ڈائری دا پنا 51
ڈائری دا پنا : 51
چلہار شہر توں ٹُر پیوسے ' خلیل کنبھار سندھی شاعری دی گالھ شروع کیتی ' اوہ سندھ دی لوک کلاسیکی تے اجوکی شاعری دا جانڑو ہا ' اونکوں تھرپارکر دے ہر شہر دی دیو مالا وچوں بیت یاد ہَن ' اوں ہاکڑا کنارے اپنی وستی نوہٹو بارے بیت سنڑایا " نوہٹو اتنا وڈا شہر ہے جو اِتھاں نو سو دھوبیاں دے ہَٹ ہِن تے پاندھیاں کوں نوہٹو دے عطر دی خوشبو کئی میل پریں توں آندی ہے خلیل کنبھار تھر دے ہر شہر دی اساطیر وچوں بُلیندا ہا ' خلیل دی سُرت شاہ جو رسالو نال گنڈھل ہئی ' اوہ اپنڑیاں روز ڈہاڑی گالہیں وچ شاہ کوں سُہیندا ہا ' بارش تھیوے نہ تھیوے اوہ شاہ کوں سوریندا ہا ' اوہ شیخ ایاز دا محبتی ہے ' جدید سندھی شاعری تے اوندے اثرات دی گالھ کریندا ہا : توں محبوب دی جھگی تئیں پیا ویندیں ٹانگر دے ڈو ترے پُھل نال گِھدی ونج ایاز گلاب دی جاہ تے ٹانگر دے مقامی پُھل دی گالھ کریندے ' ایہا جاہ ہئی جتھاں شیخ ایاز سندھی شاعری کوں مقامیت نال جوڑیا ہا ' ٹانگر دا پُھل جیڑھا سندھ دے جنگل دا پُھل ہے سندھی شاعری وچ پَرتا دی علامت بنڑ گیا ہا ' اوہ ایاز دی دھج دا ذکر کریندے ' جڈاں اوں جنرل ایوب خان دے سامنڑے الوایا ہا : میڈا مُل پچھدیں تو آمر توں میڈا ہک گیت وی گِھن سگدیں ! خلیل شیخ ایاز نال سندھی شاعریں ادیبیں دانش وریں دیاں مخالفتاں تے اوندے ڈھکیجنڑ دا حال ڈتا ' سڑک دے ڈوہیں پاسوں بارش نہ ہوون دی کتھا پئی چلدی ہئی ' ترے ترے چار چار چنورے کٹھے آ ویندے ہَن ول وستی آ ویندی ہئی ' موٹر سائیکل کاراں لاریاں پیاں لنگھدیاں ہَن ' تھر دے لباس وچ تریمتیں بالڑیاں نظردن ہَن ' کہیں کہیں ویلے کھیکھڑا لنگھدا ہا تاں شور مچا ڈیندا ہَم ' ڈوجھی جنگ عظیم دے ویلے دیاں ایہ لاریاں تھرپارکر راجھستان تے گجرات وچ وستی در وستی گوٹھ در گوٹھ شہر در شہر پندھ کریندیاں آندیاں ہَن ' ایہ کھیکھڑے کڈاہیں فوجی لاریاں ہَن ' جنہاں وچ بَیہ کے گورا ویہویں صدی وچ انہاں علاقیاں وچ وڑیا ہا ' گزرل پنجاہ سَٹھ سال توں ایہ کھیکھڑے سپاہیاں تے بندوقاں باجھوں لوکیں دی رسائی دا وسیلہ ہَن ' انہاں کھیکھڑیاں دی تقدیر وچ بہوں ساریاں نشانیاں ہَن ' ایہ کھیکھڑے انگریزیں دے بحری جہازیں توں بھانویں کراچی سورت گجرات یا بمبئے دی بندر گاہ تیں لتھے ہَن ' اج ایہ کھیکھڑے ریلوے دے کالے انجن وانگوں تل وطنیاں کوں ڈھویندے ہَن ' اِنہاں نال کیا سلوک بنڑدا ہا ' استعماریاں دیاں لاریاں والی نفرت یا تل جایاں دی سواریاں والی محبت ' میکوں کھیکھڑیاں نال محبت ہئی ' میکوں ریلوے دے کالے انجنڑاں نال وی محبت ہئی : ریلوے دے کالے انجن سیتی چھیکڑی ہک سلامی نال اساڈے ہنڈے بھانویں گوریاں نال جو آئے........ میکوں اُنہاں گوریاں دا وی آدر ہا جیڑھے ساڈی مٹی وچ سُتے پئے ہَن ' اوہ بندوقاں چا تے آئے توپاں چِھک تے لتھے ' اُنہاں ساکوں ماریا, ساڈے شہراں دیاں کندھاں بھنیاں بوہے تروڑے ' پہلے ریل گاڈی تے اگوں سمندری جہازاں تے جو ہتھ لگیا لڈ گئے ' جو اُتھاں بنڑایا اتھاں ان ویچیا ' ساکوں اُنہاں نکیاں وڈیاں شئیں مُل گھنڑ والا ماہنڑو ہوکیا ' اُنہاں اپنڑا ' سچ ' ساڈے تے لاگو کیتا پر ساڈا اپنڑا ہک سچ ہے ' جیڑھا گورا اِتھاہیں موئے ساڈی مٹی وچ سُتا پئے اوندا آدر ' ایہ آپنڑی بھوئیں دا آدر ہے ' ساڈے کول انہاں گوریاں دیاں قبراں کیتے کَنیر / گُل جَنگنڑ دے پُھل ہِن : پُھل بنڑدن انگریزاں دیاں وی قبراں کیتے آکھو بھوئیں ساڈی وچ سُتے پئے ہِن ایہ بندوقاں والے ہک کھیکھڑے دی فوٹو دوست ایاز گُل چِھکی ہئی ' ایاز گُل ایہ فوٹو میکوں سکھر گھر اپنڑے ڈکھائی ہئی ' جڈاں میں اپنڑے دوستاں قیصر عباس تے الطاف ڈاہر نال فروری 2018 کوں اوندے ہاؤسنگ سوسائٹی والے نویں گھر وچ ٹکیا ہم ' ایاز گُل دی شاعری وانگوں اوندی فوٹو گرافی وی کمال تئیں پج گئی ہے ' اوں تھرپارکر دے پندھ وچ کھیکھڑے دی فوٹو ہک کڈھی ہئی ' ایہ فوٹو ہک طلسمی پنا ہا ' کھیکھڑے دی تاکی وچ تھری ہک چھوہِر بیٹھی ہئی ' ایہ فوٹو ازل تے ابد خانہ ہا ' ایں پاروں جینویں کوئی کھیکھڑا لنگھدا میں بول پوندا.....کھیکھڑا.....خلیل کنبھار کِھلدا ہا ' اوہ شیخ ایاز دیاں گالہیں پیا کریندا ہا ' اوں میں دو ڈٹھا تے اَچن چیت پُچھیا " سرائیکی وسوں میں تیری بھی مخالفت کبھی ہوئی ہے ۔ رفعت عباس۔