ڄالھ

ڄــالــھ

تحریر: ارشدلاشاری

وسیب دا پیارا وݨ (درخت) ڄالھ، جو وسیب دے ہر بشر تے حیوان دا سنڄاپو وݨ ھے، روہی، تھل، دمان تے ابھے دے ہر ویرانے کون آباد کرݨ دا آہر کرݨ والا اے وݨ (درخت)سرائیکی زبان دے وچ کئی ضرب المثال، قصے، تےسسپنس دا نمائندہ ھے، ایندی لکڑ کافی مضبوط تے لمبے عرصے تک محفوظ راہندی ھے،

پر افسوس اڄ اے وݨ وسیب ءچ چھیکڑی ہݙکیاں گھندا پے، محکمانہ بے حسی تے ملی بھگت نال ھر ایرا غیرا ایں وݨ کو وسیب اچوں دیس نکالا کرݨ سانڳے اپݨا کردار بھرپور طریقے نال ادا کریندا پے،

ایندے نال نال تل وسیبی سرائیکی لوک وی اینکوں بچاوݨ دی بجاے ہتھوں وس جوگی فائیدا چاوݨ کیتے ایندی نسل مکاوݨ دے برابر زمہ وار ھن،

سرائیکی وسیب کیونجو بنیادی طور صحرائی ساخت دا خطہ ھے ایں سانگے قدرت نے اینکوں ڄالھ جیا بہترین وݨ ݙتے، جو ہر موسم دے وچ ہرا بھرا رہ تے جتھاں جانوریں سانگے بطور خوراک مہیا کریندے بلکہ موسمی تغیرات دے وچ بیلنس رکھݨ دا اہم کردار ادا کریندے، ڄالھ جو کہ اساݙے پیارے وسیب دا ھک تل وطنی درخت ھے روہی، تھل، دمان، تے کوہ سلیمان دے علاقیاں ءچ بکثرت پاتا ویندے، ایندے علاوہ وسیب دے ݙوجھے اضلاع دی زمین وی ایندے کیتے موزوں ھے، وسیب ءچ ساول دے نال نال زناوریں دا من بھاوݨا کھاجڄ وی ھے، اے انتہائی گھٹ پاݨی تے ھر قسم دی زمین ءچ خودرو وݨ ھے بغیر کہیں توجہ دے سیکڑاں سال ھرابھرا رہ سکدے، ایندی مثال بلکل صحرائی مینگروز آکھیا ونڄ سکدے، اے اساݙی دھرتی دے ھر بشر، پکھی، تے زناوریں دا سنڄاپو تے قدیم سرائیکی تہزیب دا حصہ ھے، پر ارمان ھے جو ایں وݨ دا ایں ویلے غستانیں دے اندر ہی تھولا بہت وجود بچیے،

اینکوں بچاوݨ کیتے کجھ تل وطنیاں، ''ڄالھ بچاو ترلا ''دے ناں نال ھک تنظیم بڑائی ھے اور وس جوگی کوشت کریندے پن. پر ضرورت ایں گالھ دی ھے جو وسیب دے ھر شخص کو ایندی حفاظت کرنی پوسی، نتاں وسیب کو سنگین ماحولیاتی نقصان تھیوݨ دا سخت اندیشہ ھے،