ہڑبھچ
ہر قوم دیاں اپݨیاں اپݨیاں لوک کھیݙاں تے اُنّھاں دے اپݨے اپݨے اصول ہون٘دِن پر تاش تے لݙو اِیہو جئیں کھیݙ اے جیڑھی ہر قوم تے ہر قبیلے تے ہر ملک وِچ پاتی وین٘دی اے۔ البتّہ اِین٘دے کھیݙݨ دے انداز اَنجو انج تھی سڳدِن۔ سرائیکی وسیب دے دیہاتی لوک کھیݙاں وِچُوں لُک چھپ، شیدݨ، نوں تِرن،ٻارھاں تِرِن، گنجی کبوتری، ݙیٹی ݙنّاں، دھی دھی، چیکل، وریا اَتے اِیں طرح دِیاں ٻیاں کھیݙاں ݙاڈھیاں مشہور ہِن۔ پروفیسر دلشاد کلانچوی ہوراں بہاولپور دے لوک کھیݙاں بارے جاݨ سُنڄاݨ کرائی اے، پر کھیݙاں ٻارے ݙاہ جِلداں دی کتاب لکّھی ونڄے تاں وی تھولی تھیسے، کیوں جو سرائیکستان وسیع خطّے دا ناں ہِے تے ہر علاقے دیاں اپݨیاں لوک کھیݙاں ہِن۔ اساݙے سرائیکی وسیب دے ہِک لوک کھیݙ "ہڑبھچ" دی تفصیل کُجھ اِیں ہِے۔
ݙو ٹِیماں بݨایاں وین٘دیاں ہِن، کݙاری انڄو اَنج کرݨ واسطے "ھڑبچھ" تھیندی اے، کئی علاقیاں وِچ اِیکُوں "ٻُکݨ" وی آکھیا وین٘دے۔ کݙاریاں وِچُوں ݙو کِھݙاری معتبر یا وݙیرے بݨ وین٘دِن۔ کھیݙ کئیں پہلے شروع کرݨی اے؟ اِیں ڳالھ دا فیصلہ کرݨ کِیتے پُکّھے پئے وین٘دِن یا کرنسی سکّے نال ٹاس پاتا وین٘دے، اِیں ٹاس کُوں "چین بُت" آکھیا وین٘دے۔ پُکّھے پئے ون٘ڄݨ یا ٹاس تِھی ون٘ڄݨ دے بعد کھیݙ شروع تِھی وین٘دی ہِے۔[١]
اِیہو ڄئیں ٻئے وی ٻہوں سارے لوک کھیݙاں ہِن جیڑھیاں اَساݙے وسیب[٢] دی لوک ثقافت، لوک رِیت اَتے وسیب دے ٻالاں کِیتے ٻہوں وَدھ شُغل اشغال رکھین٘دیاں ہِن اَتے اِنّھاں سرائیکی لوک کھیݙاں دا کہِیں وی ٻئی قوم دے کھیݙاں نال کوئی مقابلہ وی نئیں تِھی سڳدا کیوں جو اِیہ اپݨے انداز وِچ سَبھ تُوں وَکھریاں اَتے ڄان٘دار ہِن۔
ٻیا ݙیکھو
لکھوحوالہ جات
لکھو- ↑ از: ظہور دھریجہ، ناں کتاب: سرائیکی وسیب، چھپَّݨ دا ویلا: نومبر 2003ء اتے 2013ء، چھاپہ خانہ: جھوک پرنٹرز ملتان۔
- ↑ از: لائبریری سئیں ڈاکٹر خالد اقبال۔
ٻاہرلے جوڑ
لکھو- سئیں ظہور دھریجہ دا تعارف اُردو زبان وِچ۔۔ ۔۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