اَنجم لاشاری
انجم لاشاری
ہک جدت پسند عظیم شاعر
تحریر سعدیہ شکیل
مٹھی ماکھی وانگ سرائیکی زبان آپݨڑاں ہک مکمل وجود رکھیندی ہے علم و ادب توں بھرپور ہوݨ ایندی خاصیت اتے وسیب دے نال جگ جہان تے راج کرݨ والی زبان جیندا پرچار ہر دور دے وچ قلم قبیلے دے لوک اپݨی اپݨی صنف وچ کریندے رہ ڳین خاص کر شاعر حضرات اپݨی شاعری نال ہݨ بھانوے او نظم ہوے غزل ہوے یا گیت کافی ہوے یاوت شاعری دا کوئی وی رنگ ما ٻولی دا پرچار وسوں دا ݙکھ درد سنیہا اپݨی شاعری نال لوکاں تائیں پڄاوݨ دا آہر کریندے رہ ویندے
سرائیکی زبان دے جگ مشہور تے عظیم شاعر سئیں سفیر لاشاری دے گھر پہلا پتر ڄایا جیندا ناں سجادالحسن رکھیا گیا
اپݨی عمر توں ݙھیر سیاݨے نکے لا توں ٻہوں زہین تے حساس طبعیت دے مالک ہن لکھݨ پڑھݨ دا اتنا شوق ہا ۔جو جیں سال میٹرک کیتا ہوں سال سرائیکی زبان وچ ناول لکھیا جہڑھا جو ہالی توݨی نہ چھپ سگیا
احمد پور شرقیہ اوں تاں بہاولپور دی ہک تحصیل ہے پر اوندی ہک وڈی خاصیت اے وی ہے جو احمد پور ہک ٻہوں وݙا دبستان رہ گئے ۔ٻہوں وݙے وݙے نامور شاعر تے ۔نامور نثر نگار پیدا تھیے ۔احمد پور ٻہوں اہمیت دا حامل ہئی خاص کر جھیڑھی نظم تے غزل احمدپور نے جنم۔ݙتی ہے پورے وسیب وچ زبان و بیان تے سرائیکی شاعری وچ لکھی گئی ہے او ٻہوں وݙی گالھ ہے غزل وچ اردو دا رنگ نشاپر نظردے لیکن اے اعزاز دبستان احمد پور شرقیہ کو ویندے کہ اتھوں دی جہڑھی غزل ہی او سرائیکی وچ ہی لکھی گئی ایں سانگے احمد پور کوں دبستان آکھیا ویندے جیں وچ نقوی احمد پوری دا ناں ٻہوں وݙا ناں ہئی
۔سجاد الحسن سئیں نقوی احمد پوری دی شعری مملیکت وچ اپݨا ناں لکھوایا تے سجادالحسن توں انجم لاشاری تھی گئے تے انجم دا تخلص ول ساری انہاں دی ایجھی سنڄاݨ بݨی کہ انہاں ہک شعر لکھیا
انجم کا لفظ میری حقیقت پہ چھا گیا
اے کاش کوئی نام لے سجاد خان کا ۔۔۔۔
انجم لاشاری ہک جدت پسند ٻہوں سہݨڑاں لب و لہجہ اتے نقوی احمد پوری توں حرف نحو تے شاعری منطق سکھی تاں شروع وچ انہاں اردو شاعری کیتی
ویرانیاں یہ کہ کے میرے گھر میں بس گئیں
تیرے بغیر سب ہی پرائے ہیں شہر میں
اور
میرے گھر میں کیا ڈھونڈو ہو
ٹوٹے دل میں کون رہا ہے ؟
کئی شاہکار نظماں اردو وچ لکھیاں ہن انہاں دی ہک نظم ستمبر1980دے انجمن رسالے وچ چھپی ہائی
آو کردار پہ اظہار کا پردہ دیکھو
شب کے چہرے پہ ملا صبح کا غازہ دیکھو
