شاہنواز مشوری تے مشتاق گاݙی دا مکالمہ
(مشتاق گاݙی) قوم پرستی دے ناں اُتے سرائیکی صوبہ دشمنی "
سیاست ہک انوکھا بَھنڄ ہے۔ ایندے وچ کݙاھیں کݙاھیں دشمن کوں اوندے اپݨے ہتھیار نال مارݨا پوندے۔ اے چھڑی دلیل نئیں۔ اڄوکی تاریخ ایندے نال بھری پئی ہے۔
جݙاں بھٹو دی پھاہی پچھوں پورے سندھ وچ قوم پرستی دا زور ہئی تے جمہوریت دے ناں نال ایم آرڈی دے پلیٹ فارم اُتے سندھیں دے ٻال، تریمتیں، نینگر، ٻُڈھے، سبھے جنرل ضیاالحق دے خلاف چکیں مُکھیں ڈنڈیں بھڑدے پئےہائین تاں اوں ویلھے جنرل ضیا الحق جی ایم سید کوں شابا رابا کیتی۔ قوم پرستی دا بھوت کھڑا کر کنیں آزاد سندھو دیش دا شوشا چھڑوا ݙتا۔ سندھیں دی جمہوری قومی جدوجہد کوں غداری دا لیبل لا کنیں ہیلی کاپٹرز نال ڳوٹھ ڳوٹھ بمباری کیتی۔ مقصد چھڑا اے ہئی جو سندھی کلہے تھی ونڄن، انتہا پسندی دا شکار تھی جمہوریت کوں اپݨی طاقت نہ بݨا سڳن تے نہ ٻنہیں مظلوم قومیں نال سانجھ تھی سڳے۔ ݙوجھی پاسیوں مہاجر قوم پرستی دا شوشہ چھوڑا ڳٰیا۔
ٻیاں ڈھڳ مثالاں ہن۔ پر ودھ پریں کیوں ونڄوں، سبھ کنیں نُشابر تے اڄوکی مثال خود سرائیکی قوم پرسست ہن۔
اڄ جݙاں پارلیمانی وفاقی سیاسی قوتیں دا کُجھ اتفاق رائے بݨدا ݙسدے جو انگریزی سمراج دے بݨائے گریٹر پنجاب کوں ونڈیا ونڄے، آدی واسی سرائیکیں دی اکثریت کوں اپݨا انڄ لسانی صوبہ ملے، اُنہیں دا اپݨا راج ۔۔۔ اختیار ہووے تاں مہا قوم پرست سرائیکیں کوں سرائیکیں دے اپݨے ہتھیا ر نال قتل کرݨ کیتے میدان وچ آ ڳئین۔
اے کیا آہدن: پارلیمنٹ نا پارلیمانی کم نا منظور سرائیکستان دے ناں مُتوں پنجاب دی ونڈ نا منظور پختون خواہ دی دیرے ٹانک دی صورت وچ ونڈ مُتوں صوبہ نامنظور 24 ضلعیں مُتوں صوبہ نامنظور (جیندے وچ اصل وچ سرائیکی وت اقلیت ہوسن)
مطلب پنجاب دی ونڈ کوں ایتلا متنازعہ بݨا ݙیو جو نہ اے ونڈیجے تے نہ سرائیکیں کوں اپݨی انج انتظامی لسانی سیاسی خود مختیاری ملے۔
اپݨی گروہ دے لوکیں کوں اوں گروہ دے اجتماعی قومی سیاسی مفادات دے خلاف ورتݨ دا سامراجی کم تھیندا آئے تے تھیندا پئے۔ اے اچھنبھے دی ڳالھ نئیں۔
اینجھے ای لوکیں کیتے شائد غالب آکھیا ہئی:
ہوئے تم دوست جس کےدشمن اُس کا آسماں کیوں ہو
(شاہنواز مشوری)
