سلطنت فاطمیہ، مصر
سلطنت فاطمیہ یا خلافت فاطمیہ، خلافت عباسیہ، بغداد دے خاتمے دے بعد 297ھ وچ شمالی افریقا دے شہر قیروان وچ قائم تھئی۔ اس سلطنت دا بانی عبیداللہ مہدی چونکہ حضرت محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دی صاحبزادی حضرت فاطمہؑ دی اولاد وچوں ہوݨ دا دعویدار ہئی ( محققین کوں اس نال اختلاف ہے) اس واسطے ایں حکومت کوں سلطنت فاطمیہ آکھا ویندا ہے تے اے سلطنت اسماعیلیاں دی مذہبی حکومت دا درجہ رکھدی اے ۔ عبید اللہ تاریخ میں مہدی دے لقب نال مشہور ہے کیونکہ اوہنے احادیث مبارکہ وچ مذکور مہدی آخر الزمان ہوݨ دا دعویٰ کیتا ہئی جینکوں اڄ وی اسماعیلی تسلیم کریندن۔
نسب وچ اختلاف
لکھوانہاں حکمراناں دے شجریاں وچ اختلاف ایہ ہے کہ ایہ ائمہ اپݨے کوں لکیندے ہوندے ہن ، اتھاں تک کہ بقول ابن خلدون محمد بن اسمعیل دا نام محمد مکتوم پئے گیا ۔ ائمہ مستورین دے داعی وی اپݨا ناں ݙسݨ وچ بہت احتیاط کریندے ہن.
فاطمین، حضرت فاطمہؑ دی نسل توں ہن کہ نی اس بارے وچ مورخین وچ اختلاف ہے ۔ صرف ابن خلدون تے مقریزی اس بارے وچ متفق ہن کہ ایہ فاطمی نسب ہن۔ خود فاطمین یا انہاں دے داعیاں نے اثبات نسب وچ کوئی حصہ نی گھدا ۔ معتدد دفعہ ظہور دے زمانے وچ نسب دا سوال چاتا گیا ، لیکن کہیں امام نے اس دا جواب نی ݙتا ۔ معز توں مصر وچ کہیں نے ایہ سوال کیتا کہ آپ دا نسب کیا ہے ۔ اس جواب وچ معز نے ہک جلسے وچ تلوار اپݨی میان توں کڈھ کے آکھا کہ ایہ میݙا نسب ہے تے ول سونا حاضرین تے سونا اچھالدے ہوئے آکھا کہ ایہ میݙا حسب ۔ اس زمانے وچ جیہڑا خطبہ پڑھا ویندا ہئی اس وچ وی ائمہ مستورین دی جگہ ممتخنین یا مستضعفین جیہے الفاظ پڑھد ہوندے ہن.
مصر دے اسماعیلی حکمران
لکھو- عبیداللہ المہدی 297 ھ تا 322 ھ
- محمد القائم بامراللہ 322 ھ تا 334 ھ
- المنصور باللہ 334 ھ تا 341 ھ
- معز الدین اللہ 341 ھ تا 365 ھ
- العزیز باللہ 365 ھ تا 386 ھ
- حاکم بامراللہ، 386 ھ تا 411 ھ
- علی الظاہر 411 ھ تا 427 ھ
- ابوتمیم معد المستنصر باللہ 427 ھ تا 487 ھ
- ابو القاسم احمد المستعلی با اللہ 487 ھ تا 495ھ
- ابو علی منصور الامر باحکام اللہ 495 ھ تا 524 ھ
- ابو المیمون الحافظ ، 524 ھ تا 544 ھ
- ابو منصور اسماعیل الظافر لاعداء اللہ 544 ھ تا 549 ھ
- الفائز بدین اللہ 549 ھ تا 555 ھ
- العاضد الدین اللہ 555 ھ تا 567 ھ