سارہ (حضرت ابراہیم علیہ السلام دی ذال)
سارہ (عبرانی: שָׂרָה؛ لاطینی: Sara؛ عربی: سارة؛ فارسی: سارا) حضرت ابراہیم علیہ السلام دی ذال ہَن۔ سارہ ابراہیم دی ذال حضرت اسحاق علیہ السلام دی اَمّاں ہَن۔ اللہ نے سارہ کُوں اِنّھاں دے پُتر اسحاق دی خوشخبری ݙِتّی اَتے اسحاق دے بعد اِنّھاں دے پُتر حضرت یعقوب علیہ السلام دی وی خوشخبری ݙِتّی۔ سارہ کُوں خوشخبری ݙیوݨ دی وجہ ایہ ہئی جو اولاد دی خوشی تِرِیمتاں کُوں مرداں تُوں وَدھ ہون٘دی ہِے، ٻِیا اِیہ وی سوَّب ہئی جو سارہ دی کوئی اولاد ناں ہئی اَتے ابراہیم دے پُتر حضرت اسماعیل علیہ السلام موجود ہَن۔ اِیں خوشخبری دے ضمن وِچ ہِک بشارت اِیہ وی ہئی جو سارہ دی عُمر ایݙی لَمّی ہوسی جو اُوہ پوترے وی ݙیکھسِی۔[١]
ابو ہریرہ ؓ تُوں روایت ہِے جو نبی کریم ﷺ نے فرمایا ابراہیم نے سارہ دے نال ہجرت کِیتی اَتے اِنّھاں کُوں گِھن تے اِیہو جئیں ابادی وِچ اَپڑی جِتّھاں باشاواں وِچُّوں ہِک باشا یا ظالم حُکمراناں وِچُوں ہِک ظالم حکمراں رہن٘دا ہئی اِین٘دے تُوں بیان کِیتا ڳیا ہِے جو ابراہیم اِتّھاں ہِک سوہݨی تِرِیمت گِھن تے آئے ہِن آپ دے کول اُوں نے ہِک مُݨس پُچھ پرِیت کرݨ کِیتے گَھلّیا جو اے ابراہیم اِیہ تِرِیمت تُہاݙے نال کوݨ ہِے؟ آپ نے فرمایا اِیہ میݙی بھیݨ ہِے وَل ابراہیم وَل تے سارہ دے کول ڳئے اَتے آکھیا جو میݙی ڳالھ کُوں کُوڑ نہ کرِیں مَیں لوکاں کُوں ݙسایا ہِے جو تُوں میݙی بھیݨ ہِیں واللہ اِیں بھوئیں اُتّے میݙے اَتے تیݙے تُوں اَنج کوئی مومن کائے نِھیں اَتے حضرت سارہ کُوں اِیں باشا دے کول گَھل ݙِتّا اُوہ باشا حضرت سارہ دے کول ڳٰا اُوہ کھڑوتے ہَن اَتے وضو کر تے نماز پڑھی اَتے دُعا کِیتی جو اللہ ڄیکر مَیں تیݙے تے اَتے تیݙے رسول تے ایمان گِھن آئی ہاں اَتے مَیں آپݨی شرمگاہ دی بجز آپݨے پئے دے حفاظت کِیتی ہِے تاں میݙے تے اِیں کافر کُوں مسلّط ناں کر تاں اُوہ باشا بھوئیں اُتّے ڈَھیہ تے خراٹے گِھنَّݨ لڳ ڳیا اِیہ تئیں جو پیر بھوئیں اُتّے رڳڑݨ لڳیا۔ ابو ہریرہ نقل کِیتا جو سارہ نے آکھیا یا اللہ ڄیکر اِیہ مر ڳیا تاں لوک آکھسِن جو اِیں تِرِیمت نے اِیکُوں قتل کِیتا ہِے اِین٘دی اِیہ حالت وین٘دی رِیہ باشا نے ݙوجھی یا ترِیجھی واری آکھیا جو واللہ تُساں میݙے کول ہِک شِطان کُوں بھیجیا ہِے اِیکُوں ابراہیم دے کول گِھن ون٘ڄو اَتے (ہاجرہ) لون٘ڈی اُنّھاں کُوں ݙے چھوڑو اَتے اُوہ وَل تے حضرت ابراہیم دے کول ڳئیاں تے آکھیا جو تُساں ݙیکھ گِھدّا ہِے جو اللہ نے اِیکُوں ذلیل کِیتا اَتے ہِک لون٘ڈی خدمت کِیتے ݙِیوائی ہِے۔[٢]
عبداللہ بن عباس تُوں روایت ہِے جو ہِک واری سارہ اَتے ہاجرہ وِچ کُجھ مُون٘ھ اَچݨی تِھی ڳئی۔ سارہ نے قَسم کھادی جو میکُوں ڄیکر وَس پِیا تاں مَیں ہاجرہ دا کوئی عُضو کَپ ݙیساں۔ اللہ نے جبرائیل کُوں ابراہیم خلیلُ اللہ دی خدمت وِچ گَھلّیا جو اِنّھاں وِچ صُلح کروا ݙیؤ۔ سارہ نے عرض کِیتی، "مَا حِیلَۃُ یَمِینی" یعنی میݙی قَسم دا کیا اُتارا تِھیسی؟ تاں ابراہیم خلیل اللہ اُتے وحی لَتّھی جو سارہ کُوں حُکم ݙیؤ جو اُوہ ہاجرہ دے کَن وِچ کَھپّا کر ݙیوے۔ ہُوں ویلے تُوں تِرِیمتاں دے کَنّاں وِچ کَھپّے کرݨ دی رِیت پے ڳئی۔ [٣]