پلُوتے
پلُوتے مُن٘ہ توں نکلݨ آلے صرف ٻول نھیں بلکہ دل وچوں نکلݨ آلیاں آوازاں، سِکاں تے من مراداں ہن جہڑیاں کہیں ماݨوں دے شعور وچ تھر تھلی مچائی کھڑیاں ہوندیاں ہن۔ پلُوتے اصل وچ کئیں ٻئے دی بربادی دی خواہش، اُوندے نقصان دی امید تے اُوندی ذلت دی حسرت ہن۔ اِنہاں دے لفظ سخت ہوندن، ادائیگی وچ زور ہوندے تے پِچھ ݙِٹھ (پس منظر) وچ کاوڑ دا جذبہ ہوندے۔ پلوتے کڈھݨ تے ادائیگی کوں انہاں دی تاثیر وچ خاص مقام حاصل ہے ، جیندے نتیجے وچ مخاطب جوابی ردعمل ظاہر کریندے۔
- آندا رِڑھی (تیݙا مہربان مر ون٘ڄے)
- اُدھِل ون٘ڄیں (تو اغوا تھی ون٘ڄیں، تریمت کیتے)
- اُکھّڑ ون٘ڄیں ( بے رعب تھی ون٘ڄیں)
- اڳوں ٹُکّر ہووی پِچھوں توں ہوویں
- اللہ بھان٘ویں کجھ نہ ہووی
- اللہ بھان٘ویں ککھ نہ رہوی
- اللہ تیݙا پیراکُٹ کرے
- اللہ تیݙے پندھ نبیڑے
- اللہ کرے تیکوں رِک لڳے
- اللہ کرے چَویا آن٘ویں(تیکوں اچانک موت آون٘ڄے)
- اندھا تھیویں
- اوپری کودھ وچ پھسیں (پرائی اولاد وچ پھسیں/تریمت کیتے)
- اُوتاݨاں ون٘ڄ پوویں (اچانک مر ون٘ڄیں)
- اَوتر نکھتر تھِیویں (بے اولاد رہویں)
- اَوتری تھیویں (بے اولاد رہویں/ تریمت کیتے)
- اَوکھی پووی (ہمیشاں پریشان رہویں)
- اَیݨ دا گولا ڈھاوی (نناویں نال مریں)
- بجلی کڑکی (اچانک مصیبت پووے)
- بخت ویلھ نہ ݙیوی
- بر تھیویں
- بُکھا ننگا تھیویں
- بھاݨ بھڄی ( تیݙے دروازے تے کوئی ڈھور ݙنگر نہ رہوے)
- بھرا مرنیں (تو کلہا ریہ ون٘جیں)
- بھنڈݨ تھیوی (برباد تھیویں)
- بیج بنیاد ڳلی (برباد تھیویں)
- ٻچڑیاں کوں لوہیں/ لوہندی مریں
- ٻچڑے مرنیں
- ٻچڑے مرنیں پیؤ دے
- ٻُوٹا تھݙیجی (تیݙا وجود مٹے)
- ٻیرے کرائیں (تیݙے ٹوٹے ٹوٹے کراں/ زناور کیتے)
- بیڑی ٻُݙی (تیݙا گھر برباد تھیوے)
- پُتر مرنیں
- پتھر پوونیں ( برباد تھی ون٘ڄیں)
- پِچھلے مرنیں ( پئے ولوں ذال کوں بد دُعا)
- پندا مریں
- پنڈا ڳلی (تیݙا وجود گھل ون٘ڄے)
- پھاتی مریں ( تریمت دی تریمت کوں بد دُعا)
- پھِٹ مریں (تو اُڄڑ ون٘ڄیں)
- پھٹے لڳیں (تو پھانسی چڑھیں)
- پیر ویلھا نہ تھیوی (سکون کنوں محروم رہویں)
- پیکے مرنیں ( پئے ولوں ذال کوں بد دُعا)
- پئی ہلاک تھیویں (تریمت کیتے)
- تُرُٹ پوویں
- تُرُٹ مریں
- تَن٘وِݨ مریجی
- توں وی میݙی کار تھیویں
- تیݙا ٻُوٹا چَوّے
- تیݙا جنازہ چوّے
- تیݙی ڄڑھ ڳلے
- تیݙی خانی دے ݙن٘د تُرُتن (تیݙی آکڑ ویندی رہوے)
- تیݙی ذات ڳلے
- تیݙی قبر کھٹیجے
- تیݙی کھُتی وچ کُتے مُترن
- تیݙی لُوں پَٹیندی ݙیکھاں
- تیݙے اڳلے پچھلے مرن
- تیݙے گھڑے دا پاݨی نہ سُکے (پیوݨ آلا کوئی نہ ہووے)
- تیکوں پِندا ݙیکھاں
- تیکوں کاں کُتے کھاون
- تیکوں کیڑے پووِن
- تیکوں مویا ݙیکھاں
- ٹَٹڑی چَوّے (تو مر ون٘ڄیں)