محترم گاڈی صاحب ۔ سمجھ نہی آئ کہ تساں سارا الزام سرائیکی قوم پرستیں تے سٹ ڈتے ۔ کیا تساں خود کوں قوم۔پرست نوے سمجھدے؟؟ بقول تہاڈے کہ قوم پرست صوبہ دی رکاوٹ ان. تہاڈی گالھ نال اختلاف اے ۔ کیہرے قوم پرست نے ایں موشن بل دے خلاف مظاہرہ کیتے ؟۔ کائئیں روڈ بند کیتی اے؟ ۔ رد کرنڑ تے اختلاف کرنڑ وچ فرق اے ۔ بل موشن تے جس وقت نون نے ووٹ نہیں کیتا تے سب قوم پرستیں نے اوندے خلاف سوشل میڈیا تے روڈ تے اوندے رویے کوں نشانہ بنڑائے ۔ کون ان جیہرے نون دے وسیبی ایم این اے کوں ملدے پن۔ کون ان جنہیں پی پی تے پی ٹی آئ دا شکریہ ادا کیتے البتہ اختلاف جغرافیہ تے ناں تے ہے ۔ کیا تہاکوں انہیں ڈوہیں گالہیں تے اختلاف کائنی ? اسااں ولا ولا آھدوں کہ قومیتی تحریک چومکھی لڑائ اے ہر بندہ اپنڑے طریقہ نال لڑدا پے ہک بے کوں غلط آکھنڑ دی بجائے رخ تخت لاہور دی طرف ہووے ۔ اساں الیکشن وچ جنوبی صوبہ محاذ صوبہ کوں نہ صرف ووٹ کیتا ہے بلکہ الیکشن مہم وچ حصہ گھدا ہا ۔کل وی جنوبی پنجاب تے جغرافیہ تے اختلاف ھا اج وی ہے پیا ۔ اساں ہنڑ وی رابطہ وچ ہاوں پے ۔ اساں سب دا پریشر give & take دا رستہ کھلیسے ۔ الزام ساڈے اتے روزانہ مختلف لگدن اگر اساں انہیں گالہیں تے وقت ضائع کیتوسے تے شاید اسٹیبلشمنٹ خوش تھیسے ۔ ہر بندہ ادھ بھریے گلاس کوں اپنڑی نظر نال ڈھدا کھڑے مگر تقسیم دا مخالف کوئ کائنی ۔ پریشر ،خواہش تے اگوں تے تحریک دے رستے واسطے ضروری اے کہ ساکوں بولنڑا چاہیدا اے ۔ امید اے کہ میڈی گال کوں مثبت گھنسو ۔ جیوو پے شالا ۔
(مشتاق گاݙی)
مشوری سئیں ۔۔۔۔۔۔۔ معذرت نال چالاکی دی ہک حد ہوندی ہے تے او ایکسپوز تھی ویندی ہے۔ تُساں جنوبی پنجاب صوبہ محاذ دی پوری الیکشن مہم چلائی رکھی ہے، نال گودا گیری کیتی ہے ا تے اڄ پاک صاف تھیوݨ چاہندے وے۔۔۔ پاک صاف بے شک تھیوؤ پر کہیں ٻئے کوں نشانہ بݨا کنیں نہ۔۔۔۔ سدھا سدھا آکھو چا جو اساں غلطی کیتی ہئی تے اڄ اساں 24 ضلعیں دا سرائیکستان دے ناں نال صوبہ منگدے سے۔ اپنڑی غلطی منݨ وچ ہک وݙپ ہوندے۔ او کر کنیں ݙیکھو ٻہوں سوکھے ریہسو۔
(شاہنواز مشوری)
Mushtaq Gaadi میڈا سوہنڑا مرشد ۔ صاف پاک تساں کہیں کوں رہونڑ ڈییندو ۔ میڈی جان شروع کنو لا کر ہنڑ تک اساں ناں تے اختلاف کیتے تے ہے پیا کتھائیں ساڈے موقف وچ تبدیلی نہی آئ ۔ اساں کل وی سرائیکستان آدے ہاسے ہنڑ وی مطالبہ کرییندے کھڑوں ۔ اساں جنوبی پنجاب صوبہ محاذ دی لک تے سپورٹ نہ کیتی ہائ کھل تے میدان وچ آئے ہاسے ۔ ہنڑ وی ایں تقسیم کوں ویلکم آھدوں مگر کل وی ساڈا مطالبہ ہا پیا کہ ناں نامناسب اے تبدیل کرو اساں اج وی بکھر میانوالی تے جھنگ واسطے انہیں کوں مل تے آہدے کھڑوں ۔ اختلاف ایں ناں کوں تسلیم کرنڑ. . تے رکاوٹ بنڑ اے ۔ تساڈی ایں گال تے اختلاف کیتے کہ رکاوٹ کوئ نہی ۔ اساں گودا گیری کیتی اے یا حصول صوبہ جدوجہد اے فیصلہ تساں نہی کرنڑا ۔ اے لوک کریسن ۔ ساڈے سوجھل دے پلیٹ فارم تے ہر گال کھل تے تھیندی اے تے مندے بازی بغیر ۔ ساڈے تے تساں گودا گیری الزام لائندو ۔ او ڈو بندے دا نوے ڈسیندے جتھاں اساں سب کوں کٹھا کر تے سرائیکی صوبہ دا نعرہ مروایا ہاوے ۔ بعد وچ فیصلے ( بقول لوکیں دے جو ) انہیں کیتن ۔ میں وت سئیں نال درخواست کریساں کہ صوبے وچ رکاوٹ کوئ کائنی آو رل مل تے حکومت تے پریشر ودھاوں تاکہ کجھ بیا حاصل کر سگوں ۔ آپسی جھیڑے کنوں جان چھڑاوں ۔ پی پی پی ٹی آئ صوبہ محاذ اج دی گال اے صوبہ ساڈی نسلیں دا مستقبل اے ۔ ایندے اتے بہہ تے وچار کروں ۔
(مشتاق گاݙی)
جے تائیں قوم پرستی دی ڳالھ ہے تاں جتھاں لفظ پرستی آ ویسی اُتھاں میݙے ہتھ تاں کھڑے تھی ویسن۔ قوم پسند وی آکھ سڳدے وے پر ہر پسند اپݨے آپ کنیں پُھٹدی ہے تے ہر او شے اوندے گھیرے وچ ہوندی ہے جیندے وچ اپݨی شکل نظر آوے۔ سرائیکی لوک سانجھ دی ریت کُجھ وکھری ہے۔ اے قوم پرستی دے انتہا پسند نظریے دی بجائے سُنڄاݨ کوں ودھ اہمیت ݙیندی ہے۔ ایندے وچ نہ پرستی ہے تے نہ پسندی۔۔۔ اے چھڑی سُنڄاݨ ہے جیڑھی اُتم ہے۔۔۔ اپݨی سُنڄاݨ، غیر دی سُنڄاݨ، جڳ جہان دی سُنڄاݨ، کل دی سُنڄاݨ، اڄ دی سُنڄاݨ۔۔۔ سرائیکی لوک سانجھ سرائیکی وسوں کوں ایں پوسٹ کالونئیل ورلڈ دے گھیر وچ ݙیہدی ہے۔ اے کلہوکے تے اڄوکے امپیرلیزم دے پچھوکڑ وچ نیشنل ڈیموکریسی کوں اپݨا مدعا سمجھیندی ہے۔
ٹیگور کنیں وݙا اپݨی وسوں دا دوست سڄݨ کون ہوسی۔ اڄ او انڈیا تے بنگلہ دیش دا کٹھا قومی شاعر ہے۔ جݙاں اونکوں ادب دا عالمی نوبل پرائز ملیا تاں اوندے پیلھے ترائے لیکچر نیشنلزم دے سبجیکٹ اُتے ہائین جنہیں وچ اوں ویسٹ، جاپان تے انڈیا دے نیشنلزم دی پرکھ پرچول کیتی۔۔۔ کݙاھیں اُنہیں کوں پڑھو تاں نیشنلزم دا ہک انج ادراک تھیسی۔۔۔ کیا تُساں ٹیگور کوں برٹش دا ایجنٹ آکھسو؟ کݙاھیں جڳ مشہور روسی ناولسٹ لیو ٹالسٹائی دے قوم پرستی بارے لکھتیں کوں پڑھو ۔ اے اوں ویلھے لکھیاں ڳیاں ہئین جݙاں پوارا یورپ تے دنیا کوں سامراجی قوتیں پیلھی جنگ عظیم دی بھا وچ سٹیا ہویا ہئی۔۔۔ قوم پرستی وی مذہبی عقیدے وانگ ہک عقیدہ بݨ ویندے تے وت اے سمجھ سُنڄاݨ کھس گھندے۔