سائے میں تھکے ہارے مسافر پہ نہ جاو
پیڑ کو تپتی ہوئی دھوپ میں جلتا دیکھو
اوں ویلھے کیونکہ ہک ٻہوں وڈا ماحول بزم نقوی جیڑھی جو بعد وچ تقسیم تھی تے سخن سفارت تے بزم نقوی انج تھی گئی جیندے وچ ٻہوں وݙے نامور شاعر
ممتاز عاصم ۔رفیق احمد پوری مظہر مسعود ۔اظہر ادیب ۔سجاد راقب ۔منظور خاقی ۔جاوید احمد جاوید ۔ساجد دورانی ۔تنویر سحر ۔۔ممنون بخاری ۔نقوی احمد پوری ۔۔ایندے علاہ ٻئے وی ٻہوں سارے ناں ہن ۔
انجم۔لاشاری بزم نقوی دے ٻہوں اہم ممبر اتےکمال ترقی پسند شاعر ہن ول انہاں سرائیکی وچ شاعری کیتی اتے کمال شاعری کیتی
انہاں نظم غزل کافی ۔وائی ہائیکو ۔بیت ۔تے شاعری دی ساریاں رمزاں دے نال و نال نثر نگاری وچ وی اپڑی جاہ بݨڑائی انہاں دے لکھے ہوے کئی افسانے مختلف رسالے دے وچ چھپدے رہ گئے انہاں دا سبنگ دے ناں نال ہک ناول وی لکھیا ۔
ایس سی کالج بہاولپور توں تعلیم حاصل کرݨ دے بعد انہاں اسلامیہ یونی ورسٹی بہاولپور توں ایم اے کیتا ۔۔۔۔
1980وچ کراچی دے صغری بائی مل والا ہسپتال تے حیدری ہسپتال وچ ریڈیو گرافی دی نوکری کیتی تے نال و نال مختلف اخبارات تے رسالے کیتے اداریے شاعری تے افسانے لکھدے رہیے
1984وچ نوائے وقت دے سب ایڈیٹر بݨ تے صحافت دا منڈھ ٻدھیا
1990ملک دے سب توں وݙے اخبار جنگ اخبار کراچی دے سینئر سب ایڈیٹر بنݨئے نال ہی وفاقی اردو کالج کنوں ایم۔اے دا امتحان پاس کیتا
کرا چی وچ انجم لاشاری دا ہک نواں روپ اساݙے سامݨے آندے کیونکہ اوں ویلھے پورے پاکستان دے وچ سرائیکی صوبہ دی تحریک جیکوں اساں مزاحمت آہدے ہیں اوں تحریک نے مزاحمتی ادب کوں جنم ݙتے جیں وچ عزیز شاہد، عاشق بزدار تے ٻئے ݙھیر سارے شاعر ہن تاں انجم لاشاری دی شاعری وچ وی اساکوں مزاحمت دے اشارے لبھدین
ݙھیر سارے شعر ہن جھیڑ یاں جو جدت نال تے وسیب نال مزاحمت نال جڑیاں ہویاں ساکوں نظردین
میݙے پیو ݙاݙے دا ورثہ کھسݨ سانگے
کھاتیاں وچ ولدیت وی بدلاوݨ لڳ پئے
میݙے دروازے تے اپݨا ناں پیا لکھدے
گھر دی ولتݨ اپݨے دیس پڄاوݨ لڳ پئے
وسدے جھڑ دا سارا پاݨی ہوندے لیکھے
میݙے سانگے تریہہ دی ترامݨ تاوݨ لڳ پئے
میں ہوشو ہیموں دا وارث ہݨ نہ سہساں
سر ݙیساں پر اینکوں گھر توں کݙھ تے راہساں
وسیب نال پیار انہاں دی لوں لوں وچ وسدا ہا کراچی دے شہر وچ رہندے ہوے روزگار دے دھکے دھوڑے آپݨی جاہ پر وسیب کیتے انہاں اپݨا قلم کݙاہیں نی روکݨ ݙتا