- ٹِکڑا ریت تھیوی (تیکوں روٹی نصیب نہ تھیوے)
- ٹُنڈا مُنڈا تھیویں
- جوڑ ڳلنِیں (تیݙا ساتھی نہ رہوے)
- جِیندا پتریجیں ( زندہ مر ون٘ڄیں)
- جھُڳا مسیت تھیوی (گھر ویران تھی ون٘ڄے)
- چِترماں تھیوی (چیچک تھیوی)
- چُڑھ چُڑھ کے مریں ( جذام دی بیماری لڳی)
- چُڑھدا مریں (جذام دی بیماری تھیوی)
- چِنگھدا مریں (بے چینی نال حیاتی گذری)
- چھُری آوی (ڈنگر کیتے)
- حرام تھیویں (ذبح تھیوݨ کنوں پہلے مر ون٘ڄیں/ ڈنگر کیتے)
- خالی ہتھ ہوسنیں (رزق کنوں محروم رہسیں)
- داݨے داݨے کوں مُتھاج تھیویں
- در مریجی (تیݙا کوئی نہ رہوے)
- دھیاں کنوں لہویں
- دھیاں وچوں لہویں
- ڈاگ ڈگرّا تھیوی (خانہ خراب تھیوی)
- ݙوٹا مرّیں (جوان مر ون٘ڄیں)
- ݙوئی نال دال نہ لڳی (تیڈے گھر کنی نہ چڑھے)
- رب تیݙا پیرا کُٹ کرے (اللہ تیکوں نحوست وچ مبتلا کرے)
- ربوں پووی (اچانک عذاب نازل تھیوی)
- رسہ ہوے مُن٘ڄ دا، پاسہ ہوے سُن٘ڄ دا (تو ذلیل تھیویں)
- رِک لڳی (تیکوں دست لڳن/ زناور کیتے)
- روندا ون٘ڄ پِٹیندا آ
- رنڈِڑ تھیویں ( تریمت کیتے)
- زاتل پووی (تیݙے اُتے عزاب نازل تھیوے)
- ساری حیاتی ٹھُوٹھا چاویں (ہمیشہ پندا رہویں)
- سب کجھ بھِٹ تھیوی (تو تھی ون٘ڄیں)
- ست پئے کریں (تریمت کیتے بد دُعا)
- سُتا مر ون٘ڄیں (اچانک موت آوی)
- سختی رب دی پووی
- سِر مُنّا تھیویں (تیݙا پیؤ مر ون٘ڄے)
- سَڑ سَڑ پاسے ݙیویں (سُکھی نہ رہویں)
- سَڑ کے سُؤا تھیویں
- سِکدی مریں (تریمت کیتے)
- سُن٘ڄاں تھیویں
- سن٘وِیں سن٘جھ پووی (تیݙے اُتے جلدی عذاب نازل تھیوے
- سُولیں وات آویں
- سُول پووی (قولنج دا درد پووی/ ݙنگر کیتے)
- سِہریاں آلا مرّی (تیݙا جوان پتر مر ون٘ڄے)
- سئیں مرنیں ( تیݙا وارث نہ رہوے) ، (ہل وہاوݨ ویلے ݙانڈ کیتے پلوتا)
- شالا اُݙی آوی تے چاتی ون٘ڄی (اچانک مصیبت وچ پھسیں)
- شالا اَوتر نِکھترا تھیویں
- شالا ٻیڑا ٻُݙی
- شالا ٻیڑی ٻُݙّی
- شالا پُتراں دیاں خوشیاں کوں سِکدی مریں
- شالا پُتراں دیاں خوشیاں نہ ݙیکھیں
- شالا پرنیندی مری (تیݙی جوان دھی مرے)
- شالا تیݙا کاناں کچھیجے
- شالا تیکوں کُئی پیش پووے
- شالا جد سڑی
- شالا جوانی کڑکی (عین جوانی وچ مر ون٘ڄیں)
- شالا حیاتی دا ٻنّاں ٹھپیجی (توں مرون٘ڄیں)
- شالا دھرتی جاء نہ ݙیوی
- شالا ݙوئی کوں ݙالا نہ لڳی (تیݙے گھر کجھ نہ رہوے)
- شالا راتیں سمیں تے فزریں نہ اُٹھیں
- شالا رِک لڳی (ذلیل تے رسوا تھیویں)
- شالا سَتھّر پووی
- شالا ست پئے کریں
- شالا سُول پووی (قولنج دا درد تھیوی)
- شالا قبر کھٹیجی
- شالا کالا نیلا تھیویں (روڳ لڳی)
- شالا کَڑکی پووی (اچانک مر ون٘ڄیں)
- شالا ککھ نہ رہی
- شالا ککھ نہ رہوی
- شالا کُئی نہ رہی (تیݙا سہارا مُک ون٘ڄے)
