بنگلہ دیشی لوک ادب

سانچہ:خانہ معلوماتبنگلہ دیشی لوک ادب (بنگلہ: বাংলা লোক/পল্লী সাহিত্য) بنگالی ادب دا ہِک حِصّہ ہِے۔ اَدب دا اِیہ حِصّہ پڑھے لِکّھے قبائلی لوکاں دی کاوِشاں دا نتیجہ ہ،ے جیڑھا تقریری شِکّل وِچ نسل در نسل منتقل تِھین٘دا رِیہا ہِے اَتے بنگالی ادب دا ایرا بݨدا رِیہا ہِے۔ اَغاز وِچ انفرادی ادب تُوں اِین٘دا اغاز تِھیا جاں جو وَقتی اِی اجتماعیت نے اِین٘دی جاء گِھن گِھدّی اَتے اِیہ ثقافت، جذبیاں، وِچاراں تُوں ہم آہنگ تِھی ڳیا۔ جین٘ویں جِین٘ویں لوک ادب تُوں ترقّی تھئی، اُون٘ویں اُون٘ویں اِیہ قبیلے اَتے سماج دا ترجمان بݨدا ڳِیا۔

تَرِیخ

ترِیجھی صدی عیسوی تُوں یکّے بعد دیگرے موریہ، گپتا، پال، سینا اَتے مسلماناں نے اِیں بھوئیں اُتے حکومت کِیتی اَتے ہر ہِک نے علاقہ دے قبائلی لوکاں اُتّے آپݨاں ثقافتی اثر چھوڑیا۔ نویں زمانے وِچ پرتگالی، فرانسیسی اَتے انگریزی جہاز خلیف بنگال وِچ لنگر انداز تَھئے۔ اُنّھاں نے جاں جو تجارتی مقصد نال اِݙُّوں دا رُخ کِیتا جاں جو آپݨے شئیں دے نال نال آپݨی ثقافت اَتے زبان دا وی ݙے گِھن کِیتا۔ بنگال وِچ آوݨ آلے سبھے لوکاں نے بنگال کُوں آپݨی ثقافت اَتے ٻولی نال متأثر کِیتا۔

زبانی اَدب اَتے اُون٘دا اثر

لوک ادب عام طور تے زبانی ورثہ ہون٘دا ہِے اَتے اِیں کِیتے اِین٘دا دارومدار لوکاں دی یاد داشت اُتے منحصر ہِے۔ اِین٘دی ٻولی اَتے طریقہ ٻہوں خاص ہون٘دا ہِے۔ بنگالی لوک ادب وِچ اَنج اَنج ونکیاں دی اساطیری شاعری، ناٹک، لوک کہاݨی اَتے اکھاݨ موجود ہِن۔ بنگلہ دیشی لوک ادب وِچ خاص طور تے کئی اَنج اَنج ونکیاں دے رِیتاں اَتے تہذیباں دا اثر مِلدا ہِے جاں جو پُراݨے زمانے وِچ حال قریب تئیں اُتّھاں کئی نسل دے لوک اَباد رِیہے ہَن۔ موجودہ دور وِچ بنگلہ دیش دا لوک ادب ٻہوں اَوکھا اَتے متعدد عناصر دا کٹھ ہِے جِیکُوں مہان٘درے مؤرخین اِی تفصیل نال ݙَسا سڳدے ہِن۔

لوک ادب دے عناصر

لوک ادب وِچ کہاݨیاں، نغمے، موسیقی، بلاڈ، اکھاݨ، جاں جو مکرنیاں، ٻُجھارتاں، رموز، اساطیری کہاݨیاں اَتے توہم پرستی شامل ہِن۔

لوک موسیقی اَتے ڳاوݨے

بنگالی لوک موسیقی دی بُݨیاد شاعری اُتے ہِے جین٘دے وِچ آلۂ موسیقی دا استعمال گَھٹ ہون٘دا ہِے۔ کلاسیکی لوک نغمیاں کُوں سَت حِصّیاں وِچ ونڈایا ون٘ڄ سڳدا ہِے: محبت، رِیت، فلسفیانہ عقائد، کَم کاج، پیشہ تے قبضہ، طنز تے مزاخ وِی رَلّے ہوئے ہِن۔

حوالہ جات

Dinesh Chandra Sen، Maimansingha-Gitika، Calcutta, 1923
Purbabanga-Gitika، 1926; Maria Edward Leach ed
Ashutosh Bhattacharya, Banglar Lokasahitya، vol. 1, Calcutta, 1963;