سرائیکی وسیب ہِک ٻہوں قدیم اَتے لوک تہذیب تے لوک ثقافت دا ڳڑھ ہِے۔ اِیں سانڳے اِتّھوں دے انجو انج شہراں وِچ انجو انج مزاج دے لوک رہن٘دے ہِن۔ اِتُّھوں دے لوک ادب دا تذکرہ وی ٻہوں وسیع اَتے پھیلاء آلا ہِے جیکُوں ہِک جاء تے کٹّھا کرݨ ٻہوں اوکھا کَم ہِے تہوں اِیکُوں اساں انجو انج شہراں دے ناں دے نال اُنّھاں دے لوک ادب (Folklore) دے حساب نال ونݙین٘دے ہِسے۔[١]

اولیاؤاں دی جاء ملتان:

لکھو

ملتان، صدیاں تُوں آباد شہر ہے۔ اِیہ شہر بابل، نینوا تے موہنجوداڑو وانگوں قدیم ہے۔ اِیندا شُمار دُنیا دے قدیم عِلمی مراکز وِچُوں تھیندے۔ صُوفیائے کرام نے اِتھاں تعلیم و تعلم، عرفان، فلسفہ تصوّف دِی بُنیاد رکھی۔ تہذیب ثقافت، لوک ادب، علوم و فنونِ لطیف مُلتان دِی خاص پچھاݨ ہِن۔[٢]

حضرت بہاء الدین زکریاؒ، فخر الدین عراقی، جلال الدین سُرخ پوش بُخاری، شاہ شمس سبزواری، اَمیر خسرو، میر علی حسینی، نواب موسیٰ، خواجہ فخر الدین گیلانی، حافظ جمال ملتانی، علی حیدر ملتانی، غلام حسین شہید، بی بی مخفی، اَتے مختلف اَدوار وِچ ٻئے بَٖہُوں سارے علماء، دانشور، ادیب، شاعر، ایں شہر نال تعلق رکھدے ہَن۔ اِیں شہر توں اِی مخدوم محمد یوسف نے تذکرۃ الملتان اَتے لالہ حکم چند نے ’’تواریخ ملتان‘‘ تصنیف کر تے مُلتان دِی عِلمی روایت کُوں اَگئے وَدھایا۔[١]

اَنگریزاں دے دور وِچ پیر علی مردان اُویسی[٢]، پیرݨ ملتانی، محمد بخش نوروز، منشی فائق، بسمل ملتانی، اَتے کئی ٻئیاں شخصیات دا شمار ملتان دے عُلماء تے فُضلاء وِچ تھیندے۔ موجودہ دور وِچ علامہ عتیق فکری، مولانا نور احمد خان فریدی، ڈاکٹر مہر عبدالحق، منشی عبدالرحمن، کشفی ملتانی، ڈاکٹر عرش صدیقی، ڈاکٹر اے بی اَشرف، ڈاکٹر انوار احمد، ڈاکٹر صلاح الدین حیدر، ڈاکٹر طاہر تونسوی، اَصغر ندیم سیّدک، ڈاکٹر اسلم انصاری، صدیق شاکر، حبیب فائق، ضلع مُلتان دے مشہور قصبات ڄہیڑے جو ہُݨ شہراں دِی صُورت اختیار کریندے ویندِن، اِنہاں وِچُوں شیر شاہ، مخدوم رشید، کھوکھر، جلال پور کھاکھی، مٹوٹلی، کوٹلی نجابت شامل ہِن۔

ٻِیا ݙیکھو

لکھو

حوالہ جات

لکھو
  1. ١.٠ ١.١ بہاء الدین زکریا یونیورسٹی ملتان کِیتے لِکّھیا ڳیا تحقیقی منصوبہ بحوالہ سرائیکی وسیب دی تاریخ تے ثقافت از: ڈاکٹر خالد اقبال ۔ اسٹیشن ڈائریکٹر ریڈیو پاکستان بہاولپور۔ فروری-٢٠١٩ء
  2. ٢.٠ ٢.١ ملتان دی تاریخ دے حوالے نال کتاب اِین٘دے توں گِھن تے ٻولی وٹار کِیتا ڳیا۔

ٻاہرلے جوڑ

لکھو