماء، فضلاء، شعراء، صلحاء اتے فقیر منش لوکاں نے عشقِ مصطفی نال سرشار تھی کے اے جذبۂ جہاد نال مُرصع تھی کے ایں خطے کوں سونہݨاں کیتا۔ پراݨے زمانے چھاپے خانے نہ ہن اُون ویلے سارے عالم فاضل لوک سوہݨاں لکھدے ہن اتے قلمی قرآن پاک تفسیراں اَتے ٻئے علمی کتاباں ہتھ نال سونہݨاں لکھ تے سانبھ رکھدے ہَن ہِیں سانڳے اے سارا علمی تے فنی ترکہ ساݙے تئیں پہنتا۔ ہِیں سانگے صاحبانِ علم و دانش خوشنویس صاحبان اتے فکر و نظر آلے قابلِ احترام لوکاں نے ملتان دی دھرتی دے لوکاں کُوں خاص طور تے آپݨے فنِ خطاطی و خوشنویسی توں سنواریا۔ ملتِ دے اسلاف نے ملتان دی فضاء کوں علمی فکری، ادبی اتے خوشنویسی ڄیں اہم موضوعات توں نور و نور کر ݙتا۔ خاص طور تے ڄیڑھے گُنی لوک محمد بن قاسم دے قافلے نال حجاز اَتے بغداد دے بعد ملتان آئے ہَن انہاں دے وچ ہر فن مولا لوک‘ خاص طور تے اہلِ قلم خوشنویس صاحبان وی ہَن اُنہاں دی وجہ نال ملتان دی دھرتی علمی اَتے فن خاص طور تے خطاطی دا ڈائیریکٹ عرب سرززمین نال تھی ڳیا۔ اِے او ویلا ہا ڄݙاں حضرت داتا گنج بخش ؒ آپݨی کتاب کشف المحجوب اِچ لکھدے پئے ہن جو ’’لہور ملتان دا ہِک مضافاتی قصبہ ہِے‘‘ وَت ڄیڑھا علم اَتے فن پھیلے او ملتان دا مرہونِ منت ہِے۔ ملتان اِچ عبید بن احمد بغدادیؒ سب توں پہلی ہستی ہن ڄنہاں نے آپݨی حکمتِ عملی نال خطاطی تے خوشنویسی کوں وَدھارا ݙتا۔ صاحبِ تذکرہ الجواہر فارسی قلمی دے قول دے مطابق:

’’چوں حضرت محمد بن قاسم معہ عسکریان درسن نوز و سنہ ہجری المقدس وُرودِ مسعود فرمود بآں ہمراہ بزرگانِ دین و علماء کبار و صاحبان خوشخطی آمد ند در خطۂ ملتان بہ فیوض و برکات علمی و روحانی رابسیار شہرت و فروغ می کردند‘‘

ٻِیا ݙیکھو

• قاضی جان محمد خان لنگاہ

• خطِ نستعلیق تُوں بعد برِصغیر وِچ لوک فن دا ودھارا۔

• مولانا قائم الدین خان لنگاہ خطاط            

• ٻِنّھاں دیساں توں ملتان آوݨ آلے دستکار۔

• سرائیکی زبان وِچ لوک خطاطی دا سرمایہ

• سرائیکی ترجمیاں آلے قرآنی نسخیاں وِچ لوک خطاطی

ٻاہرلے جوڑ

• سئیں ابنِ کلیم احسن نظامی دا اُردو وکیپیڈیا تے تعارف

• سئیں ابنِ کلیم احسن نظامی (مرحوم) دا ٻِیا پورھیا

• گُلِ رعنا ادب سوسائٹی دے ٻئے کتاباں۔۔