پُرسوزؔ بخاری مولا حُسین دا محب
(دلبر حُسین مولائی۔۔۔۔نوتک مہمید)
عاشقِ اہلِ بیت ، مناظرِ حُسینتؑ سئیں پُرسوزؔ بخاری شاعری نال کھیڈٖدا رہ گٖئے تے فکر وتدبر دے موتی ونڈٖیندا رہ گٖئے۔ اِنہیں دا حسینی انقلابی جذبہ پڑھنْ دے ڈٖا دا ھے۔ جیندے نال پڑھاکو اپنْے مُردہ ضمیر کوں سُجٖاکا کر سگٖدے ، نال مودت، حُب ، حلم تے عشق دیاں گاٖلہیں سِکھ سگٖدے۔ پُرسوزؔ مولا حُسینؑ دے غم وچ نِت پُرسوز رہندے۔ اہلِ بیت دیاں خوشیاں ہوون تاں ایہ جھمراں پیندے تے جشن منیندے۔ ساری دُنیا دے لوک جنہاں دے ضمیر زندہ ہِن ، غیرت سُجٖاکی ھے، سچ سُنْ کے برداشت کر سگٖدن ۔ حقیقت دے گٖول وَند ہِن۔ او سارے دے سارے مولا حُسینؑ کوں اپنْا ہیرو منیندن۔ مولا حُسینؑ ہر غیرت مند تے ہر ضمیر آلے دا محسن ھے۔ جئیں کائنات کوں انسانیت سکھائی اے۔
حُسین محسن ہے ہر کہیں دا حُسین سانجھا ھے پیر سب دا
حُسین ؑ مشکل کشاء دا پُتر اے اتے لڈٖکا ھے شاہ عرب دا
حُسینؑ زہراؑ دے دِل دا چین اے وقار سارے حسب نسب دا
حُسینؑ ہمت دا ہک پہاڑ اے حُسین ہمدرد دین رب دا
حُسینؑ او ھے جو جیندے دَر توں ایہ حوصلے آ تے خیر پندن
صبر وی ہیں دَر توں رو تے پندن خدائی دے صابر سبق آ گھِندن
نبیؐ سوہنْے دیاں کئی حدیثاں موجود ہِن جیڑھیاں اہلِ بیت واسطے بیان کیتیاں گٖن۔ لوکیں کوں ڈٖسیا گٖئے ، ایہ میڈٖا گھرانہ ھے، ایہ میڈٖے ہِن ، میں انہیں دا ہاں اِنہیں دا خون میڈٖا ھے، میڈٖا خون اِنھاں دا ھے، ایہ سارے جنت دے سردار ہِن۔ مولا حسنؑ مولاحُسینؑ جنت دے جوانیں دے سردار ہِن ۔ مولا علی ؑ اِنہیں دا وی سردار ھے۔ سینْ زہراؑ جنت دے تریمتیں دی سردار ہِن ، پوری کائنات دا سردار سوہنْا نبیؐ آپ ھے۔ پنجتن پاک دیاں مرضیاں اللہ دیاں مرضیاں ہِن۔ ایہ اللہ دیاں اطاعت گزار ہستیاں ہِن، اللہ سوہنْا اِنہیں د ی ہر گاٖلھ منیندے۔ نبی ؐ تے نبی ؐ دی آل دیاں دُعائیں کڈٖاہیں خالی نی ویندیاں۔ اِنہیں دے سچے مُرید تے مننْ والے ڈٖوہیں جہانیں اچ کامیاب ہِن۔ ایہ ساریاں گاٖلہیں سیداحمد حسن پُرسوزؔ بخاری دے کلام اچ موجود ہِن۔ انہیں دے قاری تے انہیں دے مشاعریں اچ موجود سامع گواہ ہِن جو اوں بندے نے نِت اپنْی زبان کوں محمدؐ وآل محمدؐ دے ذکر نال معطر کیتی رکھئے تے آلِ محمد ؐ دے مخالف کوں نِت للکاری رکھئے۔
