یہودی زنانیت (اردو: یہودی نسائیت) (انگریزی: Jewish feminism) ہِک اِیہو جئیں تحریک ہِے جیڑھی یہودی زنانیاں دی مذہبی، قنُونی اَتے معاشرتی حیثیّت کُوں یہودیت وِچ یہودی مرداں دے برابر بݨاوݨاں چاہن٘دی ہِے۔ انجو انج نقطۂ نظر اَتے کامیابیاں دے نال زنانیت دے تحریکاں نے یہودیت دی سبھی وݙی ٹِنڳاں دے اندر پھیلݨ دا اَغاز کر ݙِتّا ہِے۔

اِین٘دی جدید شکّل وِچ، یہودی زنانیت دی تحریک دی ڳویڑ امریکہ وِچ ١٩٧٠ء دے ݙہاکے دے اَغاز تئیں کِیتی ون٘ڄ سڳین٘دی ہِے۔ جوڈتھ پلاسو دے مطابق، ابتدائی یہودی زنانیت دی سبھ توں وݙی شکایتاں وِچ، زنانیاں کوں مردانہ نماز آلے جَتّھیاں یا منیان توں وَکھرا کرݨ، زنانیاں کوں برابر ویلے دے مطابق میززوت توں استثنیٰ حاصل ہِے (میززوت دا مطلب ہِے جو توریت وِچ کوہ سینا وِچ ݙِتّے ڳئے، ٦١٣ احکام اَتے بعد وِچ ٧ ربی احکام جیڑھے بعد وِچ تشکیل ݙِتّے ڳئے، مجموعی طور تے ٦٢٠ احکام)، اَتے یہودیاں دی مذہبی عدالتاں وِچ بطورِ اُڳاہ پیش تِھیوݨ اَتے یہودی زنانیاں دے کول طلاق دا حق ناں ہووݨ۔[١]

مؤرخ پاؤلا ہیمن دے مطابق، ١٩٧٠ء دے ݙہاکے وِچ چَھپَّݨ آلے ݙو مضموناں وِچ یہودی زنانیاں دی حیثیّت دا تجزیہ کرݨ کِیتے ٹریل بلزرز نے زنانیت دا استعمال کِیتا ہئی: "یہودی زنانیاں دی بے اَزادی"، جیڑھے "جیوش اسپیکٹر" وِچ مدیر، ٹروڈویس – روزارین دے ذریعے ١٩٧٠ء وِچ چَھپّے ہَن۔ وَل ہِک ریچل ایڈلر دا مضمون، جیڑھا اُوں ویلے دے ہِک آرتھو ڈوکس یہودی اَتے این٘دے مصلع سیمینری عبرانی یونین کالج یہودی انسٹی ٹیوٹ برائے مذہب وِچ پروفیسر ہَن، نے "یہودی جیڑھا اُتّھاں ناں ہئی: ہلاچا اَتے یہودی زنانی" دے ناں نال ہِک مضمون ١٩٧١ء وِچ ڈوکا وِچ چَھپوایا ہَئی۔ [٢] [٣] [٤] [٥] [٦] ٻِیا یارک شہر وِچ، ١٩٧٣ء وِچ، یہودی زنانیاں دا پہلا قومی اجلاس منعقد کِیتا ڳیا جین٘دے نال بلوگرین برگ نے ڳنڈھ کُھلائی خطاب کِیتا۔ [٧]

ٻِیا ݙیکھو

لکھو

حوالہ جات

لکھو
  1. Plaskow, Judith. "Jewish Feminist Thought" in Frank, Daniel H. & Leaman, Oliver. History of Jewish Philosophy، Routledge, first published 1997; this edition 2003.
  2. Paula E. Hyman | Jewish Women's Archive
  3. Velveteen Rabbi: Reprint: Interview with Rachel Adler (in anticipation of OHALAH)
  4. Jewish Voices in Feminism: Transnational Perspectives
  5. THE JEW WHO WASN'T THERE: Halacha and the Jewish Woman
  6. Rachel Adler | Jewish Women's Archive
  7. The Journey Home: Jewish Women and the American Century