قلم کاری

قلم کاری ہِک ونکی دا ہتھ نال پینٹ یا بلاک دی چِھمبائی کِیتا ہویا کپڑا ہِے جیڑھا ایران دے شہر اصفہان اتے ہندوستان دی ریاستاں آندھرا پردیش اَتے تلنگانہ وِچ تیّار کِیتا وین٘دا ہِے۔ قلم کاری وِچ صرف قدرتی رنگ استعمال کِیتے وین٘دے ہِن، جِنّھاں کُوں تِرِیہہ اَنج اَنج طریقیاں نال ورتیا وین٘دا ہِے۔ ہندوستان وِچ قلم کار فن دے ݙو خاص انداز ہِن۔ قلم کاری سریکلا ہستی انداز، جِتّھاں موضوع کُوں اَزادانہ طور تے ڈرائنگ کرݨ اَتے رنگ بھرݨ کِیتے قلم استعمال کِیتا وین٘دا ہِے۔ اِیہ انداز مندراں وِچ وَدّھیا پَھلّیا۔ اِین٘دے وِچ کتاباں، مندر وِچ پَھئے، رَتھ بینر اَتے دیوتاؤاں اَتے ہندو مہاکاویاں (جِین٘ویں: رامائن، مہا بھارت اَتے پرانا) تُوں گِھدّے ڳئے مناظر دی نمائش شامل ہِے۔ اِیں انداز دی آپݨی موجودہ حیثیّت کملادوی چٹوپا دھیائے دے کول ہِے ڄئیں اِیں فن دا آل انڈیا ہینڈی کرافٹس بورڈ دے پہلے چیئرپرسن دی حیثیّت نال پرچار کِیتے۔

تَرِیخ

موسیقاراں اَتے مصورّاں کُوں، جِنّھاں کُوں تصویر کار آہْدے ہِن، دِیہ تُوں ٹُر تے دِیہ دے رَہوݨ آلیاں کُوں ہندو پوران داستان دے کہاݨیاں سُݨین٘دے ہِن۔ اُنّھاں دے ٻوٹیاں تُوں نِکلے ہوئے سَوکھے ذرائع اَتے رنگّاں دے نال موقع اُتے پینٹ کینوس دے وݙّے بولٹ استعمال کر تے آپݨے کھاتیاں دا پرچار کِیتا۔ اِین٘ویں اِی، جیڑھی ہندو مندراں وِچ رَہن٘دے ہَن اُوہ قلم کاری دے وݙے پینل ہِن جیڑھے ہندو متکلماں اَتے نقش نگاری دے قسطاں کُوں پیش کرین٘دے ہِن، جیڑھے ٻُدھ تھانگکا فن پاریاں آلی کار اِی ہِن۔ آرٹ دی شکل دے طور تے، اِیہ قرونِ وسطیٰ وِچ، حیدرآباد دے گولکونڈا سلطنت دے متمول چوٹی توں گِھدّا ڳیا ہئی۔ مغل جِنّھاں نے اِیں ہنر کُوں کورمنڈل اَتے گولکونڈہ صوبے وِچ پرچار کِیتے، اُنّھاں نے اِیں دستکاری دے مشق کاراں کُوں "کالامکرس" آکھیا، جِتُّھوں تُوں "قلم کاری" دی اصطلاح تیّار تھئی۔

وِچلی حالت

قرونِ وسطیٰ وِچ ، اِیہ اصطلاح ہندوستان دے ٻہوں سارے خِطّیاں وِچ اَزادانہ ہَتّھاں اَتے بلاک چِھمبائی نال ساولِیں دے رنگ دے ذریعہ کہِیں وی سوتی کپڑے دی تشکیل کِیتے وی استعمال کِیتی وین٘دی ہئی۔ اِنّھاں جائیں اُتّے جِتّھاں تاݨے باݨے چھاپے ہوئے ہِن قلم چنڳے تفصیلاں تیّار کرݨ اَتے کُجھ رنگاں دے استعمال کِیتے استعمال کِیتا وین٘دے ہِے۔۔ ۔ ۔