یار ملاونداءِ (کہاݨی)
کون وِچھڑیئے یارملاونداءِ
لکھوانسانی رشتیں دی سب توں وݙی خصوصیت انہیں دی ناپائیدار ہے،اے رشتے ہک دم نہیں تُرٹ پوندے۔ اے غیر محسوس طور تے تہاکوں ہک ٻئے کنوں پریں گھن ویندن۔ پراے سب کجھ نہ محسوس تھیوݨ تھیوݨ دے باجود غیر شعوری نہیں ہوندا ایندے پِچھوں نہ ݙِیسݨ آلے کئی عوامل اندروں اندروں کم پئے کریندے ہوندن۔ انہیں وچوں وݙا عامل وقت ہے،وقت دی تمام سفاکی تے اوندے تمام قانون پورتے جبر تے بندے اُتے کم کریندے پئے ہوندن۔ دنیا دا کوئی ہک وی آدمی نہیں جیڑھا آکھ سڳے جو میں اپݨے تمام معمولات کوں اونویں نبھیندا آنداں جیویں جو میں انہیں کوں شروع کیتا ہا،کجھ لوکیں کوں ایں ڳالھ تے اعتراض تھی سڳدے ہئیں جو اوندے ٻلپݨ جوانی تے ٻُڈھیپے دے رویئے ہکوجھئیں رہ ڳئین۔ اے وی بڑی سطحی ڳالھ ہے اصل ڳالھ تاں اے ہے جو وقت دے نال تہاݙا شعوری رشتہ کیارہ ڳئے تے ایہو اِی تہاݙے تعلقات وچ بنیادی تبدیلی دا سبب ہے۔ کیا کہیں فرد نال تہاݙا جسمانی تعلق باقی زندگی دے سیاق و سباق کنوں کٹیا ہوئے۔ کیا جنس کیوں باقی سارے جمالیاتی تعلق کنوں کٹ کیں باقی ذہنی الجھنیں دے علاج کیتے ورت سڳدے ہاؤ۔ جے ایہا ڳالھ ہے تاں محض ہکے بندے نال جسمانی جسمانی تعلق ہمیشہ خوشگوار عمل کیوں نہیں ہوندا۔ ڳالھ کہیں ٻئے پاسے چلی ڳئی ہے بلکہ اساں بندے دا بندے نال تعلق،جنس تک محدود کر ݙتے۔ بندے دا بندے نال تعلق شعور وی ہے تے جغرافیائی وی،مکانی وی ہے تے زمانی وی،اساں ہۃݨ تے بندے دے مکانی تعلق کوں مدنظر رکھیئے،بندے کٹھے رہندن تاں انہیں دا ہک خاص تعلق پیدا تھی ویندے او شعوری وی ہوندے تاں جسمانی وی تے اور ضرورتیں دے مطابق اپݨی شکل بدلیندا رہندے پر جونہی اوندے وچ زمانی یا جغرافیائی تبدیلی آندی ہے تاں اوندے اِچ وقت ہک اپݨے نویں روپ وچ سامݨے آںدے مہربان وی تے ظالم وی۔ مہربان ایں جو اونویں حالات وچ بندے دے کیتے سازگار ماحول پیدا کرݨ شروع کر ݙیندےتے ظالم ایں جو جَیں توں ہک پل ناوھے وِسدے،او وِسرݨ پئے ویندن۔ ہک مہان کوی وارث آخر اینویں تاں نہیں آکھیا:
ہیر آکھیا جو جوٹھ ٻولیوں
کون وِچھڑے یار ملاوندا ءِ
ٻیا ݙیکھو
لکھو- سرائیکی لوک قصّہ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