سرائیکی وسیب دا گھا ٻُوٹ
سرائیکی وسیب دی دھرتی اڄ توں نی بلکہ ازل توں زرخیز امدی پئی ہے ۔ اتھاں دی زرعی پیداوار وچ وݙیاں وݙیاں فصلاں دے علاوہ گھاٻوٹ وی خاص اہمیت دے حامن ہن تے انہاں توں حکماء حضرات پورا پورا کم گھندے پن۔ سرائیکی وسیب دا اکثر علاقہ آباد ہے پر کجھ علاقے مثلاً تھل تے چولستان وغیرہ غیر آباد ہن ۔ انہاں غیر آباد علاقیاں اچوں چولستان تے اِتھاں پیدا تھیوݨ آلے نباتات تے ٻہوں تحقیق تھیندی پئی اے ۔ چولستان وچ عرب شہزادے تے پاکستان دیاں وگڑیاں نسلاں جیندے وچ وݙے وݙے جاگیردار ، سرمایہ دار ، ساہوکار ، زمیندار تے افسر شامل ہن ، چولستان دے اصل حسن ، چرند ، پرند تے گھاٻوٹ دی نسل کشی کیتے امدن تے اساݙی محبت تے امن دے مرکز چولستان بندوخیں نال ساڑ چھوڑیئے ۔ انہاندے مقابلے اچ (بقول ڈاکٹر طاہر تونسوی ) یورپ خصوصاً جرمنی دی ہومیو پیتھی نال وابسطہ کجھ حضرات روہی اچ آ تے اِتھاں دی نباتاتی اشیاء مثلاً لانڑاں ۔ کھپ ۔ کرہائیں۔ جنڈ ۔ ڈودھک۔ لونگ۔ راٹ سٹ ۔گندی بوٹی ۔ گھوڑے وال ۔ لانی ۔ کھار ۔ بوپھلی ۔ پھتوکڑ۔ چھپڑی ۔ قطرن ۔ بکھڑا۔ پرم ڈنڈی ۔ گورکھ ۔ پان ۔ جال ۔ بونا بوٹی ۔ کھوی وغیرہ تے تحقیق شروع کیتی ہے تے اینکوں حکمت دے اعتبار نال بہترین قرار ݙتے ۔ کیا اے بہتر نہ ہوسے جو حکومت پاکستان چولستان ریسرچ سینٹر قائم کرے جیکر حکومت ایویں کرے تاں ساکوں یقین اے جو اتھوں ٻہوں کجھ حاصل تھیسے تے چولستان دی نباتات ، معدنیات تے ریت دے ذرات تے تحقیق کرے ۔ انشاء اللہ ریت دے ذرے سونے توں ودھ قیمتی ثابت تھیسن ۔
حوالہ
لکھومعروف سرائیکی لکھاری سئیں ظہور احمد دھریجہ دی کتاب (سرائیکی وسیب) وچوں چوݨ