ایہ پاک پنجتن خدا دے خاص اِن خدا دی ساری رضا دے مالک
خدا اِنھاں دی منیندے ساری ایہ ہِن خدا دی عطا دے مالک
خدا ھے ڈٖیندا تے ایہ ونڈٖیندن ایہے تاں ہِن اوں سخا دے مالک
خدا اِنھاں دا تے ایہ خدا دے ازل توں شرم و حیاء دے مالک
رضا اِنھاں دی رضا خدا دی اِنھاں دا غصہ غضب خدا دا
اِنھاں دا جیرھا ھے باغی بنْدا او ہو ھے دوزخ سڑنْ دے ڈٖا دا
سانحہ کربلا دے بعد ساری دُنیا وچ کربلا دے روحانی انقلاب نے ہل چل مچا ڈٖتی ہئی ۔ اصول پسند طبقے نے ایں فکر کوں اپنْے دِلیں تے دماغیں وچ جاہ ڈٖتی۔ اِنہیں دے قلم ، کربلائی پیغام لکھدے ریہے۔ اِنھاں دے دماغ کربلائی سوچاں عام کریندے ریہے۔ پوری کائنات وچ کربلائی فلسفہ ہک معتبر فلسفہ گٖنڑیجنْ پئے گٖیا۔ کربلائی مفکر تے شاعر پوری دُنیا وچ عزتاں پاونْ پئے گٖئے........ جیرھلے ایجھا ماحول سامنْے آیا تاں ظالم ، شیطانی تے یزیدی ذہنیت وی آلساں بھننْ پئے گٖئی۔ اِنہیں دے منحوس قلم وی کاغذ کالے کرنْ پئے گٖئے تے یزیدی ذہنیت دے آلودہ دماغ جھوٹے تے کوڑے لوکیں کوں ’’رشید ابنِ رشید‘‘ آکھنْ پئے گٖئے۔ ساری دُنیا دے باخبر لوکیں اِنہیں دی پُرزور مذمت کیتی ۔ اِنہیں وچوں ہک حلالی تے انقلابی سید پُرسوز بخاری وی ہا پیا جیندا قلم جوش وچ آیا۔ سید احمد حسن پُرسوزؔ بخاری مولا حُسین ؑ دا وکیل بنْ تے یزیدی فاسد سوچ کوں چیلنج کیتا تے ’’حق حُسینؑ سچ حُسینؑ ‘‘ دی گواہی ڈٖتی۔ اِنہیں دی کتاب ’’حُسینؑ میڈٖا یزید تیڈٖا‘‘ کربلا دے انقلابی ادب وچ ہک جگٖ مشہور کتاب ھے تے مناظرانہ ادب دا بے بہاخزانہ ھے۔ لوک سُنْ تے سمجھ گھنن تے باخبر تھی ونجٖن ، حُسینؑ ہک عالمی سچ ھے تے یزید نمرودی تے فرعونی سوچ دا عکاس ھے۔
خدا دی ونڈٖ اے اوں پیر بخشیے حُسین میکوں یزید تیکوں
ھے شُکر اوندا اوں سوچ بخشی ھے پاک میکوں پلید تیکوں
اوں میکوں ابنِ علیؑ ھے بخشیا رشید ابنِ رشید تیکوں
اوں ذات مطلق نکھیڑ ڈٖتن شہید میکوں شدید تیکوں
آ آپاں بٖہہ تے نکھیڑا کروں جو کون لسی تے کون گھیو اے
میں اَہداں میڈٖا حُسین اے ابّا توں آکھ میڈٖا یزید پیو اے
خدا توں منگوں دُعا ایہ رَل تے خدا پُجٖاوے آمین آکھوں
نصیب تیڈٖا تے میڈٖا مالک جُدا بنْاوے آمین آکھوں
حُسینؑ کوثر دے جام شالا میکوں پلاوے آمین آکھوں
