ملالہ یوسفزئی
ملالہ یوسف زئی (اردو: ملالہ یوسفزئی) (انگریزی: Malala Yousafzai) (ڄَمَّݨ دی تَرِیخ: ١٢ جنوری ١٩٩٧ء) پاکستان وِچ ڄَمَّݨ آلی زنانیاں دی تعلیم دی سرگرم رکن ہِے اَتے اِیکوں کہِیں وی شعبے وِچ نوبل اِنام گِھنَّݨ آلے سبھ تُوں گَھٹ عُمر بندہ ہووݨ دا اعزاز وی حاصل ہِے۔ اِین٘دی مہان٘در دی وجہ اپݨے اَبائی علاقے سوات اَتے خیبر پختونخوا وِچ انسانی حقوق، تعلیم اَتے زنانیاں دے حقوق دے حق وِچ کَم کرݨ ہِے جِہڑیلے مقامی طالبان نے چھوہِریں کُوں سکول ون٘ڄݨ تُوں روک ݙِتّا ہئی۔ ہُݨ ملالہ دی تحریک بین الاقوامی درجہ اختیار کر چُکّی ہِے۔
_Cropped.jpg)
ابتدائی حیاتی
لکھوملالہ ١٢ جولائی، ١٩٩٧ء کُوں پاکستان دے شمال مغربی صوبے خیبر پختونخوا دے ضلع سوات وِچ ڄَمّی ہئی۔ ملالہ دا تعلق سنی مسلم ٹَٻَّر نال ہِے جیڑھے پشتون نسل نال تعلق رکھین٘دے ہِن۔
سکول تُوں بے دخلی
لکھوطالبان دے چھوہِرِیں دی تعلیم تے پابندی دے بعد اُنّھاں نے چھوہِرِیں دے سکول تباہ کرݨ دا سلسلہ جاری رکھیا۔ پنڄ ݙیہاڑیاں بعد ملالہ نے اپݨے بلاگ وِچ لِکھیا جو "میں ہالی وی اپݨے امتحاناں دی تیاری کرین٘دی پئی ہاں جو چُھٹّیاں دے بعد ہِن، ڄیکر طالبان نے چھوہِرِیں کُوں سکول ون٘ڄݨ دی اجازت ݙِتّی تاں اَساکُوں امتحان دے سلسلے وِچ متعلقہ ابواب دا ݙَسایا ڳیا ہِے ڄاں جو میݙا دِل پھڑݨ کُوں نئیں چاہن٘دا۔ این٘ویں لڳدے جو درجناں سکولاں دی تباہی اَتے سین٘کڑاں دی بندش دے بعد فوج کوں کارروائی دا وِچار آیا ہِے۔ ڄیکر اُوہ پہلے کارروائی کر گِھندے تاں نوبت اِیہ تئیں ناں پُڄّے ہا۔
سکول دا وَلا کُھلَّݨ
لکھو٢٥ فروری کُوں ملالہ نے لکھیا جو "اساں پہلاں آلی کار جماعت وِچ ٻہوں کھیݙے اَتے وݙی چَس آئی۔" یکم مارچ کُوں ٢٧ وِچُوں ١٩ طالبات حاضر ہَن۔ تاہم طالبان وی علاقے وِچ ٻہوں متحرک ݙکھالی ݙین٘دے پئے ہَن۔ گولہ باری جاری ہئی اَتے عام لوکاں دی مدد کُوں آوݨ آلی امدادی شئیں لُٹ گِھدّیاں ڳئیاں ہَن۔ ݙو ݙیہاڑیاں بعد ملالہ نے لِکھیا جو فوج اَتے طالبان دے وِچالے جھڑپاں جاری ہِن اَتے گولہ باری اَواز سُݨین٘دی پئی ہِے۔ "لوک ݙرے ہوئے ہِن جو شَئیت امن وَدھ ویلے تئیں برقرار ناں رہ سڳے۔ کئی لوک آکھدے پئے ہِن جو امن معاہدہ عارضی طور تے لڑائی وِچ وِتّھی ہِے۔"
ابتدائی سیاسی کردار اَتے سرگرمیاں
لکھوملالہ لکھین٘دی ہِے "میکُوں یقین ہِے جو سوشلزم ای کَلّھا حل ہِے اَتے میں اپݨے سبھے ٻیلیاں تُوں آہْدی ہاں جو اِیکُوں کامیابی توں ہمکنار کراوِن۔ اِیں طرح اَساں عدم برداشت اَتے عدم تحفظ تُوں اَزاد تِھی سڳدے ہِسے۔ [١]
تصنیف
لکھوہِک کتاب وی ملالہ دے ناں نال انگریزی وِچ جاری کِیتی ڳئی۔ جِین٘داں ناں "میں ملالہ ہوں" رکھا ڳیا۔
اعزازات
لکھو
| سال | اعزاز/انعام | کیفیت | ملک |
