روبینہ قریشی

روبینہ قریشی (اردو:روبینہ قریشی) (سندھی:روبینہ قریشی) (ڄَمَّݨ دی تَرِیخ: ١٩ اکتوبر ١٩٤٠ء) پاکستان دے سندھی کلاسیکی ڳائیکاں وِچُوں ہِک ہئی۔ اُوہ ١٩٦٠ء تُوں ١٩٩٠ء دے ݙہاکے دے وِچالے ٻہوں مہان٘دری ہئی۔ اُوہ ریڈیو پاکستان حیدر آباد، سندھ دے ذریعے متعارف کرواوݨ آلی ابتدائی سندھی زنانیاں ڳائیکاں وِچُوں ہِک ہَن۔ اُنّھاں نے زیادہ تر صوفی ڳاݨے ڳائے ہَن۔ اُوہ "سندھ دی کوئل" اَتے "نائٹنگیل آف سندھ" (سندھ دی بُلبل) دے ناں نال مشہور ہَن۔

ابتدائی حیاتی

روبینہ ١٩ اکتوبر ١٩٤٠ء کُوں پاکستان دے شہر حیدر آباد وِچ ڄَمّی ہئی۔ اُون٘دا اَصل ناں "عائشہ شیخ" اَتے پِیؤ دا ناں "اِلٰہی بخش" ہئی۔ بھان٘ویں جو اُوہ ہِک عام ڳائیکی ٹَٻَّر تُوں کائے ناں ہَن، جاں جو اُنّھاں دے بِھرا عبدالغفور شیخ مقامی ڳائیک ہَن۔ جہڑیلے اُوہ پرائمری سکول وِچ تعلیم حاصل کرین٘دی پئی ہئی اُݙّݨ تُوں اُوں نے سکول دے فنگشناں اتے پروگراماں وِچ ڳاوݨ دا اَغاز کِیتا۔ مہان٘درے ماہرِ تعلیم اَتے موسیقار ڈیڈی لیلا وتی نے اُنّھاں دی ڳائیکی کِیتے حون٘صلہ ودھارا کِیتا۔

شراکتاں

ریڈیو پاکستان حیدر آباد نے صوفی شاعراں دے سین٘کڑے ڳاݨیاں کُوں ریکارڈ کِیتا جِنّھاں وِچ شاہ عبداللطیف بھٹائی، سچّل سر مست، بڈھل فقیر، منٹھار فقیر اَتے ٻئے شامل ہَن۔ جِنّھاں کُوں روبینہ نے اپݨے ٻیلی ڳائیکاں زرینہ بلوچ، آمنہ، اَتے زیب النساء دے نال پرنیوے دے ٻہوں ساے ڳاݨے "سہرا" وی ڳائے۔ اِیہ سہرے اَڄ وی پورے سندھ وِچ دُھم پین٘دے ہِن۔ اُنّھاں نے کُجھ سندھی فِلماں دے پِچھوکڑ اَواز ڳائیکہ دے طور تے وی ڳاݨے ڳائے جِنّھاں وِچ گھونگھٹ لاہ کنوار (گهونگهٽ لاھ ڪنوار) اَتے سسئی پننہون (سسئي پنهون) شامل ہِن۔

دُھم پاوݨ آلے ڳاݨے

روبینہ نے سین٘کڑے ڳاݨے ڳائے ہَن۔ اُنّھاں وِچُوں زیادہ تر ڳاݨے ریڈیو پاکستان حیدر آباد دی موسیقی لائبریری وِچ مِل وین٘دے ہِن۔ تَلّے اُنّھاں دے کُجھ دُھم پاوݨ آلیاں ڳاݨیاں دی نا مکمل تن٘دِیر حروفِ تہجّی دے مطابق پیش کِیتی ڳئی ہِے۔

• Aaee Mund Malhari Way (آئي مند ملهاري)
• اچی لالن لٹیج میاں، منھینجو لوڑ لکن میں (اچي لالڻ لٽيج ميان، منهنجو لوڙھ لڪن ۾)
• اکھیوں آرزو، اکھیوں التجائو (اکيون آرزوئو، اکيون التجائو)، شاعر: نور شاہین
• ݙاچی والیا موڑ مہار وے (ڏاچي واليا موڙ مهار وي)
• ہوئج ہوشیار، خبردار، ترکن آہے تر میں (هوئج هوشيار خبردار، ترڪڻ آهي تر ۾)
• مور تھو ٹلے رانا، گجر جو (مور ٿو ٽلي راڻا، گجر جو)
• نا محلن میں سوھیں تھی، نوری نمانی (نه محلن ۾ سونهين ٿي، نوري نماڻي)
• ننگڑا نمانی دا، جيویں تیويں پالنا (ننگڙا نماڻي دا، جيوين تيوين پالڻا) ، شاعر: سچل سرمست
• پان پنہوں آؤں آھیاں، بھینر بھلی ناہیاں، (پاڻ پنهون آئون آهيان، ڙي ڀينر ڀلي ناهيان)
• او تھنجوں گالہیوں سجن، مان پئی گائیندیس، (ُاو تنهنجون ڳالهيون سڄڻ مان پئي ڳائينديس) ، شاعر: مخدوم امین فہیم
• سجن کرے سینگار، آیو منہنجے اگن تے (سڄڻ ڪري سينگار، آيو منهنجي اڱڻ تي) ، شاعر: محمد جمان ہالو
• عمر مون نہ ونن تھنجوں ماڑیوں الا (عمر مون نه وڻن تنهنجون ماڙيون الا)
• عمر آئوں ویندڑو پچھاں کو الا ، جتے منہنجا مارو (عمر آئون ويندڙو پڇان ڪو الا، جتي منهنجا مارو)
• ِ یار ساجن جے فرق آؤں ماری (يار سڄڻ جي فراق آئون ماري) ، شاعر: شاہ عبداللطیف بھٹائی

وفات

١٣ جولائی ٢٠٢٢ء کوں کراچی وچ فوت تھئی۔ کافی عرصے توں کینسر دی مریض ہائی۔