کراچی وچ سرائیکی ادبی سنگت دا حصہ بݨیے جیں وچ اداسئیں نزیر لغاری علامہ اعظم سعیدی ،شفیع محمدی زبیر راݨا ، سعید خاور ،یاسیں فخری مشتاق احمد فریدی ۔شاہد جتوئی شامل ہن سرائیکی ادبی سنگت مشاعرے تے ادبی محفلاں دا انقاد تھیندا ہا ۔
ول ادا نزیر لغاری جیڑھے جو سرائیکی علم۔و ادب وچ ہک نشابر شخصیت ہن انہاں سرائیکی عوامی سنگت دی بنیاد رکھی اتے کراچی وچ عظیم کٹھ خواجہ فرید کانفرنس کیتی ویندی ہائی جیں وچ انجم لاشاری سرائیکی قوم کیتے شاعری تے تقریاں نال ہمیش موہری رہئے
انتہائی شفیق تے مہربان شخصیت ہوݨ دے نال کمال فلاسفر وی ہن حساس طبعیت دے مالک ہن
انہاں ٻہوں کجھ لکھیے ۔جہڑا جو کئی اخباراں دی زینت بݨیے ۔ریڈیو پاکستاں بہاولپور تو گھن تےریڈیو پاکستان کراچی وچ وی کم کیتا افسانے نشر تھیے
انہاں دی ہر صنف وچ لکھیے سرائیکی وچ ناول سبنگ اتے شاعری دی کتاب اکھیں سسیاں لکھی جہڑھی جو
مارچ 2001 وچ چھپی ہائی
جیندا انتساب خواجہ فرید دی نگری دے انہاں لوکاں دے ناں ہے جیڑھے اپݨی بکھ تس تے غریبی مٹاوݨ دا خواب چاتے روزی روٹی کرݨ سانگے کراچی اتے ٻئے وݙے شہراں وچ ونڄ وسیئے تے ول او شہر دی بھیڑ وچ رول ڳئے اتے ݙھیر ساری سِک دے باوجود اپݨی حیاتی وچ دھرتی ماء دو نہ ول سڳئے
انجم۔لاشاری وی انہاں وچوں ہک ہن 1998 .12 جنوری کوں رات ساݙھے ݙاہ وڄے سرائیکی ادب دے اسمان دا انجم لاشاری جھوک لݙاڳئے اپݨی شہکار نظم روہیلی ماء دی منت وانگ دھرتی نال پیار کوں سینے نال لا کےرکھݨ والے انجم دی اخیر وطن تے ول ونڄݨ دی چاہ پوری تھی گئی انجم لاشاری جنم بھومی تے ٹکاݨا کیتا انجم لاشاری اپݨی شاعری نال جیڑھی مزاحمت شروع کیتی ہائی او جاری راہسی
ساݙے دریا وکاݨے
تے نہریں تے نہراں دا قبضہ تھیا
سارے ٹوبھے اْبھیچڑ دے ہتھ آگئے
کھو کسیجݨ لگن
ساݙی سیت اچ چھڑی ٻلکدی ریت تے کربلا رہ گئی
ساݙیاں اپݨیاں فراتاں دے پاݨی تے وی ساݙا حق نی ریہا
ہݨ تاں ایویں کروں
ایں توں پہلے جو بکھ تس تے غربت کنوں
ساݙیاں نسلاں دا امکان مکݨ لڳے
ساݙے جسماں دے وچ خوں سْکݨ لڳے
سارے تسے یزیداں تے دھو کر ڄلوں
اپݨی صدیاں دی تس کوں مٹاوݨ کیتے
اپݨے ویری دے سینے کوں کھو کر ڄلوں
اساں انہاں دی ݙتی سوبھ نبھیندے راہسوں
ماء دھرتی نال وفا تے اندے حق دی جنگ جاری رہسی
اڄ ٻارہ جنوری انجم لاشاری دا ٻاویواں وریݨا ہے اللہ پاک میݙے ماما سئیں کوں جنت دا علی مقام عطا فرماوے آمین