ویگن اِچ سوار تھیونا (انشائیہ)

ویگن اِچ سوار تھیونا

از: ڈاکٹر خالد اقبال

ویگن اِچ سوار تھیونا اصل اِچ خوار تھیونا ہے............. جاں جو ویگن اِچ سوار تھیون‘ لاچار تھیون یا بے زار تھیون اِی کوئی ہنو کڑی گالہہ کینی۔ ویگن اِچ سفر کرنا بہوں سارے شریف شہریاں کیتے مجبوری ہے۔ ایں کیتے او ویگن اِچ سفر دیاں ساریاں مشکلاں تے پریشانیاں آپنے ہوش تے حواس کوں قائم رکھ کے برداشت کریندن۔ ہک عام ویگن جیہڑی شہر دی سڑکاں تے ٹُر دی پھر دی ہے۔ اے بریکاں لائٹاں توں آزاد‘ ہولے ہولے ٹُرن اِچ لاجواب.......... ہُنالے سیالے تاکیاں شیشیاں کوں آزاد............ اوور لوڈنگ.............. ڈارئیور.............. ٹریفک دے اصولاں توں اَن جان۔ایندی تجربہ کاری دی اِنہاں معنیاں اِچ داد ڈیونی پوندی ہے جو او ویگن دی گرنٹی مُکن تے بہوں سارے پُرزے مکن دے باوجود اینکوں چلیندا ودے۔ تے ایندے خیال موجب حالی سال ہا سال ایندے چلن دے امکان موجود ہِن۔

بہر حال بہوں سارے اُستاد حضرات ختم تھیاں ہوئیاں ویگناں کوں صرف آپنی اُستادی دے زور تے سڑکاں تے چلیندے پِن۔ خدا خیر کرے؟

ویگن دے سفر دی مار کھا دے ہوئے لوک میڈی ایں گالہہ نال اتفاق کریسن جو ویگن اِچ سوار تھیون کہیں عملی مشق کولوں ہر گز گھٹ کینی۔ کمزور تے ناتواں بندیاں کیتے ویگن اِچ سوار تھیون بجائے خود ہک بہوں وڈا مسئلہ ہے۔ تے جیہڑے لوک ویگن اِچ کہیں ناں کہیں طرحاں سوار تھی ونجن تاں پہلے تاں اُنہاں کوں پتہ اِی نی لگدا جو ”توازن کیوں قائم رکھیا ونجے۔ چلدی ہوئی ویگن دے اندر دا ماحول ڈیکھن دا ہوندے۔

کہیں جنے نے جو منہ ولا کے اِڈوں ہتھ ڈے کے کرایہ ڈیون کیتے کھیسے اِچ ہتھ پاتا تاں پتہ چلیا جو جیب دی خیرت نیک کینی۔اینویں خرسی کہیں دی اَکھ اِچ تھئی تے اِرک کہیں بے دی اَکھ اِچ ونج لگی۔ اینویں کوئی اَکھ ملیندا پے۔ تے کوئی بندہ بولیا‘ اوبھئی صاحب میڈا پیر پہلے اِی زخمی ہے۔ ڈاکٹر کول ”ہنٹریں پٹی کروا کے آندا پیاں۔ کتھائیں وَل نہ ونجنا پووے“۔ مہربانی کر کے آپنا پیر ہٹاؤ وغیرہ وغیرہ........... ہُن ذرا ویگن توں لاہندے ہوئے پریشان حال مسافراں دی حالت اِی ڈیکھو تے کوئی پگ سنبھلیندا اودے۔ کہیں دا گِروان پھٹیا پے۔ تے کوئی بقایا منگدا پے تے کنڈیکٹر غائب ہے۔ کوئی اِنتے اُنتے کہیں کوں گُلیندا پے۔ تاں کہیں کوں آپنی خبر کینی۔ جتھا ں جیہڑی سڑک تے یا سڑک دے جیڑھے موڑ تے ویگن نظر آ ونجے ہو کوں ویگن اسٹینڈ سمجھ گِدا ویندے۔

ہِیں کیتے ایہوں جئیں ویگن اسٹینڈ تے دو ڈو ویگناں اگوں پچھوں بلکہ برابر سٹارٹ نظر آندیاں ہِن۔ مسافراں کوں کُجھ پتہ اِی نی چلدا جو کیڑھی ویگن پہلے ویسی۔ سواری کوں ڈیدھے اِی کنڈیکٹر بھج پوندن جیویں بلی چوہے دے پچھوں بھجدی ہے تے ایں طرحاں اکثر ایں تھیندے جو سواری ہک کنڈیکٹر دے نال ہے۔ تے اوندا سَمان کہیں بے کنڈیکٹر کول ہے۔ میں اکثر ڈٹھے جو ویگناِچ سوار ٹھیون آلے اکثر حضرات آپنی سماجی حیثیت بھل بھلا کے آپنی عینک تے ٹوپی لہا کے ایویں بھجدن جیویں ہک ویگن دے بعد شیت ڈوجھی ویگن نے ناں آونا ہووے۔ پہلے تاں ہر بندہ اَکھیں اِچ فرنٹ سیٹ تے باہون دی سِک گدی وَدا ہوندے۔ تے جیکر ایویں نہ تھی سگے تاں وَل ایہے حضرات پائدان تے لِٹک ونجن توں وی گریز نی کریندے۔ ایں آپا دھاپی دا اے عمل لڑائی جھیڑے تے ونج کے مُکدے۔ ایہو جئیں صورتِ حال اِچ بہوں سارے کمزور تے خستہ جان جھگڑدے گھٹ تے مار ڈھیر کھا کھڑ دِن۔

سڑکاں تے کہیں تیز رفتار یا سست رفتار ویگن کوں ڈیکھ تے کلمہء خیر پڑھن کوں دِل کریندے۔ تے کڈاہیں کڈاہیں ہک عجیب جیاں ڈر لگن پے ویندے کیون جو ہُن ویگن اِچ سفر کرنا ایڈا سوکھا کینی۔ جیہڑے لوک ویگن اِچ روزانہ سفر کرن دے عادی تھی چُکن یا ول ویگن اچ سفر کرنا اُنہاں دی مجبوری ہے۔ تاں یقیناً او سفر اَتے ویگن دے آداب دی ضرور جانڑ دے ہوسن۔ مثال دے طور تے ویگن اِچ آپنی پسند دی سیٹ حاصل کرنا تے وَل سیٹ‘ آپنی جیب تے خود آپنے آپ دی حفاظت کرنا................ سفر اِچ ڈوجھے مسافراں نال حال حویلا تے کھاون پیون دے معاملے اچ محتاط راہونا کنڈیکٹر کولوں بقایا گھنناں۔ اے گالہہ اوں ویلے تک ذہن اِچ رکھنا جتھاں جو تُساں لاہونے‘ ہک وڈی گالہہ ہے۔ مطلب اے جو ویگن اِچ سفر کرنا ہُن ہر کہیں دے وَس دی گالہہ کینی...........؟۔

(اقتباس از کتاب: مُسکار (سرائیکی انشائیے)۔ از: ڈاکٹر خالد اقبال) MubasherKaleem (talk) 09:28, 10 June 2019 (UTC)