سوویت یونین

روسی سوشلسٹ ریاستاں دا مجموعہ (مختصراً USSR) جینکوں عام طور تے سوویت اتحاد دے ناں نال ڄاݨا ویندے۔ ایہ آئینی اعتبار نال اشتراکی ریاست ہئی جیہڑی یوریشیا وچ 1922ء توں 1991ء تک قائم رہی۔ اینکوں بالعموم روس (Russia) وی آکھا ویندے جیہڑا غلط ہے۔ روس یعنی رشیا ایں اتحاد دی سب توں زیادہ طاقتور ریاست دا ناں ہے۔ 1945ء توں گھن کے 1991ء تک اینکوں امریکہ دے نال دنیا دی ہک عظیم طاقت (Super Power) منا ویندا ہئی۔

خلاصہ

سوویت اتحاد 1917ء دے انقلاب دے دوران بݨݨ والے ریاستی علاقے اچ قائم کیتا ڳیا۔ وقت دے نال نال ایندی جغرافیائی سرحداں تبدیل تھیندیاں رہیاں، لیکن آخری وݙی ٹوٹ پھوٹ دے بعد، جیہڑا بالٹک ریاستاں، مشرقی پولینڈ، مشرقی یورپ دا کجھ حصہ تے کجھ ݙوجھی ریاستاں دے اضافے تے فن لینڈ تے پولینڈ دی علیحدگی دے بعد 1945ء توں گھن کے تحلیل تھیوݨ تک شاہی دور والے روس جیہی ہی رہیاں۔

سوویت حکومت تے سیاسی تنظیماں دی نگرانی تے ݙیکھ بھال دا کم ملک دی واحد سیاسی جماعت، سوویت اتحاد دی کمیونسٹ پارٹی دے کول ریہا۔

1956ء تک سوویت سوشلسٹ ریاستاں دی تعداد چار توں ودھ کے پندرہ تھی ڳئی جیہڑے مندرجہ ذیل ہن۔

1991ء اچ سوویت اتحاد تحلیل تھی ڳیا تے ایندے بعد مذکورہ تمام ریاستاں آزاد تھی ڳیے۔ انہاں وچوں یارہاں ریاستاں نے مل کے ہک ڈھلا ڈھالا جیہا وفاق (Confederation) بݨایا ہویا ہے جینکوں "آزاد ریاستاں دی دولت مشترکہ" آکھا ویندا ہے۔ ترکمانستان جیہڑا پہلے ایں دولت مشترکہ دا باقاعدہ رکن ہئی، ہݨ شریک رکن دا درجہ رکھدا ہے۔ ترئے بالٹک ریاستاں یعنی اسٹونیا، لٹویا تے لتھووینیا نے ایں دولت مشترکہ دی بجائے 2004ء اچ یورپی اتحاد تے نیٹو وچ شمولیت اختیار کیتی۔ روس تے بیلاروس ہݨ اتحاد روس و بیلاروس نال تعلق رکھدن۔^[١]

حوالے

↑ تحقیق و تحریر، اسماعیل بھٹہ

[1] تحقیق و تحریر، اسماعیل بھٹہ

[١]