ضمیر متصل
اینکوں ڳن٘ڈھیل ضمیر وی آہدے ہن۔
ضمیر شخصی یا ضمیر خالص کوں ضمیر منفصل (تروٹویں ضمیر) آکھیا ویندے ایویں ای سرائیکی زبان ئِ چ کجھ ضمیراں ایجھاں وی ورتیاں ویندئیں ۔ جہڑیاں جو چھوٹے چھوٹے حروف دی صورت ئِ چ فعلیں دے اڳوں ڳنڈھیڄ کے استعمال تھیندئیں۔ اے ضمیراں مفرد حرفیں دی صورت ء ِچ وی ہوندئین تے مرکب حرفیں دی صورت ئِ چ وی۔ فعلیں دے اڳوں ڳنڈھیڄ کے آوݨ آلیاں اے ضمیراں متصل ضمیراں یا ڳانڈھویاں ضمیراں سݙیندئین جݙاں جو اے ضمیراں ہک کن زیادہ (ݙو ݙو حرفیں دی صورت ئِ چ )حرفیں تے مشتمل ہوندئین تاں وت انھیں کُوں دوہریاں (یا ݙوڑیاں ) ضمیراں سݙیا ویندے۔ جملئیں ئِ چ لمباݨ کن بچݨ سانگے متصل ضمیراں افعال دے اڳوں ڳنڈھ ݙتیاں ویندئین۔ اے ڳالھ یاد رکھݨ آلی ئِ جو مفرد یا مرکب حروف دی صورت ئِ چ ورتئیں ون٘ڄݨ آلئیں انھیں ضمیریں دا افعال کن ان٘ڄ کئی مطلب نھیں تھیندا۔ اے جملے ݙیکھو جہڑے جو ہک یا ݙو لوظیں تے مشتمل ہن تے اے اپݨاں پورا پورا مطلب واضح کریندن۔
۱۔سݙئمِس (میں اوکوںسݙئے)
۲۔ سݙیسِم (اونہہ میکوں سݙئے)
۳۔ کھاندا ہانونس (توں اوکوں کھاندا ہانویں)
۴۔ کھاندا ہانوم
(توں میکوں کھاندا ہانویں)
۵۔ کھاندے ہاوِس
(تساں اوکوں کھاندے ہاوے)
۶۔ کھاندا ہائم
(او میکوں کھاندا ہا )
۷۔ کھاندا ہاسے
(او ساکوں کھاندا ہا)
۸۔ کھاندے ہانیں
(او انھیں کوں کھاندے ہَن)
۹۔ کھاندے ہاسِس
(اساں اوکوں کھاندے ہاسے)
۱۰۔ کھاندا ہامنے(میں تہاکوں کھاندا ہم)
اُتے ݙتئیں ڳئیں جملئیں کنوں جے کر ضمیری حرفیں کوں حذف کر ݙتا ون٘ڄے تاں وت باقی بچے ہوئے لوظیں دا کوئی مطلب واضح نہ تھیسی۔ جݙاں جو ان٘ڄ کیتیں ڳئیں ضمیری حرفیں دا وی افعال کن ان٘ڄ تھی کے کئی مطلب نھیں رہ ویندا۔ سرائیکی زبان دا اے حُسن ہے جو او ہک یا ݙو لوظیں دی صورت ئِ چ وݙے کِن وݙے جملے دی ادائیگی کوں ممکن بݨا ݙیندی ئِ۔ مثال دے طور تے اُتے ݙتے ہوئے جملے ݙیکھو جنھیں کن اے واضح تھیندے جو سرائیکی زبان مختصرنویسی ء ِچ آپݨاں ثانی نھیں رکھدی۔ متصل ضمیریں دا استعمال سرائیکی زبان دی مختصر نویسی کوں ہک نویکلا انداز بخشیندے۔ لمباݨ کوں سامݨے رکھدئیں ہوئیں اتھاں متصل ضمیریں کوں مفصل طور تے بیاں نھیں کیتا ون٘ڄ سڳدا۔ انشاء اللہ افعال دے باب ء ِچ متصل ضمیریں دا مفصل بیان آسی۔