جتوئی (تحصیل)

سرائیکی وسیب لوک تہذیب تے لوک ثقافت دا ڳڑھ ہِے۔ اِیں سانڳے اِتّھوں دے انجو انج شہراں وِچ انجو انج مزاج دے لوک رہن٘دے ہِن۔ اِتُّھوں دے لوک ادب دا تذکرہ وی ٻہوں وسیع اَتے پھیلاء آلا ہِے جیکُوں ہِک جاء تے کٹّھا کرݨ ٻہوں اوکھا کَم ہِے تہوں اِیکُوں اساں انجو انج شہراں دے ناں دے نال اُنّھاں دے لوک ادب (Folklore) دے حساب نال ونݙین٘دے ہِسے۔

ضلع مظفر گڑھ

ضلع مظفر گڑھ سرائیکی دا ہِک اہم شہر ہِے۔ اِیندے شمال وِچ لیّہ، مشرق والے پاسے دریائے چناب تے اِیندے پار ضلع ملتان ہِے، جنوب دے پاسے ضلع بہاول پور تے ضلع رحیم یار خان ہِن، مغرف دے پاسے دریائے سندھ اَتے اِیندے پار ڈیرہ غازی خان تے راجن پور دے اضلاع ہِن۔ مظفر گڑھ دِی بنیاد نواب مظفر خان نے ہِک قلعہ بݨوا تے رکھی ہَئی، علم و اَدب دِی روایت اِبتداء تُوں اِی چلدی آندی ہِے۔

جتوئی (تحصیل)

جُغرافیہ

تحصیل علی پور توں16 کلو میٹر اُتے دریائے سندھ کنُوں 6 کلو میٹر دے فاصلے تے ہِے جاں جو دریائے چناب اِتھوں 14 کلو میٹر دے فاصلے تے ہِے۔ جتوئی قبیلے دے آباد کرݨ دِی وجہ توں اِیندا ناں ’’جتوئی‘‘ سݙویندے۔

لوک ادب

سرائیکی زبان دے معروف شاعراں، یتیم جتوئی، جانباز جتوئی، کہتر، راز جتوئی تے حسین دا تعلق اِیں شہر نال ہِے۔

یتیم جتوئی دا اَصل ناں غلام حیدر جتوئی ہئی۔ 1894ء وِچ اِتھائیں پیدا تھئے۔ تخلص یتیم ہَئی۔ انہیں کوں سرائیکی دا شاعر ِ اِنقلاب آکھیا ویندے ڄاں جو اُنہاں کُوں فِردوسیٔ ملتان دا خطاب وِی ڈِتا ڳیا۔ ’’درِ یتیم‘‘ دے ناں نال اُنہاں دا شعری مجموعہ 1967ء وِچ چھپیا۔

جانباز جتوئی دا اَصل ناں غلام رسول خاں جتوئی ہِے۔ 1918ء وِچ پیدا تھئے۔ اُنہاں دِیاں تصانیف اَرداساں، فضائلِ محمدﷺ۔

بہاء الدین زکریا یُونیورسٹی ملتان شُعبہ اُردو دے سابق صدر اے بی اَشرف دا تعلق وِی، قَصبہ جتوئی نال ہِے۔ اَج کل اَنقرہ یونیورسٹی (ترکی) شُعبہ اُردو نال منسلک ہِن۔ جتوئی دے ٻئے شاعراں وِچُوں، مولانا نور محمد کہتر راز جتوئی (پیدائش 1871ء۔ وفات 1941ء)، اُنہاں دِیاں تصانیف، مجموعہ مولود شریف قابل ذِکر ہِن۔ غلام حیدر مونس (پیدائش 1896ء۔ وفات 1956ء) مختلف اَصناف سخن اُتے مشتمل ’’دیوان‘‘ دے علاوہ ’’سسّی‘‘ جو 500 صفحات اُتے مشتمل ہِے، چھپ چُکیئن۔

راز جتوئی، اَصل ناں مُرید حسین دا تعلق وِی اِیں قصبے نال ہِے۔ محمد اقبال تحسین (ݙُکھ دا ہار، شعری مجموعہ) کوثر جتوئی، دے ݙوہڑے، چَھپ چُکیئن۔ منیر طاہر تے ڈاکٹر خالد پرویز اِتھوں دے معروف لکھاری ہِن۔

ٻِیا ݙیکھو

• مظفر گڑھ

• سرائیکی لوک ادب

• سرائیکی وسیب

• سرائیکی وسیب دی ثقافت

ٻاہرلے جوڑ  

• ڈاکٹر خالد اقبال صیب دی لائبریری دا ٻِیا مواد

• تاریخ ملتان۔ حصّہ اوّل آرکائیو تھئی ہوئی۔ (آرکائیو ڈاٹ او آر جی) اُتے۔

• ملتان دے وِچ سرائیکی ٻولی دا علمی اَدبی خزانہ جیڑھا انجو انج لائبریریاں وِچ موجود ہِے۔۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