ہک ڳالھ جیڑھی میں اپݨے پیو کنیں ول ول سُݨی ہئی تے کئی سنگتی اوندی گواہی ݙیسن جو " قوم پرستی ݙو دھاری تلوار ہوندی ہے" ۔۔۔۔۔۔۔ ( اے حوالہ سمجھاوݨ تے بحث کیتے ہے تے لوک سانجھ دے پچھوکڑ کوں نُشابر کرݨ کیتے ہے)۔۔۔۔ اے کیوں ݙو دھاری تلوار ہوندی ہے؟ ایں کیتے جو اے تُساں جتھاں اپݨے دشمن دے خلاف ورت سڳدے وے، اُتھاں تہاݙا دشمن وی اینکوں تہاݙے خلاف ورت سڳدے۔۔۔۔ اتے تہاکوں ڄاݨ ہووے ہر گروہ وچ دشمن چھڑا ٻاہروں نئیں ہوندا بلکہ اندروں وی ہوندے۔
(شاہنواز مشوری)
مرشد تہاڈی ہر گال نال اتفاق ۔ تساں قوم پرست آپ کوں نہ آکھو ۔ تساں قوم پسند ہیوے ۔ مگر کیا اج اساں ایں ناں کوں قبول کر گھنوں یا علاقہ تے چپ بہہ ونجوں تاں اے نہ سمجھیا ویسے کہ اے سرائیکی قوم کوں فیصلہ قبول اے ۔ کتھائیں وی کوئ پارٹی ساڈے نال ڈائیلاگ نہی پائ کرییندی ۔ کیا ایں ویلہے ساکوں اپنڑے مطالبے انہیں تک پچانوڑے نہی چاہیدے ۔ کیا کتھائیں کجھ سنجیدہ بندے کٹھے بہہ تے قوم کوں اعتماد وچ گھن تے گال اگوں تے الا نہی سگدے مگر بھیڈ ویائ کائنی اساں ھک بے تے الزام شروع کر ڈتن ۔ رل باہو رل باہو کوئ مشترکہ فیصلہ کرتے قوم کوں اگوں تے ٹورو ۔ مرشد اوں ویلہے جس وقت صوبہ محاذ نال گال ٹوری ہائ تے انتہا پسندیں دی طرفوں ساڈے اتے الزام لگے ہن ساڈا موقف ایہو ہا وت ہک دفعہ ساڈی ٹاٹم لائن تے چیک کرو ۔ ہنڑ وی اگر گال ٹرنڑ پائے گائ تے اساں کہیں تے الزام لایا ۔ اپنڑی گال کرییندے کھڑوں تے کرییندے رہسوں۔
Riaz Missen مرشد سچ ایہے ہن جیہرے تساں ڈسین ۔ اوں ویلہے کیا حالات ہن پتہ نہیں جو صرف ڈو صوبہ وچ رہونڑ والے سرائیکیں کوں ڈسکس کیتا گیا ہا ۔ شاید ھک جماعت سرائیکی موومنٹ کوں اپنڑے فرنٹ دے طور تے اسعمال کرییندی پائ ہائ ۔ کیوں جو سندھ تے بلوچستان دے سرائیکی ہمیشہ انہیں دے پہلے توں بانہہ بیل ہن پے اور انہیں کوں سندھی قوم پرستی پڑھائ گئی ہائ ۔ کیا وجوہات ہن کہ سرائیکی صوبہ محاذ وی اوں پاسے توجہ نہ ڈتی شروع وچ میکوں یاد اے کہ جیکب آباد وچ سرائیکی تنظیم بنڑی ہائ مگر اوں کوں لفٹ کییں نے لفٹ نہ کرائ ہائ ۔ قوم پرستں نال اوں ویلہے گال تھیندی ہائ تے او آھدے ہن کہ ہالی اساں سب قومیں نال نسے لڈسگدے کیوں جو اساں خود شناخت دے مرحلے وچ ہاوں اور انہیں دیاں مجبوریاں جائز ین ۔ سرائیکی تحریک کمزور لوکیں نے مل تے چلائ اے ۔ فنڈز لیڈرشپ دانشوریں دی تقسیم ہمیشہ تحریک دا مسئلہ رہن ۔ مرشد سرائیکی یا اردو وچ گفتگو دا اے فیدہ تھیندے کہ عام آدمی وی تساں جیہیں پڑھیں لکھیں دی گال سنڑڑ چاہندے تے گفتگو وچ حصہ گھنڑ چاہیندے ۔ ہوسکے تاں آپس وچ سرائیکی یا اردو وچ گال تھیووے ۔ جیوو پے۔
