مولانا فخر الدین ابراہیم العراقی
حضرت مولانا فخر الدین عراقی دا سلسلۂ نسب حضرت سیدنا صدیقِ اکبر رضی اللہ نال ملدا ہِے۔ آپ ہمدان دے علاقے دے راہوݨ والے ہَن وݙے باکمال اَتے صاحبِ کشف و کرامت بزرگ ہن۔ آپ نے بچپن اِچ اِی قرآنِ پاک حفظ کر ڳھدا۔ آپ وݙے خوش الحان اَتے خوش خط وی ہَن۔ اِیں سانڳے لوگ اِنہاں دے شیدائی ہَن اَتے دِل و جان نال عزت کریندے ہَن۔ آپ نے تمامی رائج علوم دی تکمیل کیتی۔ آپ عشق و محبت دی روحانی سرمستی اِچ ملتان آڳئے۔ حضرت غوث بہاؤ الدین زکریا قدس سرہٗ دی نظرِ کرم اِنہاں تے تھی ڳئی انہاں آپݨا مہمان بݨا تے ہِک علیحدہ کمرہ ݙے ݙتا ڄیندے اِچ عبادت ریاضت اَتے مراقبہ اِچ محو تھی ڳئے۔ اَجݨ پندرھاں ݙینہہ گزرے ہَن تاں شیخ فخر الدین عراقی نے وجدانی کیفیت اِچ ہِک غزل لکھی اَتے زور دی آواز نال پڑھن لڳ پئے۔ غزل دی ہِک رباعی ہِے۔
نخستیں بادہ کا ندر جام کردند
زچشمِ مست ساقی دام کردند
چوں خود کردند راز خویشتن فاش
عراقیؔ را چرا بدنام کردند
مولانا فخر الدین عراقی نے آپݨا دیوان ڄیندا ناں ’’لمعات‘‘ ہِے خود خوشخط تحریر کرکے حضرت غوث بہاؤ الدین زکریا کُوں پیش کیتا اِنہاں نے کلام سُݨیا تاں وجد اِچ آڳئے۔ وت ایݙی سوہݨی لکھائی ݙیکھ تے انعام دے طور تے آپݨا جُبہ مبارک لَہا کے فخرالدین عراقی کُوں پَوا ݙتا اَتے اُنہاں کُوں آپݨی دِھی راݨی دا رشتہ ݙے تے آپݨاں ڄوانترا بݨا ݙتا۔ کجھ عرصہ بعد ٻال ڄمیا تاں اُوندا ناں کبیر الدین رکھیا۔ شیخ فخرالدین عراقی نے پنڄی سال ملتان قیام کیتا اُوندے بعد زیاراتِ حرمین شریفین کُوں چلے ڳئے۔ روم دے اُمراء اِچوں ہِک امیر معین الدین آپ دا خاص مرید اَتے معتقد بݨ ڳیا۔ وَت آپ مصر ڳئے تاں سلطانِ مصر اِنہاں دا مرید تھی ڳیا۔ اَتے شیخ فخر الدین عراقی کُوں شیخ الشیوخ دا لقب و اعزاز ݙتا۔ کجھ عرصہ بعد آپ شام چلے ڳئے۔ تاں اُتھاں وݙے عالماں پیراں اَتے امیراں نے آپ دا استقبال کیتا کجھ عرصہ بعد اُنہاں آپݨے پُتر کبیر الدین کُوں دمشق سݙوا ڳدا طبیعت نݙھال تھیندی ڳئی۔ 8ذیقعد 608ہجری کُوں رحلت تھئی انہاں دا مزارِ پُر انوار دمشق اِچ حضرت شیخ محی الدین عربی دے مزار دے نال ہِے۔
شیخ فخرالدین عراقی قریشی ہَن، چونکہ حضرت غوث بہاء الدین زکریا ملتانی دے خلیفے اَتے داماد ہَن انہاں دی فوتگی دی خبر سُݨی تاں نو شعراں دا ہِک مرثیہ حضرت غوث بہائوالدین زکریا نے فارسی زبان اِچ لکھیا۔ ڄیندے ݙو شعر اے ہِن:
کائے گرفتہ ولایت از تو نظام
چوں نبوت بمصطفیٰ شدہ تمام
دیدئہ مصطفی بتو روشن
شاداں از تو انبیائے کرام
اے پورا مرثیہ قلمی کتاب ’’گلستانِ موسوی‘‘ اِچ موجود ہِے ڄیڑھی ڄو حضرت حافظ بشیر احمد قریشی العراقی دے پوترے سئیں بشیر حسین کول موجود ہِے۔
شیخ سئیں فخرالدین قریشی العراقی دا شعر و سخن‘ خوشنویسی اَتے روحانیت آلا فن پُشت در پُشت ملتان اِچ پھیلدا رَہ ڳئے۔ ایندی تفصیل ایں طرحاں ہِے۔
حضرت شیخ فخرالدین عراقی ، بن شیخ کبیر الدین، بن شیخ ابراہیم ، بن شیخ حمید الدین ، بن شیخ کمال الدین، بن شیخ حسام الدین، بن شیخ معین الدین، بن شیخ مولانا وجیہہ الدین، بن شیخ عبدالکریم، بن شیخ محمود، بن شیخ حاجی موسیٰ ، بن حافظ علی محمد، بن حضرت حافظ محمد حیات، بن خواجہ محمد موسیٰ کلیم اللہ صدیقی، بن خواجہ خدا بخش، بن خواجہ محمد نظام بخش، بن حضرت خواجہ محمد حسین بخش، بن حضرت حافظ بشیر احمد۔[١]
ٻِیا ݙیکھو
لکھوحوالہ جات
لکھو- ↑ از: "ابن کلیم" "ملتان دے لوک فنون وِچ روائتی خطاطی دا ارتقاء" (١٩٧٠ء تُوں پہلاں)، باہتمام: دبستان فروغ خطاطی (رجسٹرڈ)۔ (غیر مطبوعہ سرائیکی مقالہ)۔