مزدور یا کمی

کیہرا مزدور اونکوں تاں اساں کمیں کمین آھدوں: ۔

ساڈے وڈ وڈیرے عراق اچوں اٹھی آئے ہن، شئیت پانڑی دا کال پیا ہوسی، کوئی بئی مشکل پیش پئی ہوسی، اتھاں پہاڑیں دے وچ رہائش کیتونے، کوئی جنڑاں سندھ لنگھ آئے تاں اونکوں سمجھ لگی اساں تاں بہوں پرانڑی زندگی گزریندے پیوں، اتھو دے لوک تاں تہذیب یافتہ ہن، اے وت آہستہ آہستہ انھائیں تے آونڑ لگے، سندھیاں جاہ ڈتی، بھوئیں ڈتی، پانڑیں ڈتے، او لوک ہولیں ہولیں اتھائیں دے تھی گئے۔ لیکن قبائلی آکڑ اتے پھوت دا مچ انھیں دے دماغ اچ نمرود آلے چخے وانگ بلدا رہ ویندا ہا، انگریز اتھاں آ پجیا او قابض تھیا، تہذیب یافتہ لوکاں اوکوں پسند نہ کیتا، لیکن آپ کوں سبھ توں وڈا وفادار آکھنڑ آلیں انگریزاں نال رل تیں اتھو دے لوکاں توں ہر شئے کھس گھدی، اے انگریزاں دی ** پوشی کریندے ہن۔ انگریز انھاں کوں مقدس اتے افضل تے اتھو دے مقامیاں کوں کمیں اکھوایا اتے مشہور کیتا، حالانکہ مقامی کم کار کریندے ہن، کجھ لوک ایگریکلچر نال جڑیے ہوئے ہن، کجھ لائیو سٹاک دا، کوئی چمڑے دا، کوئی کپڑے دا ، کم کریندے ہن کمیں یعنی کم کار کرنڑ آلے، لیکن انگریز دے غیر محسوس سامراجی پروپیگنڈے نال ملاں دی زبان اردو دے وچ کم کار آلے کوں کمی یعنی کم تر قرار ڈتا۔ اتے اج تائیں نکمے کم چور ڈھیٹ اتے مترڈ سردار تے نواب ہن پئے۔ اتے کم کار آلا چڑھویا، نائی، موچی، ماچھی ، موہانڑاں، دھوبی، مراثی کمی یعنی کم تر ہن۔ اینجھے معاشرے اچ پورھیا کرکے ڈڈھ دا دوزخ بھرنڑ آلے دی کیا اوقات ہوسی اندازہ لا گھنو۔ (مظہر حسین)