سرائیکی وسیب تے سکندرِ اعظم دا حملہ
سرائیکی وسیب یا خطہ سرائیکستان دی تاریخ بہوں قدیم اے. ایں تاریخ دا تفصیلی جائزہ درج ذیل اے. کہیں زمانے اچ راوی دا دریا ملتان دے پراݨے قلعے دے نال وہندا ہا، تے اینکوں ہک دریائی بندرگاہ دی حیثیت حاصل ہائی ، ٻیڑیں ( کشتیوں) دے ذریعے صرف سکھر بھکر ہی نئی، بلکہ منصورہ ، عراق ، ایران ، مصر ، کا بل، دلی (دہلی) تے حیدرآباد دکن تک دی تجارت ہوندی ہئی، ایں واسطے ملتان کوں دنیا دے بہوں وݙے علمی، تجارتی تے مذہبی مرکز دی حیثیت حاصل تھئی، تے صرف ہندوستان ہی نہی بلکہ پوری دنیا اچ ملتان دی شہرت ہای ۔
قلعہ ملتان دی قدامت دے بارے آکھیا ویندے ، کہ اے پنج ہزار سال پرانا ھ، لیکن ہو سگدے، کہ اے ہنیں تو وی زیادہ پراݨا ہووے ،ایں ڳال تے پر سارے مورخین دا اتفاق ھ، کہ ملتان تے قلعہ ملتان دا وجود قبل از تاریخ دیو مالائی دور کنوں وی پہلے دا ھ ، افسوس دا مقام اے ھ۔ ، جو حملہ آوراں نے ہمیشہ ایں قلعے کوں نشانہ بنڑا تے اینکوں فتح کرݨ توں بعد خوب لُٹ مار کریندے رہ ڳئے، پر اینکوں بحال کرݨ دا کہیں نا سوچیا، 1200قبل مسیح " دارا " نے اینکوں تباہ کیتا ، 325 قبل مسیح سکندر اعظم نے ایندے اُتے چڑھائی کیتی، ولا عرب ، افغان ، سکھ تے انگریزاں حملہ آوراں قدیم قلعہ ملتان کوں برباد کرݨ اچ کوئی کسر نہ چھوڑی ، ہنڑ فرزندان ملتان تے سرائیکی وسیب دے سارے واسیاں دا فرض ھ، کہ او اپنڑی پراݨی کوتاہیں تے غور کرِن ، تے اپنڑے وسیب دے نال تھیونڑوالی پنج ہزار سالہ زیادتیاں دی تلافی کرݨ، تے اپنڑے فخر (عظمت رفتہ) کوں سنڄانڑن۔