رحمت عزیز چترالی

رحمت عزیز چترالی
ڄم پل:	چترال، پاکستان
جمݨ ݙیہاڑہ:	۲۵ اپریل ١٩۷۰ء
کم :	ماہر لسانیات، ادیب، شاعر، محقق، سافٹ ویر انجنئیر،ایڈیٹر کھوار ویکیپیڈیا

شمالی پہاڑاں دے برف پوش چوٹیاں تے جݙݨ برف پگھلدی ہے تاں پاݨی آبشاراں، جھرنیاں، ندیاں تے نالیاں دی شکل اچ رستے دے وادیاں کوں سیراب کریندا ہویا میدانی علاقیاں وچ وہندے دریاواں دا حصہ بݨ کے پورے ملک کوں زرخیزی تے شادابی نال ہمکنار کریندے۔ لیکن انہاں بلندیاں توں علم و دانش دے او سوتے وی پھوٹدن جیہڑے پہاڑاں دے گمبھیر خاموشیاں کوں زبان ݙے ݙیندن۔ چترال دے دور افتادہ پہاڑاں دے دامن وچ ہک غیر معروف جیہی وادی "کھوت" وچ وی علم و دانش دا ہک اینجھا سرچشمہ ہے جینکوں لوگ رحمت عزیز چترالی دے ناں نال ڄاݨدن۔ رحمت عزیز بیک وقت ممتاز سائنسدان، موجد، شاعر، ادیب، مترجم، محقق تے سماجی رہنما ہن۔

رحمت عزیز نے علاقائی زبان کھوار دی اولین کلیدی تختی یعنی "کی بورڈ" تیار کیتے تے احساسِ حب الوطنی دے نال اپݨی اے ایجاد ضرورت منداں تک مفت پہنچیندے پئے ہن۔ کھوار پاکستان، افغانستان، ہندوستان تے چین وچ ٻولیجݨ والی زبان ہے۔ رحمت عزیز نے ایں زبان کوں اپݨے سافٹ وئیر دے ذریعے ایں قابل بݨا ݙتے کہ ہݨ کھوار اچ آکھے ہوئے ڳالہیں اردو، پنجابی، بدغہ، فارسی، ڈوما تے دیگر پاکستانی زباناں وچ سمجھے تے سمجھائے ونڄ سڳدن۔ ایں سافٹ وئیر کوں کمپیوٹر نال منسلک کرݨ کیتے ایندی موجودہ سیٹنگز وچ کوئی وݙی تبدیلی وی نی کرݨی پوندی۔

رحمت چترالی ایں اعتبار نال وی غیر معمولی ذہن دے آدمی ہن کہ انہاں نے شاعر ِمشرق علامہ اقبال دے ٻہوں سارے کلام کوں کھوار زبان وچ ترجمہ کر کے علاقے دے لوگاں تک انہاں دا پیغامِ خودداری تے ایمان پرستی پہنچایا ہے۔ او خود ہک صاحب فن شاعر وی ہن۔ انہاں دے شعری مجموعیاں وچ گلدانِ رحمت، گلدستۂِ رحمت، گلرخ، گلشنِ کھوار دے علاوہ چترالی وچ فروغِ تعلیم دے حوالے نال انہاں دی کاوش کھوار قاعدہ تے اقبال فہمی دے سلسلے اچ ہک ضخیم کتاب گلِ افشانیات اقبال، معرضِ اشاعت اچ آ چکے ہن۔

رحمت عزیز سماجی سطح تے وی ہک معروف تے ممتاز شخصیت ہن۔ ادب تے سائنس و ٹیکنالوجی دے شعبے وچ نمایاں خدمات انجام ݙیوݨ تے انہاں کوں متعدد ملکی تے بین الاقوامی اعزازات مل چکن۔ لیکن کھوار زبان وچ اولین کی بورڈ انہاں دا سب توں اہم کارنامہ ہے۔ ہک اینجھا کارنامہ جیں نے پاکستان دی ہک معدوم تھیندی ہوئی زبان تے تہذیب کوں نکھار تے بݨا سنوار کے پاکستان دے دیگر زباناں دے نال آݨ کھڑا کیتے۔ انہاں دی ایجاد نال کھوار دے واسی، بالخصوص طالبعلم، معملین تے محققین فائدہ چیسن تاں پاکستان دے باقی زباناں دے دانشور وی کھوار دے روایات شعر و ادب تے علم و فن توں استفادہ کر سڳسن۔

نظریۂِ پاکستان کونسل دی طرفوں چترال دے ایں ذہین سائنسدان تے لکھاری کوں قومی خدمات خصوصاً سائنسی ایجاد دے اعتراف وچ ڈاکٹر اے کیو خان میڈل 2015ء پیش کیتا ویندے۔