پاکستان نیوی

پاک بحریہ، (Pakistan Navy) پاکستان دی بحری حدود تے سمندری تے ساحلی مفادات دی محافظ ہے۔ ایہ پاکستان دی دفاعی افواج دا حصہ ہے۔ پاک بحریہ (اردو: پاکستان بحریہ۔ Pɑkistan Bahri'a) (نا رپورٹنگ: PN) پاکستان دی دفاعی افواج دے بحری جنگ وجدل دی شاخ ہے۔ ایہ پاکستان دی 1,046 کلومیٹر (650 میل) لمبی ساحلی پٹی دے نال نال بحیرہ عرب تے اہم شہری بندرگاہواں تے فوجی اݙیاں دے دفاع دی ذمہ دار ہے۔ پاک بحریہ 1947ء وچ پاکستان دی آزادی دے بعد وجود وچ آئی تے ایڈمرل کلیم شوکت ایندے موجودہ سربراہ ہن۔ بحری ݙینہ 8 ستمبر 1965ء کوں پاک بھارت جنگ دی یاد وچ منایا ویندا ہے۔ پاک بحریہ پاکستان دی حکومت دی پالیسیاں دی حمایت وچ ملکی تے غیر ملکی خدمات سر انجام ݙیندی پئی ہے۔ پاکستان دے دفاع کیتے پاک بحریہ دا موجودہ تے بنیادی کردار ہے۔ اکیہویں صدی وچ پاک بحریہ نے محدود بیرون ملک آپريشنز کیتے تے پاکستان انترکٹک پروگرام دے قیام وچ ہک اہم کردار ادا کیتا ہے ۔ پاک بحریہ جدت و توسیع دے مراحل توں گزردی پئی ہے اور دہشت گردی دے خلاف جنگ وچ وی ایندا اہم کردار رہہا ہے۔ 2001ء توں پاک بحریہ نے اپݨی آپریشنل گنجائش کوں ودھایا اور عالمی دہشت گردی، منشیات سمگلنگ تے قزاقی دے خطرے دا مقابلہ کرݨ دی قومی تے بین الاقوامی ذمہ داری وچ تيزی گھنائی۔ 2004ء وچ پاکستان نیٹو مشترکہ ٹاسک فورس CTF-150 دا رکن بݨ ڳیا۔ پاکستان دے آئین دے تحت صدر پاکستان ، پاکستانی مسلح افواج دا کمانڈر ان چیف ہوندے۔ چیف آف نيول اسٹاف (CNS) جیہڑا کہ چار ستارے والا ایڈمرل ہوندے، پاک بحریہ دا سربراہ ہوندے, جیں کوں وزیر اعظم پاکستان، صدر پاکستان نال مشاورت دے بعد مقرر کریندے۔ چیف آف نيول اسٹاف ، سویلین وزیر دفاع تے سیکرٹری دفاع دے ماتحت ہوندے۔

پاکستان نیوی دا نشان

تاریخ

پاک بحریہ دا پہلا جھنڈا

اڄ پاکستان کیتے ہک تاریخی ݙینہ ہے خاص کر انہاں لوگاں کیتے جیہڑے بحریہ وچ ہن۔ مملکتِ پاکستان تے ایندے نال ہی ہک نئی بحریہ، شاہی پاک بحریہ وجود وچ آ ڳئی ہے۔ میکوں فخر ہے کہ میکوں ایندا سربراہ تے تہاݙے نال مل کہ ایندی خدمت کیتے مقرر کیتا ڳیا ہے۔ ایہ میݙا تے تہاݙا فرض ہے کہ آوݨ والے مہینیاں وچ ایں بحریہ کوں اساں ہک مستعد تے خوش باش بحریہ بݨاؤں۔ (بانی پاکستان محمد علی جناح دا مارچ 1948ء کوں پاکستان نيول اکیڈمی، منوڑہ وچ خطاب)