یزید تیڈٖا حشر دی تریہہ وچ مدد کوں آوے آمین آکھوں
ایہ ہووے ہر جاہ سمل تے حیلا حُسینؑ میڈٖا یزید تیڈٖا
اِتھائیں تے روزِ حشر وَسیلہ حُسین میڈٖا یزید تیڈٖا
جئیں حسنینؑ دا دِل ڈُٖکھائے اوں کونین دے والی مدنی مصطفیؐ دا دِل ڈُٖکھائے۔ اوں مولا علی ؑ خیبر شکن باب العلم دا دِل ڈُٖکھائے ۔ اوں سینْ زہراؑ دا دِل ڈُٖکھائے۔ جنہیں اِنہیں پاک ہستیں کوں پریشان کیتے اُنہیں اللہ پروردگار کوں ناراض کیتے ۔ اللہ دی ناراضگی دُنیا وچ وی بھاہ ھے تے آخرت وچ وی دوزخ دا بٖل تے تِڑکا...... حُسینیت دا دشمن سوائے ذلت تے بربادی دے کُجھ حاصل نئیں کر سگٖدا۔ خود کُش بمبار نے اوندا باطل رہبر حُسینؑ والے نوکرنئیں مُکا سگٖدا۔ حُسنیتؑ مٹنْ نئیں آئی ایہ قیامت تئیں مولا مہدیؑ دے انقلاب تئیں پھلدی پُھلدی راہسی کیونکہ مولا حُسینؑ او ہستی ھے جیندے اُتے نماز کوں ناز ھے۔ حج کوں ناز ھے۔ شہادت کوں ناز ھے تے انقلاب کوں ناز ھے۔ حُسینؑ دا مشن تحفظِ اسلام واسطے ہا ، حُسین دی قربانی انبیاء دی محنت دی حفاظت واسطے ہئی ۔ اللہ دے نظام کوں بچاونْ واسطے جیرھی قربانی اللہ سئیں نے حضرت ابراہیمؑ کنیں منگی ہئی او حضرت اسماعیلؑ کنیں بدل کراہیں ذبیحِ عظیم وچ بدلی ہئی تاں مولا حُسینؑ تئیں پُجٖی ہئی۔ بتول ؑ سینْ دے کھیر پیواک مولا نے سب کوں سُرخروکر ڈٖتا۔ مولا حُسینؑ دی قربانی انبیاء تے فرشتیں واسطے ہک رِیس تے منفرد نظارہ ہا۔
جیندے ناز نماز تے غالب ہن پیتا پک بتولؑ دا کھیر او شبیرؑ ءِ
جیندا دایا درزی جبریل ءِ او کُل کائنات دا پِیر ءِ او شبیر ءِ
اَنْ ڈٖٹھی جنس دا سوداگر گھِدی بَر بیابان جگیر ءِ او شبیر ءِ
جئیں موت کوں مُل گھِن مار چھوڑئیے پُرسوزؔ رُوائی تقدیر ءِ او شبیر ءِ
پُرسوزؔ بخاری او خوش قسمت شاعر ھے جیرھا اپنْے اَبدی جہان اِچ وی حُسینتؑ دا پرچارک مشہور ہوسی۔ میں ایہ سمجھداں جڈٖاں فرشتے اوں دو آئے ہوسن سوال جواب دی بجائے ’’حُسینی شاعر‘‘ ہوونْ تے مبارکاں ڈٖتیاں ہوسنے۔ مولا علی ؑ تے سوہنْے نبی ؐ وی کرم دی بھال کیتی ہوسی۔اتے آکھیا ہوسی پُرسوزؔ تئیں ساڈٖے بچڑے دے ’’ حُسینی سنیہے‘‘ کوں پھیلائے مبارک ہووی۔ ساڈٖا حُسینؑ ساڈٖے مشن تے ساڈٖی تحریک دا محافظ ھے۔ ہر ڈُٖکھ برداشت کیتے سی، اکبرؑ ڈٖتے سی، اصغرؑ ڈٖتے سی، سجادؑ دیاں ہتھ کڑیاں ، بھینْ زینب دی قید برداشت کر تے اسلام کوں ہر حال وچ بچائے سی۔ شام دے پلید شاہ کوں ہمیشہ واسطے نحوست دا ناں بنْا ڈٖتے سی۔
