پَلُوتے
پَلُوتے (بد دُعاواں) کیا ہِن؟
لکھوپَلُوتے مُون٘ہ تُوں نِکلن آلے صرف ٻول نِھیں بلکہ دِل وِچّوں نکلن آلیاں اُوہ اَوازاں، سِکّاں، تے مَن مُراداں ہِن جِہڑیاں کئیں ماݨوں دے شعور وِچ تَھرتَھلّی مچائی کھڑیاں ہون٘دیاں ہِن۔ پَلُوتے اصل اِچ کئیں ٻئے دی بربادی دی خواہش، اُون٘دے نقصان دی اُمید تے اُون٘دی ذِلّی دی حَسرت ہِن۔ اِنّھاں دے لفظ کُراڑے ہون٘دِن۔ ادائیگی اِچ زور ہون٘دے۔ بِیان وِچ جوش ہون٘دے اَتے پِچھ ݙِٹھ (پس منظر) اِچ کاوِڑ دا جذبہ ہون٘دے۔ پَلُوتے کڈّھݨ دے انداز تے ادائیگی کُوں، اِنّھاں دی تاثیر وِچ خاص مقام حاصل ہِے۔ جین٘دے نتیجے اِچ مخاطب جوابی ردِّ عمل ظاہر کرین٘دے۔
پَلُوتے کڈّھݨ دی وجّہ
لکھوعام طور تے ہِک ٻہوں ݙُکّھی بندہ پَلُوتے کڈّھ کے دِل دی ہواڑ کڈھین٘دے اَتے ٻئے دی بربادی دی آس لین٘دے۔ پَلُوتے اِیں لحاظ نال جذباتی سکون دی وجہ بݨدِن۔ وسیب اِچ جِتّھاں لوک دُعائیں ہون٘دِن اُتّھاں پَلُوتے وِی سُݨِیج اِچ آن٘دِن۔
تِرِیمتاں تے مرداں دے پَلُوتے
لکھوتِرِیمتاں دے پَلُوتے مرداں کِیتے اَتے مرداں دے پَلُوتے ترِیمتاں کِیتے اَن٘ج اَن٘ج ہِن۔ مرد تریمتیں کُوں پَلُوتے کڈّھین٘دیں ہوئیں آہدِن:
مرداں دے پَلُوتے
لکھومرد تِرِیمتیں کُوں پَلُوتے کڈھین٘دیں ہوئیں آہْدِن:
- ٻثریاں کُوں لوہن٘دی مرّیں۔
- پِچھلے مرنِیں / پیکے مرنِیں۔
- سِہریاں آلا مرّی۔
- شالا پُتراں دیاں خوشیاں کوں سِکدی مرّیں۔
- شالا لِلھان٘دی مرّیں۔
تِرِیمتاں دے پَلُوتے
لکھوتِرِیمتیں، مرداں کُوں پَلُوتے کڈھین٘دیں آہدِن:
- تیݙی ذات ڳَلّے۔
- تیݙے اڳلے پِچھلے مرِّن۔
- سئیں مرنِیں۔
- شالا جَد سَڑّی۔
- ناں ڳیاں دا نہ ہوویں تاں۔
تِریمتیں آپت اِچ ہِک ٻئے کُوں پَلُوتے کڈھین٘دیں آہدِن:
- اللہ کرے سَت پئے کریں۔
- ٻچڑیاں کوں لوہیں۔
- پھاتی مرّیں۔
- تن٘وِّݨ مرِیجی۔
- سِہریاں آلا مرّی۔
پَلُوتیاں دا کنائیاں اَتے محاوریاں نال ڳُتھ
لکھولوک دُعائیں اَتے لوک پلوتیاں دا مطالعہ کرݨ دے بعد پتّہ لڳدے جو اِنّھاں وِچ کنایہ دا عمل دخل ٻہوں وَدھ ہِے۔ کِتھائیں محاورے نال اِنّھاں کُوں بیان کِیتا ڳے، کِتھائیں لفظاں دا سُݨھَپ اِنّھاں اِچ تأثر پیدا کرین٘دے۔ کِتھائیں زبان دی خاص ادا، اے ساریاں شئیں سرائیکی ٻولی دے وَݙَپ، اِین٘دے وَن پَوَن مخصوص لفظالی، محاورہ بندی تے حسنِ ادا کُوں نشابر کرین٘دیاں ہِن۔
ٻِیا ݙیکھو
لکھوٻاہرلے ڄوڑ
لکھوحوالہ
لکھو- تبصرہ کتاب: ساݙا ترکہ ١٩٩٩ء ۔از کتاب: مقدمات ۔ پروفیسر مقبول گیلانی ۔ صفحہ نمبر ۲٤٤ تُوں ٢٤٥۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔
MubasherKaleem (ڳالھ مُہاڑ) ١٦:٣٦, ٣ فروری ٢٠٢٢ (PKT)