لوک دُعائیں
لوک دُعائیں کیا ہِن؟
لکھوسرائیکی لوک دُعائیں / لوک دُعاواں بعضیاں کتاباں اِچ کِھنڈیاں ہوئیاں نظر آن٘دیاں ہِن جِنّھاں کُوں پہلی واری سئیں پروفیسر شوکت مغل دی پوتھی "ساݙا ترکہ 1999ء" وِچ ہِکّی جاء تے ڳنڈھیل شِکل اِچ ترتیب ݙتّا ڳے۔ اے وی سرائیکی لوک ادب دا ہِک اَݨ مُل تے اَݨ کُھٹ خزانہ ہِے۔ اِنّھاں دُعائیں دا سرائیکی لوکاں دی حیاتی تے کلچر اِچ ہِک اہم تے اُچیرا مقام ہِے۔ ہر چھوٹا وَݙّا ٻُڈّھا، نَن٘ڈھڑا، نِین٘گِر مرد، ذال مُݨس، آپݨاں اوپرا، سَکّا سِیاء، مِلدیں ویلے ہِک ٻئے کُوں دُعا ݙین٘دے تے دُعا گِھندے۔ اِتّھاں دُنیاوی ݙے گِھن دی جاء تے روحانی ݙے گِھن دا فارمولا لاگو تِھین٘دے اَتے ہر کُئی ٻئے کُوں دُعا ݙیون دی سِک رکھدے دُعا گِھنّݨ دی تانگھ نِھیں رکھدا۔
لوک دُعائیں دا مُنڈھ
لکھولوک دُعاواں دا مُنڈھ کݙّان٘ہ ٻَدھیجا؟ اِین٘دے بارے انسانی بُھوم چُپ ہِے پر اَساں آکھ سڳدے ہَیں جو جݙان٘ہ اِیں دھرتی اُتّے ہِک بندہ ٻئے دے کَم آن٘وݨ لڳّا تاں دُعا ݙیوݨ دا مُنڈھ ٻَدِھیڄ ڳِیا ہا۔
لوک دُعائیں دے فَیدے
لکھودُعا ݙیوݨ نال محبت وَدھدی ہِے۔ دِلّاں وِچ نرمی تے گُداز پَیدا تِھین٘دِن، حَسد، تحسُّب، بُغض، کِینہ تے گُن٘در مُک وین٘دِن۔ ذہن اِچ چَنڳائی ڄان٘دی ہِے تے نفرت دا دُھوں نِکلݨ بند تھی وین٘دے۔
کُجھ دُعائیں
لکھودُعا اصل اِچ انساناں دے آپت دے میل دی پہلی دلی (Recognition) ہِے۔ جِین٘دے لفظاں دی چوݨ مخاطب دی سماجی تے وسیبی قدر، مقام تے اہمیّت دے مطابق ہون٘دی ہِے۔ لوک دُعاواں وِچ بعضیاں دُعائیں اللہ سئیں کِنوں منگیاں وین٘دِن۔ جِیویں:
- اللہ سئیں آں! چلدی ٻیڑی سوار کریں۔
- اللہ سئیں آں! حاکم حکیم کنوں بَچاویں۔
- اللہ سئیں آں! ݙُدھ پُتر آلے دے متّھے لاویں۔
- اللہ سئیں آں! کمینے دی شاہی کنوں بَچاویں۔
بعضیاں دُعائیں وݙیریاں تے مہان٘دریاں دا مرتبہ وَدّھݨ کِیتے ݙِتّیاں وین٘دِن۔ جِیویں:
- اقبال سلامت ہووی۔
- تَخت بخت قائم رہوی۔
- جگ مُتھاج تِھیوی۔
- چڑھی کمان ہووی۔
بعضیاں دُعائیں سماجی دے وسیبی وَرت وَرتاوے اِچ ہِک ݙُوجھے کوں ݙِتّیاں وین٘دِن۔ جیویں:
- آخرت دا بَھلّا تِھیوی۔
- اللہ بُرے وقت کنوں بچاوی۔
- اللہ ٻہوں ݙیوی۔
- شالا ٻُڈھڑا تِھیویں۔
سرائیکی زبان دیاں بعضیاں دُعائیں اِہجیاں ہِن جِنّھاں دے مقابل دُعائیں کُئی ٻئی زبان مثال دے طور تے وی پیش ناں کر سڳسی۔ ذرا اِنّھاں دُعائیں اِچ ݙُنگھاں تاں ݙیکھو:
- آخرت دا سوجھلا تِھیوی۔
- اللہ آن ناں جوڑے۔
- اللہ ہَر دے پردے کڄّے۔
- چاہرے بازو، پنجواں نور، چِھیوِیں صِحت شالا قائم رہوی۔
لوک دُعائیں دا استعمال دُعا ݙیوݨ آلے دے آپݨے سِنپ اُتّے منحصر ہِے جو اوہ کِہڑے موقعے تے کِہڑی دُعا ݙین٘دے اَتے اُون٘دے کِیتے کِہڑے لفظ وَرتین٘دے۔
حوالہ
لکھو- تبصرہ کتاب: ساݙا ترکہ ١٩٩٩ء ۔از کتاب: مقدمات ۔ پروفیسر مقبول گیلانی ۔ صفحہ نمبر ٢٤٣ تا ٢٤٤۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔
MubasherKaleem (ڳالھ مُہاڑ) ١٨:٥٥, ١ فروری ٢٠٢٢ (PKT)