مظہر علی ولا

ولا دی تاریخ پیدائش تے وفات بارے معلوم نی البتہ قیاس کیتا ویندے کہ اوہ 1814ء تک زندہ رہیے۔ اوندے بعد انہاں دے حالات تے پردہ ہے۔ مظہر علی ولا دا اصل ناں مرزا لطف علی ہئی لیکن عام طور تے مظہر علی خان دے ناں نال مشہور ہن۔ مظہر علی ولا دا تعلق وی دہلی نال ہئی۔ اوہ دہلی وچ پیدا تھئے تے اتھوں تربیت پائی۔ مظہر علی ولا نثرنگار تے شاعر ہن۔ فورٹ ولیم کالج کلکتہ دے قیام دے نال ہی اوندے نال وابستہ تھی ڳئے۔ اُنہاں کوں اردو، سنسکرت تے فارسی تے مکمل دسترس حاصل ہئی۔ قیام فورٹ ولیم کالج دے دوران انھاں نے کئی کتاباں تصنیف کیتے۔

”مادھونل کام کندلا“ عشق و محبت دا قصہ ہے جیندے وچ مادھونل نامی ہک برہمن تے ہک رقاصہ کندلا دی داستان محبت بیان کیتی ڳئی اے۔ ایں قصے دی اصل سنسکرت ہے، برج بھاشا وچ ایں قصے کوں موتی رام کوئی نے لکھا ہے۔ ولاِ نے گلکرسٹ دی فرمائش تے ایں قصے کوں برج بھاشا توں اردو وچ ترجمہ کیتا۔

”ترجمہ کریما“ ولا دی ݙوجھی کتاب ہے جیہڑی شیخ سعدی دے مشہور پند نامہ دا منظوم ترجمہ ہے۔

ہفت گلشن وی ترجمہ ہے۔ ولا نے گلکرسٹ دی فرمائش تے واسطی بلگرامی دی فارسی کتاب کوں اردو وچ ترجمہ کیتا۔ ایں کتاب وچ آداب معاشرت دے مختلف پہلوؤاں دی تعلیم ݙتی ڳئی ہے۔ ہر ڳالھ دی وضاحت کیتے موزوں حکایتاں وی بیان کیتے ڳن۔

”بیتال پچیسی “ولا دی مشہور کتاب ہے۔ ایں کتاب دے ترجمے وچ ”للو لال“ وی انہاں دے نال شریک ہن۔ ایہ پنجیہہ کہانیاں ہن جیہڑے برج بھاشا توں ترجمہ کیتے ڳن۔ کتاب وچ فارسی دے الفاظ بہت کم ہن۔ زبان ہندی آمیز ہے تے سنسکرت دے الفاظ بکثرت ہن جیندی وجہ توں عبارت سلیس و عام فہم نی۔ ”اتالیق ہندی“ دی تالیف وچ ولا دے علاوہ کالج دے کجھ ݙوجھے اہل قلم وی شریک ہن۔ ایہ کتاب اخلاقی اسباق تے کہانیاں دا مجموعہ ہے۔