آرمینیا وِچ زنانیاں
آرمینیا وِچ زنانیاں (اردو: آرمینیا میں خواتین) (انگریزی: Women in Armenia)۔ پہلی جمہوریہ آرمینیا دے بݨݨ دے بعد توں آرمینیا وِچ زنانیاں کُوں چوݨ دے حق سمیت برابر حقوق حاصل ہِن۔ ٢١ اَتے ٢٣ جون ١٩١٩ء کُوں آرمینیا وِچ عالمی چوݨ وِچ حِصّہ پاوݨ دے تحت پہلے براہِ راست پارلیمانی چوݨ تھئے۔ ٢٠ ورھیاں توں وَدھ عمر دے ہر بندے کوں جنس، نسل یا مذہبی عقیدیاں توں قطع نظر چوݨ پاوݨ دا حق حاصل ہئی۔ ٨٠ نشستاں اُتے مشتمل مقننہ، جین٘دے اُتے آرمینیائی ریاست دا ایرا پاوݨ دا الزام ہِے، وِچ ترے زنانیاں اڳواݨ شامل ہِن: کتارائن زالیان – مانوکیان، پرچوہی پارتیزپانیان – بارسیگھیان اَتے واروارا سہاکیان۔[١][٢]
اِیں ویلے دا جمہوریہ آرمینیا دا آئین ١٩٩١ء وِچ اپݨایا ڳیا ہئی جیڑھا سرکاری طور تے صنفی برابری دی ضمانت ݙین٘دا ہِے۔[٣] اِیں نے زنانیاں کوں آرمینیائی حیاتی دے سبھے شعباں وِچ فعال طور تے حصّہ گِھنَّݨ دے قابل بݨایا ہِے۔ آرمینیائی زنانیاں نے تفریح، سیاست اَتے ٻئے شعباں وِچ اُچیرا مقام حاصل کِیتا ہِے۔
کَم اَتے کاروبار
لکھو
٢٠١١ء دے گرانٹ تھورنٹن انٹرنیشنل بزنس سروے دے مطابق، ٢٠١٠ء وِچ آرمینیا وِچ ٢٩ فیصد اعلیٰ سطحی انتظامی عہدیاں اُتے زنانیاں لائیاں ڳئیاں ہَن۔ تاہم، اِیہ ڳِنتری ٢٠١١ء وِچ گھٹ تِھی تے ٢٣ فیصد رہ ڳئی۔ اقوامِ متحدہ دی ہِک رپورٹ دی بنیاد تے، ٢٠١١ء وِچ آرمینیا وِچ ٢٤ زنانیاں میئرز اَتے کمیونٹی اڳواݨ ہَن۔ ٻئے پنجاہ زنانیاں تلویں سطح دے انتظامی عہدیاں اُتے لڳیاں ہوئیاں ہِن۔
سیاسی حیثیت
لکھومئی ٢٠٠٧ء وِچ قنُون سازی دے حکم ناویں دے ذریعے جیکُوں "صنف کوٹہ قنُون" آکھیا وین٘دا ہِے، ٻئے آرمینیائی زنانیاں کوں سیاست وِچ رلَّݨ دی ترغیب ݙِتّی ڳئی۔ اِیں سال صرف سَت زنانیاں پارلیمانی عہدیاں اُتے لڳیاں ہَن۔ اِنّھاں زنانیاں سیاست داناں وِچ ہرانوش ہاکوبیان وی شامل ہَن، جیڑھی آرمینیا دی قومی اسمبلی وِچ سبھ توں ودھ مُد تئیں رہوݨ آلی زنانی ہَن۔[٤] آرمینیا دی حکومت وِچ زنانیاں دی نسبتاً گھٹ ہووݨ دی وجہ توں غیر ملکی تبصرہ نگاراں دی طرفوں آرمینیائی زنانیاں کوں "دنیا وِچ سبھ توں گَھٹ" سمجھیا وین٘دا ہِے۔[٤] اِین٘دے توں انڄ، سیاست وِچ آرمینیائی زنانیاں دا مقام اکثر نجّی شعبے وِچ ہون٘دا ہِے۔ عوامی حلقیاں وِچ اکثر اِنّھاں دے داخلے کی قدر صرف اِیں ویلے تِھین٘دی ہِے جِہڑیلے اُوہ سماجی توقعاں اُتے مبنی نسائی مثالی تصویر دی عکاسی کرین٘دیاں ہِن، جیڑھی زنانیاں کِیتے سیاسی، سماجی اَتے اقتصادی پُڄ وِچ مسلسل اَڑان٘داں پین٘دیاں ہِن۔[٥] ٢٠١٥ء وِچ، ارپائن ہوہانیسین آرمینیا وِچ وزیرِ انصاف دے عُہدے اُتے لڳݨ آلی پہلی آرمینیائی زنانی بݨ ڳئی، اِیں عہدے اُتے اُوہ ٢٠١٧ء تئیں ٹِکّی رہی۔ اُوہ ہِک سیاست دان اَتے وکیل وی ہِن۔[٦]
صحت اَتے بہبود
لکھو٢٠١٠ء اَتے ٢٠١١ء وِچ، زنانیاں دی مہینے اَتے "زنانیاں! تُہاݙے کِیتے" خَرَیتی پروگرام دے ہِک حِصّے دے طور تے، آرمینیا دے دارالحکومت یریوان وِچ سرب استواتکا میر میڈیکل سینٹر نے پورے ہِک مہینے کِیتے آرمینیا دی زنانیاں کوں مُفت امراض اَتے جراحی دی خدمتاں پیش کِیتیاں۔ مُلک بھر توں زنانیاں علاج کِیتے پُڄّیاں۔[٧]
ٻِیا ݙیکھو
لکھو- آرمینیا دی سیاست وِچ زنانیاں
- آرمینیا دی سیاست
- آرمینیا وِچ جرائم
- آرمینیائی زنانیاں
حوالہ جات
لکھو- ↑ "Women's Suffrage: The Armenian Formula". Archived from the original on 2018-12-01. Retrieved 2022-03-26.
- ↑ hy:Առաջին խորհրդարանի (1919–1920) երեք կին պատգամավորները Three female deputies of the first parliament (1919–1920)
- ↑ Constitution of the Republic of Armenia – Library – The President of the Republic of Armenia
- ↑ ٤.٠ ٤.١ Itano, Nicole.
- ↑ Beukian, Sevan, 2014, Motherhood as Armenianness: Expressions of Femininity in the Making of Armenian National Identity, Studies in Ethnicity and Nationalism, 14 (2):247-269
- ↑ Arpine Hovhannisyan By: National Assembly of the Republic of Armenia
- ↑ Women in Armenia to Receive Free Medical Treatment for One Month۔
ٻِیا پڑھو
لکھو- Women, Too, Were Blessed: The Portrayal of Women in Early Christian Armenian Texts آئی ایس بی این نمبر: 978-90-04-44441-6
بیرونی روابط
لکھو- زوہراب سینٹر بک آف دی ویک: دی ݙوجھی اواز: آرمینیائی زنانیاں دی شاعری تھرو دی ایجز۔ 22 مئی 2014 کوں بازیافت تِھیا۔
- خواتین کے وسائل کا مرکز آرمینیا
- آرمینیا:آرکائیو شدہ۔ بذریعہ amnesty.org Archived دستاویزات وِچ زنانیاں دا سامھݨاں۔ Amnesty.org 13 نومبر 2008۔ 18 جون 2013 کوں بازیافت تِھیا۔
- زنانیاں دیاں تنظیماں آرمینیا