مجوزہ قومی تے علاقائی زباناں دے ٻل
لکھت : فضل لنڈ
مجوزہ قومی تے علاقائی زباناں دے بل وچ جیرھا جو سینیٹر سسی پلیجو پیش کیتا جیندے وچ سرائیکی کو شامل نہ کیتا گیا تاں کجھ جانڑوند سرائیکی دوستاں ایں بل دے خلاف آواز اچی کیتی رڑ پٹ کیتی اپنڑاں مدعا ڈساون دی کوشیش کیتی سرائیکی لوک سانجھ دے اگوانڑاں اسلام آباد پریس کلب دے اگوں احتجاج کیتا تاں سینٹ نے انہاں دا مدعا سنڑن دا فیصلہ کیتا ہک کمیٹی دے روبرو جیرھی جو ایں بل تیں کم کریندی پئی ہئی اوندے روبرو مختلف زباناں دے دانشور تے سیاسی اہرکار پیش تھئے اتے اپنڑاں اپنڑاں موقف بیان کیتا. .
سرائیکی زبان کوں مجوزہ بل اچ شامل کرواون واسطے جیرھے دانشور تے کارکن پیش تھئے انہاں وچوں ڈاکٹراحسن واگھا، حبیب موہانہ صاحب، پروفیسرمشتاق گاڈی، مظہر عارف، صفدرکلاسرہ تے رانا ابرار خالد شامل ہن . اے گالھ وی یاد رہوۓ جو جڈاں اسلام آباد اچ لوک سانجھ دے دوست ست زباناں دے بل واسطے احتجاج کریندے پئے ہن تے اپنڑی بولی واسطے اہر کریندے پئے ہن اوں دوران پورا وسیب چپ ہا کوئی سرائیکی پارٹی نہ تاں سڑکاں تیں آئی اور نہ ای وسیب اچ ایں سلسلے اچ گالھ ٹوری گئی. .
ایں دوران تخت پنجاب تے ن لیک دے فنڈڈ ادارے ولوں لوک ورثہ اچ ہک پروگرام ستریا گیا سرائیکی وسیب دے دانشوراں کوں ایں پروگرام اچ شامل کراون لئیوں مظہرعارف کوں وسیب اچ لانچ کیتا گیا جبکہ سرائیکی لوک سانجھ نے ن لیک دے فنڈڈ شدہ ہرسیاسی وثقافتی این.جی.اوز ٹائپ پروگرام دا بائیکاٹ کیتا اور اعلان کیتا جو لوک ورثہ تیں ن لیکی دور اچ اعتماد کرن بیوقوفی اے. .خیر کجھ دوست مظہر عارف صاحب دے آکھئے لگ ایں پروگرام اچ شریک تھئے پر اوں کن اگلے ڈینہواراں اچ سینٹ دی کمیٹی دے روبرو پیشن تھیون لئیوں کہیں سرائیکی دانشور گوارا نہ کیتا جیویں ای لوک ورثے دی ٹکٹ مکی مارکا گھر ول آۓ. سینٹ اچ سرائیکی دانشوراں اپنڑاں موقف پیش کیتا بنہاں زباناں دے دانشور وی پیش تھئے جنہاں اپنڑی اپنڑی زبان دے حق اچ دلائل ڈتے . سبھے دانشوراں تے ماہرین لسانیات دے موقف دے پیش نظر چار دی بجائے ست زباناں دا بل تجویز تھیا ایں ترمیمی بل کوں تیار کرن آلے سینیٹر کریم خواجہ صاحب ہن خواجہ صاحب کوں سرائیکی لوک سانجھ دے دوستاں اپنڑے ہک پروگرام وچ سڈیا جیرھا جو اشولال سئیں دی کتاب دی مہورت لئیوں ستریا گیا ہا اوں پروگرام وچ وئ خواجہ صاحب پرامید ہن جو مجوزہ ترمیمی بل پاس تھیسی اور سرائیکی سمیت ست زباناں کوں علاقائی و قومی زباناں دا درجہ ملسی. پر بل تیں کم کرن آلی سینٹ دی کمیٹی دے آخری اجلاس اچ شاونسٹ پنجابی اعتزاز احسن نے ست زباناں آلے بل دی ودھ چڑھ مخالفت کیتی تے چار زباناں آلا سسی دا بل کمیٹی اچ منظور کروایا جیرھا جو اگاں ونج سینٹ اچ پیش تھیسی منظور یا مسترد کرنڑ دا فیصلہ سینٹ دے ارکان کریسن. .
اے ہئی قومی تے علاقائی زباناں بارے بل دی گذریل تے اجوکی کہانی . . ایں چار زباناں آلے بل دی پہلے پہلے مذمت ڈاکٹر واگھا صاحب سوشل میڈیا تیں کیتی گاڈی صاحب تے بئے کافی دوستاں ٹوئٹر فیس بک وغیرہ دے ذرائع نال اپنڑاں احتجاج ریکارڈ کرایا. .
