عالم لوہار
محمد عالم لوہار (اردو: عالم لوہار) (ڄَمَّݨ دی تَرِیخ: ١ مارچ ١٩٢٨ء – فوت تِھیوݨ دی تَرِیخ: ٣ جولائی ١٩٧٩ء) پاکستان دے لوک ڳائیک اَتے موسیقار ہَن۔[١] اُنّھاں کُوں پاکستانی لوک موسیقی دا شہنشاہ وی آکھیا وین٘دا ہئی۔ "جُگنی" اُنّھاں دی مہان٘در دی وجہ ہِے۔[٢]
ابتدائی حیاتی اَتے کَم کار لکھو
عالم لوہار ١ مارچ ١٩٢٨ء کُوں ضلع گجرات دی تحصیل کھاریاں دے ہِک قصبے "آچھ" وِچ ڄَمّے ہَن۔ اُوہ لوہار / آہن گر دے ٹَٻَّر وِچ ڄَمّے ہَن۔ نِکّے لاء وِچ ای عالم نے پنجابی کہاݨیاں اَتے شاعری دا مجموعہ صوفیانہ کلام پڑھیا اَتے نِکّے لاء تُوں ای نغمے ڳاوݨ دا اغاز کر ݙِتّا۔ اِنّھاں دا ٹَٻَّر اَتے ٻچڑے ہُݨ برطانیہ وِچ رہن٘دے ہِن۔[٣]
وفات لکھو
عالم لوہار ٣ جولائی ١٩٧٩ء دی شام کُوں بھٹیاں دے نیڑے ہِک حادثے وِچ فوت تھئے جِہڑیلے بھاری بھرکم ٹرک اِنّھاں دی ڳڈّی نال ٹکرا ڳیا۔ کیوں جو ٹرک اِنّھاں دی ڳڈّی کُوں اوور ٹیک کرݨ وِچ ناکام رِیہا۔[٣] اُوہ پاکستان دے لالہ موسیٰ وِچ پُورے ہوئے ہِن۔[٤] اِنّھاں دے مرݨ دے بعد، صدرِ پاکستان محمد ضیاء الحق نے عالم لوہار کُوں ١٩٧٩ء وِچ پاکستان دا وݙّا سول ایوارڈ تمغائے حسنِ کارکردگی نال نوازیا۔[٥]
میراث لکھو
عالم لوہار دی موت غیر متوقّع ہئی۔ پاکستان اَتے ہندوستان وِچ ٻہوں سارے ڳائیکاں جِنّھاں و،چ لال چند یملا جٹ، نور جہاں، نصرت فتح علی خان نے عالم لوہار دے مرݨ دے ݙاہویں ورِھیݨے دے موقع اُتّے ٹیلی ویژن نشریات وِچ عالم لوہار دے مرݨ تے ݙُکھ دا اظہار کِیتا۔ عالم لوہار دے ہِک پُتر عارف لوہار نے اپݨے پِیؤ دی روائت اُتّے عمل کِیتا اَتے اُنّھاں کُوں پاکستان وِچ ہِک مہان٘درا لوک ڳائیک وی سمجھیا وین٘دا ہِے۔[٥] ١٩٥٠ء دے ݙہاکے دے پورے دور اَتے ١٩٧٩ء وِچ اِنّھاں دی وفات توڑِیں، اِنّھاں نے پاکستان وِچ لوک ڳائیکی اُتے غلبہ ھاصل کِیتا ہئی اَتے اُوہ دُنیا بھر وِچ پنجابی اَتے صوفی ڳائیکی دے وݙّے ڳائیک ہَن۔ ٻہوں سارے دِیہاں وِچ مقامی روائتی لوک اِنّھاں کُوں "شیرِ پنجاب" یا "ہیرا" آہ٘دے ہِن۔[٦]
ٻاہرلے جوڑ لکھو
حوالہ جات لکھو
- ↑ Folk singer Alam Lohar remembered پاکستان Today (newspaper)، Published 4 جولائی 2012. ٢٧ فروری ٢٠٢٢ء کُوں گِھدّا ڳیا۔
- ↑ https://web.archive.org/web/20181225211635/https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/A-balladeerrsquos-journey/article15392984.ece آرکائیو تھئے ہوئے تُوں ٢٧ فروری ٢٠٢٢ء کُوں گِھدّا ڳیا۔
- ↑ ٣.٠ ٣.١ فوک پنجاب ڈاٹ کام دی ویب سائیٹ تے عالم لوہار دی پروفائل۔ ٢٧ فروری ٢٠٢٢ء کُوں گِھدّا ڳیا۔
- ↑ خفتگان خاک گجرات، ڈاکٹر محمد منیر احمد سلیچ، صفحہ 106،سلیچ پبلیکیشنز گجرات
- ↑ ٥.٠ ٥.١ Profile of Alam Lohar on EMI پاکستان website اخذکردہ بتاریخ 19 مارچ 2018
- ↑ Folk singer Alam Lohar remembered پاکستان Today (newspaper)، Published 4 جولائی 2012. اخذکردہ بتاریخ 19 مارچ 2018