پاک بحریہ 15 اگست 1947ءکوں پاکستان دی ریاست دے قیام دے نال وجود وچ آئی ہئی۔ مسلح افواج دی ریکونسٹوشن کمیٹی نے شاہی ہندوستانی بحریہ کوں پاکستان تے بھارت دے درمیان تقسیم کیتا۔ شاہی پاک بحریہ کوں ݙو سلوپ، ݙو فریگٹیس، چار مانیسویپر، ݙو بحری ٹرالرز، چار بندرگاہ لانچیز تے 358 اہلکار (180 افسران تے 34 ريٹنگ) ملے۔ پاکستان دے ساحل تے ڈیلٹا دے علاقے زيادہ ہووݨ دی وجہ توں، پاکستان کوں بندرگاہ ڈیفنس موٹر لانچیز دی ہک بڑی تعداد وی ملی۔ 1956ء وچ پاکستان کوں ہک جمہوریہ قرار ݙتا ڳیا تے دولت مشترکہ دے حصے دے طور تے "شاہی" دا لاحقہ ختم کرݙتا ڳیا۔ بحریہ کوں ہک مشکل تاریخ توں گزرنا پیا،بحریہ کوں صرف 200 افسران تے 3000 سيلر ملے جنہاں وچ کموڈور ايچ ايم ايس چوہدری سینئر ترین افسر ہن۔ بحریہ کوں ناکافی عملے، آپریشنل اݙیاں دی کمی تے ٹیکنالوجی تے وسائل دی کمی دے مسائل دا سامݨا کرنا پیا۔ ایہ ويسے وی تکنیکی عملے، ساز و سامان تے افسران دے لحاظ نال فوج تے فضائیہ دے مقابلے وچ سب توں چھوٹی شاخ ہئی۔ انہاں تمام مشکلات دے باوجود بحریہ نے درپیش چیلنجاں دا سامݨا کیتا تے نوزائيدہ پاکستان وچ ہک ہائی پروفائل بھرتی پروگرام دا آغاز کیتا۔

آغاز

پاک بحریہ نے 1947ء دی پاک بھارت جنگ وچ حصہ نی گھدا کيونکہ تمام لڑائی زمین تک محدود ہئی۔ تاہم ریئر ایڈمرل جيمز وِلفریڈ جیفورد، چیف آف دی نيول سٹاف نے ہک" ہنگامی منصوبہ"(فریگٹیس تے بحری دفاع کوں کم کرݨ کیتے مرحلہ)" بݨا گھدا ہئی۔ 1948ء وچ بحریہ وچ بحری جاسوسی دے معاملات کیتے ڈائریکٹوریٹ جنرل نيول انٹیل جنس (DGNI) دا محکمہ قائم کیتا ڳیا تے کمانڈر سید محمد احسن نے ایندے پہلے ڈائریکٹر جنرل دے طور تے خدمات سر انجام ݙتے۔ 1947ء دی جنگ دے خاتمے دے بعد بحریہ نے اپݨے اݙیاں دی توسیع دا کم شروع کر ݙتا تے کراچی وچ نيول ہيڈکوارٹرز دا قيام عمل وچ گھنایا ڳيا۔ 1949ء وچ اپݨا پہلا او کلاس تباہ کن ( ڈيسٹرائر) بحری جہاز شاہی بحریہ توں خریدا ۔ پاک بحریہ دی آپریشنل تاریخ دا آغاز 1949 کوں شاہی بحریہ دے ݙو عطیہ کردہ تباہ کن (ڈيسٹرائر) بحری جہازاں پی اين ايس ٹیپو سلطان تے پی اين ايس طارق دے نال تھیا۔ پی اين ايس طارق دی کمان لیفٹیننٹ کمانڈر افضل رحمان خان کوں ݙتی ڳئی جبکہ پی اين ايس ٹیپو سلطان 30 ستمبر 1949ء کوں کمانڈر پی ايس ایونز دی کمان وچ پاک بحریہ وچ کميشن تھیا۔ انہاں ݙو جہازاں نال 25ويں تباہ کن( ڈيسٹرائر) سکواڈرن تشکیل ݙتی ڳئی ۔ 1950ء وچ بحریہ وچ قوميتی پروگرام کوں فروغ ݙتا ڳیا جس وچ مقامی افسران دی بڑی تعداد وچ ترقی کیتی ڳئی ۔ ڈاکيارڈ، لاجسٹکس تے انجینرنگ دے اݙیاں دی تشکیل تھئی، توانا کوششاں نال مشرقی پاکستان وچ بحری موجودگی کوں فروغ ݙتا ڳیا تاکہ مشرقی پاکستان توں لوگاں دی بھرتی کیتے مواقع پیدا تھیون۔ ایں مدت دے دوران شاہی بحریہ دے افسران دی جگہ مقامی افسران کوں خاص تے کلیدی عہدیاں تے لايا ڳیا۔ ریئر ایڈمرل جيمز وِلفریڈ جیفورد، بحریہ دے پہلے سربراہ دے طور تے جبکہ کمانڈر خالد جمیل نے بحریہ دے پہلے پاکستانی نائب سربراہ دے طور تے خدمات انجام ݙتے۔ 1950 دی دہائی وچ، وزارت خزانہ نے پاک فوج دی کور آف انجینئرز کوں کراچی وچ بحری ڈاکيارڈ تے نيول ہيڈکوارٹرز دی تعمیر دی زمہ داری سونپی۔ اوں وقت دے دوران شاہی بحریہ دی سرپرستی وچ بحریہ دے بحری جہازاں نے خیر سگالی مشناں دی ہک بڑی تعداد وچ شرکت کیتی۔ پاک بحریہ دے بحری جہازاں نے دنیا بھر دا دورہ کیتا۔ 1950ء وچ کموڈور چوہدری نے پی اين ايس مہران دی کمان سنبھالی۔ 1953ء وچ اوہ بحریہ دے پہلے پاکستانی سربراہ بݨ ڳئے۔ 25ويں تباہ کن (ڈيسٹرائر) سکواڈرن دی کمان کيپٹن رومولڈ نے سنبھالی۔ رومولڈ نالیکز پاک بحریہ وچ خدمات انجام ݙیوݨ والے پہلے پولش افسر ہن۔