|---|---|---|---|
| 2011ء | بچوں کا عالمی امن انعام | نامزد امیدوار | |
| 2011ء | قومی نوجوانان امن انعام | ملا | سانچہ:پرچم |
| اکتوبر 2012ء | ستارہ جرات | پاکستان کا تیسرا بڑا شہری اعزاز برائے بہادری | سانچہ:پرچم[٢] |
| نومبر 2012ء | فارن پالیسی | دنیا کے سو بہترین مفکرین کی فہرست میں شامل کیا | سانچہ:پرچم[٣] |
| نومبر 2012ء | مدر ٹریسا یادگاری انعام برائے سماجی انصاف | سانچہ:پرچم[٤][lower-alpha ١] | |
| دسمبر 2012ء | ٹائم میگزین | سال (2012) کی شخصیت، کے لیے نام پیش کیا | سانچہ:پرچم[٦] |
| 2013ء | بچوں کا عالمی امن انعام | ملا | |
| 2013ء | نوبل انعام امن | نامزد امیدوار | سانچہ:پرچم |
| 2014ء | نوبل انعام امن | دنیا کا سب سے بڑا امن انعام | سانچہ:پرچم |
| 2014ء | تمغا آزادی(لبرٹی میڈل) | ہر سال ایسے شخص کو دیا جاتا ہے جو آزادی کی نعمت کی حفاظت کے لیے بے حد کوشش کرتا ہے۔ | سانچہ:پرچم[٧] |
نکاح
لکھوملالہ دا نکاح نومبر 2021ء وِچ عصر ملک دے نال تِھیا۔
ٻاہرلے جوڑ
لکھو- http://www.nytimes.com/video/2012/10/09/world/asia/100000001835296/class-dismissed.html (2009ء "نیویارک ٹائمز" دی ملالہ دے بارے وِچ ہِک انگریزی دستاویزی فلم)
- طالبان دے بعد: سوات دے زنانیاں دی حیاتی بدلدی پئی ہِے ( بی بی سی اُتے ملالہ یوسف زئی دا مدونہ)
- نوبل اِنام جِتَّݨ دے باوجود ملالہ کوں پاکستان وِچ نفرت دا سامھݨاں۔ روزنامہ جنگ
حوالہ جات
لکھو- ↑ ملالہ دا پیغام ٣٢ ویں پاکستانی اجتماع برائے آئی ایم ٹی۔
- ↑ "Malala Yousufzai to be given Pak's highest civilian bravery award". The Indian Express. 16 October 2012. Archived from the original on 2018-12-26. Retrieved 16 October 2012.
- ↑ "The FP Top 100 Global Thinkers". Foreign Policy. 26 November 2012. Archived from the original on 2012-11-28. Retrieved 28 November 2012.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Teresa awards given away". دی انڈین ایکسپریس. 29 November 2012. Archived from the original on 2018-12-26. Retrieved 9 December 2012.
- ↑ "How Malala Yousafzai got a Mumbai award". Indo-Asian News Service. 9 December 2012. Archived from the original on 2018-12-26. Retrieved 2014-10-10.
- ↑ Carbone, Nick (18 December 2012). "TIME Reveals Its Short List for Person of the Year 2012". Time. Archived from the original on 2018-12-26. Retrieved 20 December 2012.
- ↑ ملالہ یوسفزئی کے لیے امریکا کا لبرٹی میڈل - BBC News اردو
حوالے دی غلطی: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found