نیّرہ نور
نیرہ نور (اردو: نیرہ نور) پاکستانی فلمی صنعت، ٹیلی ویژن اتے ریڈیو کِیتے پس پردہ و براہ راست فلمی ڳاݨے، غزل، نظم تے گیت وغیرہ ڳاوݨ آلی ڳائیکہ ہَن۔ اِنّھاں کوں جنوبی ایشیاء وِچ غزل ڳائیکی دے شارحین وِچ ڳِݨیا وین٘دا ہِے۔[١]
حیاتی ناواں
لکھونیرہ نور 1950 دے ݙہاکے وِچ موجودہ ہندوستان دے آسام وِچ ڄَمّی ہئی۔ اِنّھاں دا ٹَٻَّر پیشہ ورانہ طور تے تاجر ہئی جیڑھا امرتسر توں آسام دے شہر گوہاٹی وِچ آ وَسیا ہئی۔ نیرہ دا پِیؤ مسلم لیگ دا ہِک فعال رکن ہئی اَتے 1958ء وِچ اِیہ ٹَٻَّر پاکستان دی طرف کوچ کر تے آ ڳیا۔ نیرہ آہ٘دی ہِن جو نِکّے لاء وِچ اُوہ کملا اَتے کانن دیوی دے مذہبی گِیتاں (بھجݨ)، ٹھمری، غزل اَتے بیگم اختر (اختری بائی فیض آبادی) توں ٻہوں متاثر ہَن۔
1971ء وِچ نیّرہ نے پاکستان ٹیلی ویژن دے سلسلے وار کھیݙاں کِیتے گِیت ڳاوݨ نال اپݨے باقاعدہ فن دا اَغاز کِیتا۔ بعد وِچ اُنّھاں نے ٻہوں سارے مہان٘درے شاعراں جیویں مرزا غالب، ناصر کاظمی، ابن انشاء، اَتے فیض احمد فیض وغیرہ دا کلام ٻہوں سوہݨے انداز وِچ ڳایا ہِے۔ جاں جو نیّرہ نے ٻئے مرد ڳائیکاں جیویں مہدی حسن، احمد رشدی تے عالمگیر وغیرہ دے نال دوگانے وی ڳائے ہِن۔ نیّرہ کُل پاکستان محفل موسیقی وِچ ترے سونے دے تمغے جِت چُکّی ہِن، اِنّھاں کوں بہترین پس پردہ فلمی ڳائیکہ دا نگار اعزاز وی عطا کِیتا ڳیا ہئی۔ پاک تے ہند وِچ غزل تے شاعری چاہوݨ آلے لوکاں کِیتے نیّر نے اَݨ ڳِݨت مشاعریاں اَتے موسیقی دی محفلاں وِچ اپݨی اَواز نال شعراں کوں حیاتی بخشی ہِے۔ بہزاد لکھنوی ریڈیو پاکستان دے ہِک مہان٘درے شاعر، مکالمہ نویس، گِیت کار اَتے مصنف ہَن شَئیت جو اِنّھاں دے بہترین گِیتاں وِچ بہزاد لکھنوی دی اِیہ غزل ہِک شاہکار ہِے جین٘دے ڳاݨے اُتے نیّرہ نے اَݨ ڳِݨت حون٘صلہ ودھارا گِھدّا۔ [٢]
غزل (اردو)
لکھواے جذبہء دل گر میں چاہوں ہر چیز مقابل آجائے
منزل کے لیے دوگام چلوں ا ور سامنے منزل آجائے
اے دل کی خلش چل یونہی سہی چلتا تو ہوں انکی محفل میں
اس وقت مجھے چونکادینا جب رنگ پہ محفل آجائے
ہاں یاد مجھے تم کرلینا ہاں آواز مجھے تم دے دلینا
اس راہ محبت میں کوئی درپیش جو مشکل آجائے
اے رہبر کامل چلنے کو تیار تو ہوں پر یاد رہے
اس وقت مجھے بھٹکادینا جب سامنے منزل آجائے
آتا ہے جو طوفاں آنے دو کشتی کا خدا خود حافظ ہے
مشکل تو نہیں ان موجوں پہ بہتا ہوا ساحل آجائے
فنی حیاتی
لکھونیّرہ ہِک مہان٘دری اَتے موسیقی وِچ وکھری ڳائیکہ ہِن، ناصر کاظمی اِنّھاں دے مَن بھان٘دے شاعر ہَن۔ تَلّے اِنّھاں دی اَواز وِچ ریکارڈ کِیتیاں ڳئیاں کُجھ معروف غزلاں، گِیت اَتے نغمے ݙِتّے وین٘دے پئے ہِن۔ [٣]
دُھم پاوݨ آلے غزلاں / نغمے
لکھو- رنگ برسات نے بھرتے کچھ تو (شاعر ناصر کاظمی)
- پھر ساون رت کی پون چلی تم یاد آئے(شاعر ناصر کاظمی)
- اے عشق ہمیں برباد نہ کر(نظم :شاعر اختر شیرانی)
- جلے تو جلاؤ گوری ،پیت کا الاؤ گوری، ابھی نہ بجھاؤ گوری۔ اب اسے بجھاؤ نہ (گیت: گیت کار ابن انشاء) نیرہ ابن انشاء دی خاص انداز دی غزلاں تے نظماں دی مداح ہَن۔
- وطن کی مٹی گواہ رہنا(ملی نغمہ) نیّرہ نور دی اواز وِچ ایہ نغمہ کراچی توں خیبر تئیں سبھ توں ودھ سُݨیا ون٘ڄݨ آلا ملی نغمہ ہِے۔