- شالا لڳ تے رات آوی
- شالا مُتھاج تھیویں (اپاہج تھیویں)
- شالا منجھا چوّی
- شالا نیلا پووی (تیݙے اُتے نیلا کپڑا سٹن/ پاڳل کتا پٹ ون٘ڄے تاں نیلا کپڑا سٹیندن تے بندہ مر ویندے)
- شالا ویہَڑ وِیلا تھیویں (برباد تھی ون٘ڄیں)
- شالا ہلکا تھیویں( کتے وانگوں ذلیل تھیویں)
- شُوکدے تے لت آوی
- عاقبت دھُڑ تھیوی (انجام بُرا تھیوی)
- عقل مریجی (پاڳل تھیویں)
- غرق تھیویں
- غیب دی سَٹ پووی (اچانک عذاب آوی)
- قبر کوں بھاہ لڳی
- قبر جاء نہ ݙیوی
- قولنج پووی
- کاں کتے دی موت مریں
- کاتی پووی (جانور کیتے بد دعا، توں ذبح تھیویں)
- کافر تھیویں (کافر تھی مریں)
- کݙان٘ہیں ساوا نہ تھیویں
- کݙان٘ہیں نہ پھَلیں (خوشحالی نہ ملی)
- کَرَٹّا پکّی (اللہ کرے مر ون٘ڄیں)
- کِرویں پوونیں (تیکوں کیڑے پوون)
- کڑکدا مریں (اچانک مرون٘ڄیں)
- کڑکی پووی (تباہی آوی)
- کُس ون٘ڄیں (ݙنگر کیتے)
- کَکھُوں ہَولا تھیویں (بے وقعت تھیویں)
- کلمہ نصیب نہ تھیوی (کافر تھی مریں)
- کلیجہ پھٹی (اچانک موت آوی)
- کئیں دی تیکوں آوے (اچانک موت آوی)
- کئی ازل دی مری پووی
- کئی نہ رہی
- کئی نہ رَہوی
- کیڑے پوونِیں
- ڳچی گھُٹیجی
- گھاݨی وات اویں
- ڳاٹا بھڄّی
- ڳڑا پووی
- ڳڑا ڈَہوی
- ڳڑی آوی (عذاب آوی)
- ڳڑھا پووی (عذاب نازل تھیوی/ زناور کیتے)
- ڳل کے مریں (عذاب بھُڳت تے مر ون٘ڄیں)
- لاہر پووی ( پاڳل تھی ون٘ڄیں)
- لان٘ویں لہندا مریں جیاتی وچ سکدا رہویں)
- لُڳ تھیوی (تو اُڄڑ ون٘ڄیں)
- لُڳا جھُڳا تھیوی (تیݙا گھر ویران تھیوے)
- لِلھاندی مریں (سکدی مریں)
- لُولھا تھیویں ( بے وس تھیویں)
- لُولھ پووی (تیݙے اندر کجھ نہ بچے)
- لوہندا مریں (سکدا مریں)
- لوہندی مریں
- مُشکی تے پیر آوی
- منجھا چوّی ( موت آوی)
- منجھی چوّی
- مَنجھیاں مون٘دھیاں تھیونیں
- مَݨکا تُرُٹی
- مون٘دھا ڈہویں (تیݙے تے زوال آوے)
- مُون٘ہ پکی (ݙنگر کیتے)
- مئی راݨی آوی (چیچک نکلی)
- میݙی بدبختی کنوں ݙر
- نیت توں لہویں
- نیت توں لہیں
- وَن٘ڄ او شالا ݙاڈھے دی مار وچ آویں
- ون٘ڄ او شالا پچھلے مرنیں
- ون٘ڄ، پن٘ج پکا کھا (تیݙے سر ذمہ داری پووے)
- وݙکے مرنیں
- ناں ڳیاں دا ناں ہون٘ویں تاں ( تیݙے خاندان دا نام ونشان مٹ ون٘ڄے)
- نانگ تے پیر آوی
- نِبھائی ہویں ( بھرا کوئی نہ ہووے، بھرا ٻاجھ رہویں)
- نہ آوݨی دا سݙ پووی (کݙان٘ہ آوݨ نصیب نہ تھیوے)
- نہ آوݨی دا سݙ پووے ہا ( توں کݙان٘ہ نہ آویں)
- نیلا ہتھ تے کالا مون٘ہ تھیوی (ذلیل تھیویں)
- ون٘ڈیاں پوونی (تیݙا گوشت ون٘ڈیجے/ زناور کیتے)
- وِیر گھَٹی (تیݙا بھرا مر ون٘ڄے)
- ہتھ پیر نیلے تھیونیں (روڳ لڳی)
- ہݙ ماس ڳلی (صحت برباد تھیوی)
- ہݙیاں لٹکݨی (کوڑھ تھیوی)
- ہَول پووی (وہم وچ مبتلا تھیویں)