زنانیاں دیاں مسیتاں
زنانیاں دیاں مَسِیتاں (اردو: خواتین کی مساجد) دُنیا بھر وِچ موجود ہِن، خاص طور تے چین مینایسی مَسِیتاں دی ہِک بھرپور روائت ہِے۔ جیوں جو اسلام وِچ صنفی تفریق دے اصول ہِن، ٻہوں ساری عبادت گاہواں مرکزی اَمارت دے اندر زنانیاں کِیتے نماز کِیتے وقف جاء فراہم کرین٘دیاں ہِن، جاں جو کُجھ مُلخاں وِچ زنانیاں کِیتے وَکھرے مَسِیتاں اُساریاں ڳئیاں ہِن۔ کُجھ صورتاں وِچ، زنانیاں دی امامت دی اجازت وی ہئی۔
٢١ ویں صدی وِچ، ٻہوں سارے مُلخاں وِچ اسلام دے اندر لبرل تحریکاں دے حِصّے دے طور تے زنانیاں دی اڳواݨی یا صرف زنانیاں کِیتے بݨائیاں ڳئیاں مسیتاں کوں ݙِٹّھا ون٘ڄ سڳین٘دا ہِے۔
ایشیا
لکھوچین
لکھومضمون کِیتے "چین وِچ اِسلام" ݙیکھو۔
زنانیاں دی مَسِیتاں چین وِچ کئی سو ورھیاں تُوں موجود ہِن،[١] اُوہ ہینان، شانسی، اَتے ہیبی دو صوبیاں وِچ موجود ہِن۔[٢]
چین وِچ صرف زنانیاں کِیتے وَکھرے مَسِیتاں مسلم بِیادریاں نے بݨائیاں ہَن۔ منگ ٹَٻَّر دے مُکَّݨ اَتے چنگ ٹَٻَّر دے اَغازی دور وِچ، زنانیاں نے اپݨیاں مَسِیتاں بݨاوݨ دا اَغاز کر ݙِتّا ہئی۔ چین وِچ سبھ تُوں پُراݨی محفوظ رہ ون٘ڄݨ آلی زنانیاں دی مَسِیت، کافینگ دی وانجیا ہٹونگ مَسِیت ہِے، جین٘دی اُساری دی تاریخ ١٨٢٠ء ہِے۔ [٣]
چینی ٻولی وِچ اسلامی عالمہ زنانیاں کُوں آخوند (女阿訇) آکھیا وین٘دا ہِے۔
ٻِنّھاں ایشائی مُلخاں وِچ
لکھو- بخارا، ݙیکھو ازبکستان وِچ اسلام
- کابل، ݙیکھو افغانستان وِچ اسلام
- مالدیپ، ݙیکھو مالدیپ وِچ اسلام
- پادانگ[٤] اَتے یوگیاکارتا، ݙیکھو انڈونیشیا وِچ اسلام
- جبیل، ݙیکھو لبنان میں اسلام
افریقا
لکھوخرطوم، سوڈان وِچ اسلام ݙیکھو۔
گیبیلی، صومالیہ وِچ اسلام ݙیکھو۔
یورپ
لکھو- ایمسٹرڈیم، نیدرلینڈز وِچ اسلام ݙیکھو۔
- برلن، جرمنی وِچ اسلام ݙیکھو۔ Seyran Ateş نے ٢٠١٧ء وِچ ابن رشد گوئٹے مَسِیت دا ایرا رَکھیا۔
- کوپن ہیگن، ڈنمارک وِچ اسلام ݙیکھو۔ شیریں خانکان نے 2016ء وِچ مریم مَسِیت دا ایرا رَکھیا۔ [٥]
شمالی امریکا
لکھوامریکہ دی زنانیاں دی مَسِیت، لاس اینجلس، کیلیفورنیا، ریاستہائے متحدہ وِچ زنانیاں دی پہلی مَسِیت ٢٠١٥ء وِچ کھولی ڳئی، جیڑھی پیکو یونین ضلع وِچ ہِک کثیر المذاہب ثقافتی مرکز وِچ واقع ہِے۔
قلبو مریم زنانیاں دی مَسِیت، اوکلینڈ، کیلیفورنیا، زنانیاں دی پہلی مَسِیت سان فرانسسکو بے دے علاقے وِچ، اَتے ݙُوجھی ریاستہائے متحدہ وِچ، جیڑھی ٤ مارچ ٢٠١٧ء کُوں کھولی ڳئی، اوکلینڈ دے سٹی آف ریفیوج چرچ وِچ واقع ہِے۔
کینیڈا
لکھوکینیڈا دی زنانیاں دی مَسِیت ٹورنٹو وِچ اپریل ٢٠١٩ء وِچ اُساری ڳئی ہئی۔ مَسِیت سینٹ ٹرینٹی پال یونائیٹڈ چرچ وِچ جاء دے نال شروع تھئی۔۔ [٦]
ٻِیا ݙیکھو
لکھوحوالہ جات
لکھو- ↑ Maria Jaschok: "Religious Women in a Chinese City: Ordering the past, recovering the future – Notes from fieldwork in the central Chinese province of Henan"۔ QEH Working Paper Series – QEHWPS125، S.8
- ↑ icampus.ucl.ac.be "Les minorités musulmanes en Chine" ("Les mosquées féminines")سانچہ:مردہ ربط (accessed اپریل 1st, 2010)
- ↑ Female Imams Blaze Trail Amid China's Muslims
- ↑ Sejarah Masjid Wanita Sungai Limau Padang Pariaman, Dulu hingga Sekarang
- ↑ BBC 100 Women 2016: Who is on the list?
- ↑ Toronto church hosts Canada's first women's-only mosque
کتاباں
لکھو- Maria Jaschok: "Religious Women in a Chinese City: Ordering the past, recovering the future – Notes from fieldwork in the central Chinese province of Henan"۔ فروری 2005. QEH Working Paper Series – QEHWPS125 (Working Paper Number 124)
- Maria Jaschok, Jingjun Shui: The History of Women's Mosques in Chinese Islam۔ Richmond, Surrey: Curzon Press, 2000 (the Chinese edition's title was: Zhongguo Qingzhen nüsi shi 中国清真女寺史 (水镜君/ (英)玛利亚•雅绍克)، ; cf. previewآرکائیو شدہ [Date missing] بذریعہ tushucheng.com [Error: unknown archive URL])
- Ping-Chun Hsiung, Maria Jaschok, Cecilia Nathansen Milwertz: Chinese women organizing: cadres, feminists, Muslims, queers
- Jaschok, Maria & Shui Jingjun, 'Restoring history to women, restoring women to history: reconstructing the evolution of Qingzhen Nüsi (women's mosques) in China's Islam'، Pakistan Journal of Women's Studies: Alam-e-Niswan 10 (2003) 2, 153-173
- Elisabeth Allés: "Des oulémas femmes : le cas des mosquées féminines en Chine"، Revue du monde musulman et de la Méditerranée، Année 1999, Volume 85, Numéro 85-86, pp. 215–236
- icampus.ucl.ac.be "Les minorités musulmanes en Chine" ("Les mosquées féminines")[مردہ ربط]