ایں دوران کجھ باہر بیٹھے فرسٹریشن دا شکار دوستاں نے اپنڑے استاد مظہر عارف ( یاد رہوۓ مظہرعارف صاحب او بندے ان جیرھے سرائیکی صوبے کوں اسرائیل اھدن تے اسلام آباد تے طاقت دے بنہاں مراکز اچ ونج کے سرائیکی مقدمہ بارے کنسپریسی پھیلیندے رہ ویندن ورنہ انہاں کوں پنجابی اشرافیہ ولوں فنڈ نئ ملدے اور جڈاں رفعت عباس ایوارڈ واپس کیتا تاں ایں بندے رفعت کوں دب ٹرکایا جو تخت پنجاب تیکوں کھاندے ) دی آشیرباد حاصل کرنڑ واسطے تے لوک ورثے دے تخت پنجاب آلے پروگرام دی مخالفت دا بدلہ گھننڑ واسطے سرائیکی لوک سانجھ دے اگوانڑاں دے خلاف سوشل میڈیا تیں تماشا بدھ ڈتا. جھوٹ غلط بیانی دا آسرا گھن کے ہک محترم شہزاد عرفان صاحب نے ڈاکٹر واگھا تے پرو فیسر مشتاق گاڈی دے خلاف مہم شروع کر ڈتی.(ایں شودے کوں شاکا واگھا فوبیا تھی چکے)
شہزاد عرفان صاحب فرمیندن جو سینٹ اچ صرف شاکا تے واگھا پیش تھۓ لہذا اے انہاں دی ناکامی اے وغیرہ . . جناب دی خدمت اچ گذارش اے جو جناب سینٹ اچ جتنا لوک پیش تھئے میں اتیں درج کرچکاں . ول فرمیندن جو سینٹ اچ جڈاں بحث چلدی پئی ہئی کہیں کوں ڈسایا کیوں نہ ہا . . شہزاد عرفان صاحب لوکاں کوں غلط گائیڈ نہ کرو تہاڈے دانشور صاحبان لوک ورثہ دے پروگرام اچ تاں وسیب توں بساں دیاں چھتاں تے چڑھ کے پج ویندن کیوں جو اتھ لفافہ ملدے پر سینٹ اچ آنون گوارہ نئی کریندے. . زباناں دے ایں بل اچ سرائیکی کوں شمار نہ کرنڑ قابل مذمت اساں ایں بل دے خلاف احتجاج کریندوں اور کریندے رہسوں پر کجھ بناسپتی دانشور صاحبان ملخ دے باہر بہہ کے بجائے بل دی مخالفت دے بغل اچ چھریاں پا رام رام کریندے آ گئین جو کہیں طرح سرائیکی واسطے کم کرنڑ آلے اگوانڑاں دا رستہ روکیا ونجے . انہاں کن کوئی پچھے او بھراوو اے ڈساو جو تساں کیا کیتے سرائیکی زبان واسطے یا وت تہاڈی ڈیوٹی صرف ایہا اے جو جیرھا کم کرے اوندیاں لتاں چھکو. . بل اچ سرائیکی شامل نئی تھئی پر ترمیمی بل اچ شامل تھیون نال اے گالھ تاں کنفرم اے اج نئیں تاں کل سینٹ دا پیو وئ ساڈی زبان کوں تسلیم کریسی .
ہک بیا طبقہ جیرھا پی پی تیں کھریاں چا چا وار ودا کریندے تے خود ن لیک تے بنہاں جماعتاں کوں ووٹ ڈیندے انہاں کن کوئی پچھے جناب تہاڈیاں جماعتاں چا سرائیکی دا بل پاس کراون جھیڑا مک پوسی.
انہاں دوستاں دی خدمت اچ گذارش اے جو جناب اج پی پی ای ہئی جئیں چار زباناں دا بل پیشں کیتے اور ست زباناں دا بل ای پی پی پاس کریسی کہیں بی جماعت کن امید رکھنڑ غلط فہمی ہوسی. .
ویسے پی پی تیں کاوڑ کرن کن پہلے سرائیکی قوم پرست مارکا اپنڑے گریبان اچ جھاتی پاون جو کتنے ایم.این.اے تے ایم.پی.اے سرائیکی وسیب وچوں پی پی دے منتخب تھئین جیرھے اگون ونج ساڈی گالھ ٹورن. . سرائیکی دھرتی نال محبت واسطے لازم نئیں جو بندہ اپنڑے متھے تیں قوم پرست لکھواوۓ. .خواجہ فرید چوکھے قوم پرست ہن کوئی دوست ڈسیسی؟
پر او سچے دھرتی پرست تے اپنڑی زبان نال محبت کرن آلے ضرور ہن.