جئیں روز ازل دی خالق کوں کر ڈٖتی ایہ تحریر ءِ او شبیرءِ
جئیں دین اسلام دی ہر حال اچ ھے کرنْی سئیں تشہیر ءِ او شبیر ءِ
جئیں پالیا وعدہ ازل والا ڈٖتے ہتھیں بٖال صغیر ءِ او شبیر ءِ
ڈٖتا خطبہ شام بازار دیوچ پُرسوزؔ جیندی ہمشیر ءِ او شبیر ءِ
پُرسوزؔ بخاری پابند شاعری دا پابند ھے ۔ اوں لمبیاں لمبیاں بحراں وی لکھین ، غزلیہ طرز وی اپنائی ھے، ثلاثی وی لکھیے تے البتہ مُسدس طرز کوں زیادہ اپنائے۔ انہیں دا ۶۴ صفحے دا کتابچہ’’حُسینؑ میڈٖا یزید تیڈٖا‘‘ سارے دا سارا مُسدس ٹائپ اچ لکھیا گٖئے۔ ایندے وچ مناظرہ وی ھے فضائلِ اہلِ بیت وی ہِن دشمنانِ اہلِ بیت دی مذمت وی ھے۔ کربلا وچ شریک عظیم ہستیاں بارے انج انج شاعری وی موجود ھے۔ تے مصائبِ کربلا وی تفصیل نال بیان کیتے گٖن۔ کربلا ، کوفہ ، نجف تے شام دیوچ اہلِ بیت کوں مِلنْ آلے ڈُٖکھیں دا ذکر وی ھے پیا۔ انہیں واقعات دے نال نال اسلام دا اصلی فلسفہ وی ڈٖسیے نے جو ایہ دین تجارت آلا مذہب نئیں ، خلوص تے اصول آلا دین ھے ۔ ایہ تاویل کوں برداشت نئیں کریندا ، اینکوں تفسیر چنگی لگٖدی ھے۔ پُرسوزؔ بخاری ڈٖسیے جو ایں دُنیا وچ آزادی ھے ، سچ نال کھڑو یا کوڑ کوں اپناؤ، دین کوں کاروبار بنْاو یا نبی ؐ سوہنْے دی تعلیم دے سچے پیروکار بنْو ، منافقیں والے کم کرو یا حضرت ابوذرؓ غفاری تے سیلمان فارسیؓ جہیں صحابہ دے کردار اپناؤ احٖ خود مختار ہو جو مولا علی ؑ سمیت بٖارہاں امام منو یاکہیں یزیدی کوں اپنْا رہبر منو:
اِتھاں آزادی ھے نال مرضی دے جیکوں چاہو امام منو
یزید فاسق کوں منو رہبر تے اونکوں جنتی مدام منو
حدیث منو، قرآن منو یا بٖے کہیں دا کلام منو
نبی دے بچڑے کوں باغی آکھو تے موت اوندی حرام منو
ایہ ڈٖینھ قیامت دے پتہ چلسے جو کون کتنا کما تے گھِن آئے
تے کون راضی خدا کوں کر آئے تے کون اونکوں رُسا تے گھِن آئے
’’حُسینؑ میڈٖا یزید تیڈٖا‘‘ سید احمد حسن پُرسوزؔ بخاری دی ہک لمبی نظم ھے۔ جیندے وچ حق پھیلاونْ دی تعلیم ڈٖتی گٖئی ھے۔ تاریخِ اسلام دے ہک المناک واقعے کوں تفصیلاً منظوم شکل وچ بیان کیتا گٖئے ۔