زنانی
زنانی / تِریمت (اردو: عورت عربی سے ماخوذ)۔ (انگریزی: Woman) یا زن (فارسی تُوں زنانہ) مادہ یا مؤنث انسان کُوں آکھیا وین٘دا ہِے۔
.svg)
تِریمت یا زنانی بالغ انسان مادہ کُوں آکھیا وین٘دا ہِے جاں جو لوّظ چھوہِر یا ٻالڑی دِھی کِیتے مستعمل ہِے۔ تاہم، بعض ویلے، تِریمت دی اصطلاح سبّھے انسانی مادہ نوع دی نمائندگی کرین٘دی ہِے۔
زنانیاں تاریخ دے ہر دور وِچ مرد دے تابع رِیہاں ہِن۔ موجودہ زمانے وِچ ترقی یافتہ دیساں وِچ تِریمت اَتے مرد کُوں برابر بݨاوݨ دی کوشِت کِیتی وین٘دی پئی ہِے۔
اسلام وِچ تِریمت
لکھواِسلام تُوں پہلاں زنانیاں دی حالت زار ݙساوݨ دے قابل کائے ناں ہئی۔ زنانی کُوں صرف ٻال ڄماوݨ اَتے پئے اَتے ٻالاں دی خدمت دے قابل اِی سمجھا وین٘دا ہئی۔ عرب معاشرے وِچ زنانیاں دے خلاف شدید نفرت پائی وین٘دی ہئی۔ گھر وِچ تِریمت دے وجود کُوں مرد اپݨی توہین سمجھین٘دا ہئی۔ عرب معاشرے وِچ ٻالڑیاں کُوں جِین٘دا پُورݨ دی وی رِیت ہئی۔ جاں جو جِہڑیلے اسلام دا سِجھ عرب دی بھوئیں اُتّے نِکلیا تاں اُون٘دے نال زنانیاں دی ان٘ھاری حیاتی وِچ چانݨی دا مِین٘ھ تِھیوݨ لڳّا۔ اِسلام نے زنانیاں کُوں اُوہ حقوق ݙِتّے جِنّھاں دا جہالت دے دور وِچ تصوّر وی ناں ممکن ہئی۔ اِسلام نے تِریمت دے اَنجو انج حیثیّتاں وِچ حقوق متعیّن کِیتے اَتے اُنّھاں دی ادائیگی کُوں اپݨے مَنَّݨ آلیاں اُتّے لازم قرار ݙِتّا۔ ماں دی حیثیّت نال اسلام نے جنّت کُوں ماں دے پیریں وِچ رکھ ݙِتّا اَتے اولاد کُوں تاکِید کِیتی جو اَمّاں اٻّا دے سامھݨے اُف تئیں ناں آکھیا ون٘ڄے۔ پَئے اُتّے اِیہ لازمی قرار ݙِتّا جو اُوہ اپݨی ذال دے اَرام تے سوکھ دی پوری بھال رکّھے اَتے اُوکُوں گھر دی چُکان٘دھے دے اندر حیاتی دے سبّھے لوڑاں دا سَمان ݙیوے۔ اِین٘دے تُوں اَنج اِسلام نے بھیݨ، دِھی، ماسی، ݙاݙی، نانی دی حیثیّت نال وی تِریمت کُوں حقوق نال نوازیا۔ اِسلام نے تِرِیمت کُوں حقِ وِراثت عطا کِیتا جاں جو تِریمت معاشی لوڑاں کُوں پور کرݨ کِیتے کہِیں دی مُتھاڄ ناں ہووے۔
سبھ تُوں چنڳی زنانی
لکھواسماعیل بن مسلم نے حضرت امام جعفر صادق ؓ تُوں اَتے اُنّھاں نے اپݨے وݙیرے ؓ تُوں اَتے اُنّھاں نے اپݨے وݙ وݙیریاںؓ تُوں روائت کِیتی ہِے جو رسول اللہ صلی اللہ علیہ وآلہ وسلّم نے حُکم ݙِتّا جو "میݙی اُمّت وِچ سبھ تُوں اُچّی / چنڳّی اُوہ تِریمت ہِے جِین٘دا ٻُتھاڑ سبھ تُوں سوہݨاں اَتے چنڳا ہِے اَتے اُون٘دا مہر سبھ تُوں گَھٹ ہوسی۔[١]
حوالہ جات
لکھو- ↑ من لا یحضرہ الفقیہ، جلد سوم، حدیث 4356