چِلی وِچ زنانیاں

چِلی وِچ زنانیاں (اردو: چلی میں خواتین) (انگریزی: Women in Chile) دی حیاتی، کردار اَتے حقوق وِچ ویلے دے نال نال ٻہوں سارے بَدَلاؤ تھئے ہِن۔ چِلی دی زنانیاں دے سماجی کردار تاریخی طور تے روائتی صنفی کرداراں اَتے پدرانہ ثقافت توں متاثر تھئے ہَن، جاں جو وِیہوِیں صدی دے وِچالے وِچ، زنانیاں نے آپ کوں سیاست اَتے احتجاج وِچ تِکھائی نال رَلایا، جین٘دے نتیجے وِچ مرداں اَتے زنانیاں دے وِچالے برابری کوں برقرار رکھݨ اَتے جنسی امتیاز کوں ممنوقع قرار ݙیوݨ کِیتے آئین دی دفعاں سامھݨے آئیاں۔

زنانیاں دی تاریخ

ماریا ڈی لا کروز ، (1912ء–1995ء)، چِلی دی زنانیاں دے چوݨ دے حق کِیتے سیاسی کارکن، صحافی، مصنف زنانی اَتے سیاسی مبصر۔ ١٩٥٣ء وِچ اُوہ چِلی دی سینیٹ کِیتے چُݨی ون٘ڄݨ آلی پہلی زنانی بݨ ڳئی۔

چِلی دے صدراتی دور وِچ زنانیاں کوں ١٩٣١ء اَتے ١٩٤٩ء وِچ چوݨ پاوݨ دا حق ݙِتّا ڳیا ہئی۔ اِین٘دے توں اَنج اِیں دور وِچ ہزاراں زنانیاں نے خالی تھان٘واں اَتے پیش دے مارچ وِچ سوشلسٹ صدر سلواڈور ایلینڈے دے خلاف احتجاج کِیتا۔ آگسٹو پنوشے دی آمرانہ حکومت دے وِچالے وِچ، زنانیاں نے وی لاس احتجاج وِچ حِصّہ گِھدّا، ایلندے دے استصوابِ رائے دے خلاف احتجاج جین٘دے وِچ زنانیاں نے "کائے ناں" دا چوݨ پاتا۔ چِلی دے آمر پنوشے دے ویلے وِچ، زنانیاں دے قنُونی حقوق دی حالت لاطینی امریکہ دے ٻہوں سارے حِصّیاں توں پِچّھاں رہ ڳئی، بھان٘ویں جو چِلی جنوبی امریکہ دی تَکڑی ترین معیشتاں وِچُوں ہِک ہئی۔ چِلی وِچ ١٩٩٠ء وِچ جمہوریت وَل آئی، جین٘دے نتیجے وِچ زنانیاں دی حیاتیاں اَتے معاشرے وِچ کردار وِچ بَدلاؤ آئے۔

قنُونی حقوق

اِیں ویلے زنانیاں کوں مرداں دے برابر حقوق حاصل ہِن۔ نیشنل ویمنز سروس اُتے پبلک سیکٹر وِچ زنانیاں دے قنُونی حقوق دے تحفّظ دا ذِمّے وار ادارہ ہِے۔

شادی

کُجھ عرصہ پہلاں تئیں، زنانیاں شادی دے بعد اپݨے اثاثیاں دا انتظام کرݨ دا حق ضائع کر ݙین٘دیاں ہَن اَتے پئیاں کُوں ساری دولت مِل وین٘دی ہئی جاں جو اِین٘دے بعد توں اِیہ قنُون بَدل ڳیا ہِے اَتے ہُݨ زنانیاں اپݨے اثاثیاں دا انتظام آپ سان٘بھ سڳدیاں ہِن۔

طلاق

چِلی نے ١٨٨٤ء دے قنُونی ضابطے کوں مُکین٘دے ہوئے ٢٠٠٤ء وِچ طلاق کوں قنُونی حیثیّت ݙِتّی۔

چوݨ دا حق

زنانیاں کوں ١٩٣١ء وِچ بلدیاتی چوݨاں وِچ چوݨ پاوݨ دا حق ݙِتّا ڳیا ہئی۔ اَتے ٨ جنوری ١٩٤٩ء کوں قومی چوݨاں وِچ چوݨ پاوݨ دا حق ݙِتّا ڳیا ہئی۔

ٻِیا ݙیکھو

• چِلی وِچ دھندّا کرݨ
• چِلی دی تاریخ
• چلی دی سیاست
• چِلی توں متعلقہ موضوعاں دی تن٘دِیر