(ریاض مسݨ)
مشوری صیحب، آیہ سیانڑیں افراد جتھاں رہ گئے قوماں کو وی بیوقوف سمجھدن۔ ہک لٹھ بنڑیندیں مولھی ان کڈھی ہینے۔ شریف لوکاں کوں بے عزت انج کیتے نیں۔ چٹا دروہ نئیں جو ڈوں صوبیاں وچ وسدے لوکاں دا ذکر وی کائنی۔ سندھ اچ پوری ہک ریاست ہئ۔ پھٹے کیتی بیٹھن۔ ڈیرہ اسماعیل خان پورا ڈویژن ہئی دل گے۔ ساہیوال ڈویژن کوں ویندا کیتے نے۔ جھنگ تک والے ہے۔ سرگودھا ڈویژن دا ناں کائنی۔ ملتان، ڈی جی خان بہاولپور- تے کلی پسائ بیٹھن۔ سرائکی صرف اتھائں پئی اے۔ یا تاں قومیت دا ناں ناں چو۔ جے بہندے وے تاں ہک چپہ بھویں دا ناں ونجاو۔ غداری بیا کیا ہوندی۔ فن آیہ ہے جو فوراً بئے کوں آکھو جو او غدار اے۔ غیراں نال رل تے جیویں انہاں نام نہاد قوم پرستاں اپنیاں دی بانہہ کپی۔ سب نشابر ء۔ کتھ واسطے؟ آتے آج دا دروہ ڈیکھو جو جنوبی پنجاب صوبے دی تحریک لوک سانجھ چلائ کھڑی ء آہدء ء سرائکی صوبہ بندا پے۔ مشوری صیحب بندہ رووے یا کھلے؟ حق پچھو تاں سارے قومی صوبے ناحق ہن، غاصب ہن، سرائکی زبان تے کلچر دے دشمن ہن۔ آتے وت جنوبی پنجاب دے ناں ہک قومی صوبہ،؟ ایں صدی دا وڈا فریب۔ بھی جیہڑا کھانڈے کھاوے ، میں نہیں کھاندا۔ مزمت کریندا لوک سانجھ دی آتے اوں پارٹی دی جیندی اے ایجنٹ ہے۔
(شاہنواز مشوری)
Riaz Missen مرشد صرف لوک سانجھ کوں مورد الزام نسے ٹھرا سگدے ۔ انہیں حالات دے اساں سارے قصور وار ہاوں ۔ اساں ھک بے دی گال ہک جاہ تے بہہ تے سنڑڑ نسے چاہندے ۔ کیڑی کیڑی ہر کوئ خان اے ۔ اساں لیڈرشپ بنڑڑ نہی ڈتی ۔ آپس وچ احترام تے تحمل دا موحول شروع توں نہیں بنڑڑ ڈتا گیا ۔ اگر لیڈرشپ ہوندی کوئ مضبوط تھنک ٹینک ہوندا تے شاید کآفی سفر اگوہاں تھی گیا ہووے ہا ۔ سوش میڈیا نے جتھاں سرائیکی تحریک کوں عام آدمی تک پجاونڑ دا کم۔کیتے اتھاں نویں سوالیں وی جنم ڈتے ۔ اے نویں سوال نویں نسل نے پچھین ۔ کہیں کنے جواب کائنی کیوں جو ساکوں اے پڑھا کائنا گیا ہا نہ ساڈی تحریک نویں تیکنالوجی دے دور واسطے تیار ہائ ۔ ایں سب دے باوجود خوشی اے ہے کہ قومی شعور ودھارے دی طرف اے ۔