HMS Gabbard (D47)

1956ء وچ پاکستان دی پارلیمنٹ نے متفقہ طور تے 1956ء دا آئین پاکستان منظور کیتا تے پاکستان کوں ہک اسلامی جمہوریہ قرار ݙتا۔ تݙاں بحریہ دے ناں توں "شاہی" دا لاحقہ ختم کر ݙتا ڳیا تے پاک بحریہ یا "PN" نامزد کیتا ڳیا تے نيول جیک وچ ملکہ دے رنگ دی جگہ پاکستان دے پرچم دے سبز تے سفید رنگ نے گھن گھدی۔ تریہے مسلح افواج دی سنيارٹی دی ترتیب بحریہ، فوج تے فضائیہ توں تبدیل کر کے فوج، بحریہ تے فضائیہ کر ݙتی ڳئی۔ فروری 1956ء وچ برطانوی حکومت نے پاکستان کیتے کئی اہم لڑاکا بحری جہازاں دا اعلان کیتا۔ ايہ جہاز ہک کروزر تے چار تباہ کن( ڈيسٹرائر), امریکی فوجی امدادی پروگرام دے تحت دستیاب فنڈز نال خریدے ڳئے۔ 1956ء توں 1963ء دے درميان چند اضافی جہازاں دا حصول جنہاں وچ ݙو تباہ کن( ڈيسٹرائر)، اٹھ ساحلی مانیسویپرس تے ہک تيل ٹينکر جہاز، کمیونسٹ مخالف سمجھوتیاں سیٹو تے سينٹو وچ پاکستان دی شرکت دا براہ راست نتیجہ ہئی۔ ایں عرصے دے دوران بحریہ نے پہلی آبدوز حاصل کرݨ دی کوشش کیتی لیکن پاکستان وچ بگڑدی ہوئی سیاسی صورت حال دی وجہ توں ايہ کوشش ناکام تھی ڳئی۔