ملتان دی روائتی خطاطی دا لوک فن

سرزمینِ ملتان‘ ڄیکوں اہلِ تصوف نے مدینۃ الاولیاء وی آکھے اَتے اِیں دھرتی کُوں عِلم اَتے لوک ادب تے لوک فن دا گہوارہ تسلیم کیتے۔ ملتان دیاں تاریخی عظمتاں اَتے انہاں دے ظاہری شواہد اِنہاں چنڳایاں دا ثبوت ہِن۔ اَتے آپݨی حقیقت ظاہر کریندن۔ ملتان دُنیا دے ٻہوں سارے لوک فنون / روائتی فنون دا مرکز پہلے وی ہئی تے اَج وی ہِے۔ نقاشی، کاشی کاری، خطاطی، مصوری، سنگ تراشی، کمان گری، اُٹھ دی کھل دے بݨے گلدان تے نقاشی۔ مٹکے اَتے فانوس ڄیڑھے خطاطی تے نقاشی نال سوہݨیں کیتے ویندے ہِن۔ وَت کاشی کاری تے خطاطی دے مِلاپ نال مَسیتاں اَتے خنگاہاں دا ہِک سلسلہ ہِے۔ جنہاں اُتے اے فنون قدیم زمانے توں گھن تے اَج تئیں آپݨے ڄوبݨ نال ڄلوے ݙکھیندے کھڑن۔ کوٹلہ تولے خان اِچ قدیم ’’ساوی مسیت‘‘ دے آثار ہزار سال دی تاریخ دی گواہی ݙیندے کھڑن۔ وت حضرت غوث بہائوالحق زکریا ملتانیؒ انہاں دے پوترے حضرت شاہ رکنِ عالم نوری حضورؒ، حضرت شاہ یوسف گردیزؒ، حضرت موسیٰ پاک شہید ؒ دے مقبرے خطاطی تے نقاشی دے فن دا شاہکار ہِن۔ قلمی کتاباں دے حوالے نال اِیں ملتان اِچ ہِک صحابی اَتے ہِک تابعی دے مزاراتِ مقدسہ وی ہِن۔ ڄہڑھے کہ پردئہ راز اِچ ہِن البتہ اِنہاں دے مزارات کتھاں ہِن اُوندیاں نشانیاں قلمی کتاباں اِچ ݙتیاں ڳین۔ صحابی دا ناں حضرت عمار بن حسن قریشی اکمل مدنی ؓ ہِے ڄیڑھے سیاحت کریندے مدینہ منورہ توں بغداد، ایران دے رستے دیبل تے وت ملتان آئے۔ اِنہاں دا وصال ملتان اِچ تھیا شہر آلے ٹیشن دے قریب شاہی عید گاہ طوطلاں دے مشرقی پاسے آلے قبرستان اِچ مدفن دا اندازہ ݙتا گے ڄیڑھا ڄو ظاہری حال اِچ لوکاں دے علم اِچ کے نِیں۔  ۔

حضرت سعد بن عباد ؓ تابعی ٔ رسول ہَن ڄیڑھے حضرت عمار ؓ دے نال تبلیغِ دین اَتے تحریر دے فن کُوں پھیلاوݨ کیتے ملتان آئے ہَن۔ اِنہاں دا وصال وی ملتان اِچ 83ھ کوں تھیا۔ اِنہاں دا مزار پراݨی طرز دے ہِک قبّے اِچ ہِے۔ اے خانقاہ اندرون حسین آگاہی محلہ کمنگراں توں اَگّاں گلی بانگا بلال آلی اِچ کچھ قدماں دے فاصلے تے ہِے۔ اکثر لوگاں نے اِیں خنگاہ اِچ موجود ݙوقبراں کوں گمنام شہزادیاں، دیاں قبراں آکھ تے چپ کراݙیندن جانݨ آلیاں کُوں۔  ۔ ۔

تابعی سئیں دا مقبرہ ٻہوں پراݨاں ہِے چھوٹی سِلھ نال اُساری تھئی ہِے۔ چالھی سال پہلے ایں مقبرے دے متھے تے کلمہ طیبہ دے عکس تلے 180ہجری لکھیا ہویا ہَا۔ ݙوجھی قبر سعید نامی بزرگ دی ہِے۔

ٻِیا ݙیکھو

• مدینۃ الاولیاء وِچ لوک فنِ خطاطی۔

• دورِ جہانگیری اِچ ملتان دے لوک فنکار

• ایران اتے ملتان دی لوک فنِ خطاطی دا تعلق۔

• عہدِ ابدالی اِچ ملتان دے لوک فنکار خطاط

• لاہور وِچ لوک فنِ خطاطی دے ماہرین

ٻاہرلے جوڑ

• سئیں ابنِ کلیم احسن نظامی دا اُردو وکیپیڈیا تے تعارف

• سئیں ابنِ کلیم احسن نظامی (مرحوم) دا ٻِیا پورھیا

• گُلِ رعنا ادب سوسائٹی دے ٻئے کتاباں۔۔