پھوڳ (ناول)
کاشف بلوچ دا ناول ’’پھوڳ‘‘ چار سو اَسی (۴۸۰) صفحات اُتے مشتمل ہے۔ کتاب نگر، ملتان توں ۲۰۰۶ء وچ شائع تھئے۔ جیندے وچ سرائیکی معاشرت، امیر غریب دے فرق، وسیبی رسماں تے نفسیاتی پہلواں نال طنزیہ انداز نشابر تھیندے۔ ایں ناول وچ ملتان وچ راہوݨ والے موسیقی نال جُڑے ہوئے معروف بھیݙی پوترہ خاندان دے تکیئے دی کتھا بیان کیتی ڳئی ہے۔ ایں تکیئے تے لیٔ کار، طبلہ نواز ٻیٹھے ہن تے مختلف کردار آپت وچ مکالمہ کریندن۔ او ہک دربار نال وابستہ ہن شیعہ مَسلک نال جُڑت رکھدن۔ اَدھورا Sex اُنہاں دا ہک مسئلہ ہے۔ ناول وچ کہاݨی دا عنصر غائب ہے۔ ایہ ہک لے کاری دا مسلسل بیانیہ ہے۔ کرداراں دی شعور تے لا شعور دے حوالے نال مسلسل گفتگو ہے تے کرداراں دی عمومی گفتگو سامݨے مکالمے دی صورت وچ نمایاں کیتا ڳئے۔ حقیقت پسندی دا عنصر غالب ہے۔ ایں ناول وچ پلاٹ تے Climax دے تصور کوں ختم کیتا ڳئے۔ ناول دے کرداراں کیتے تعزیئے دا لائسنس ہک وݙا مسئلہ ہے۔ حیاتی یکسانیت وچوں ایہ ناول ہک گھمبیر تجربہ ہے۔ ایں ناول وچ Taboos کوں تروڑݨ دی ڳالھ کیتی ڳئی ہے۔ اخلاقی معیارات کوں ہک پاسے رکھ تے آف دی ریکارڈ گفتگو کوں بغیر کہیں سنسر دے موضوع بݨایا ڳئے۔ ایہ ناول روایٔتی ناول دی ٹیکنیک توں انڄ ہے۔ طبلے دی لیٔ دی وݨت کاری تے عام لوکاں دی ڳالھ مہاڑ دی بے معنویت کوں بامعنی بݨاوݨ دی کوشش کیتی ڳئی ہے۔ اینویں لڳدے ولیم یویس جمیز (آئرلینڈ) دے ناول نگار توں متاثر تھی کے ناول لکھیا ڳئے۔ ایں ناول دا زمانہ ۲۱ویں صدی دا آغاز، مقام ملتان چوک شہیداں دا علاقہ، تکیۂ بھیڈی پوترہ ملحقہ دیوار امام بارگاہ تے اُوندے قریب بازار حسن ہے۔ مندرجہ بالا ترائے رو (Waves) ایں ناول وچ متحرک ہن۔ مونولاگ (Monolog) تے ٹریولاگ (Travelogue) ایں ناول دا موضوع ہن۔ قاری کیتے ایندا اسلوب نواں تے مشکل ہے۔
اِیں سرائیکی ناول دیاں فنی خصوصیات وچ پلاٹ نگاری، کردار نگاری، منظر نگاری، مکالمہ نگاری، زمان تے مکان دی مطابقت، زبان و بیان دی اہمیت، دلچسپی، تجسّس تے مقصدیت شامل ہن۔ اِیں ناول وِچ، انسانی حیاتی دے حالات، واقعات کوں انوکھے تے دلکش انداز وچ سامݨے گھن آیا ڳے۔ ناول نگار سئیں کاشف بلوچ نے آپݨے ناول کوں دلچسپ بݨاوݨ کیتے ناول دے حصے یا پلاٹ کوں ترتیب چنڳا ݙِتّے، منظر نگاری کریندِن۔ کرداراں دے ذریعے مکالمے نال ڳالھ کوں اڳاں ٹریندن تے مکالمیاں وچ زور دا بیان شامل کِیتا ہِنیں۔
ٻیا ݙیکھو
لکھو- سرائیکی ناول نگار۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