میں کون آں؟

میں کون آں۔۔۔۔؟ سرائیکی یا غیر سرائیکی۔۔۔؟

میں فیس بک تے ہک بئے کوں ڈسکس کرنڑ دا قائل کائنی مگر میڈے محترم ملکانی صاحب نے سوال اینجھے چاتے ہن جییندے وچ میکوں غیر سرائیکی آکھین اے اور الزامات کوں سوشل میڈیا ت وی گھن آئن ۔ پہلے توں راجن پور ڈی جی خان وچ ہک بحث ایں حوالے نال موجود ہے پی کہ بلوچ ذات اے یا قوم ۔ اے بحث ملکانڑی صاحب وی پڑھدے رہ وییندن اور اساں ہمیشہ ایہا گال کرییندوں کہ ساڈی ذات بلوچ اے اور قوم سرائیکی۔ ایویں ای اتھوں دے رہنونڑ والے سب دھرتی جائے سرائیکی ان چاہے او جیہری بولی بولییندن ۔ میڈی ذات کوں نہ ملکانڑی صاحب دے سرٹفیکیٹ دی ضرورت اے نہ خواجہ صاحب دی۔ کیوں جو ڈوہیں میڈے نزدیک قومیت تے دھرتی جائے دی تاریخ پڑھی وی کینی۔ ہاں اگر انہیں ڈوہیں دا موڈ بنڑے تاں میڈے نال باہن تے بحث کرن کہ میں کیویں غیر سرائیکی آں تے اے کیویں سرائیکی ان ۔ انہیں دے ایں فلسفہ نال تاں ساڈے ہیرو مظفر شھید کوں وی سرائیکی تحریک توں کڈھ سٹو ۔ ھاں اگر نخبہ تاج لنگاہ یا ایں پائے دی بی کوئ شخصیت جیندا قومیت تے وسیع مطالعہ ہووے او اییندے اتے رائے ڈیوے تاں شاید میں دوبارہ اپنڑی قومیت دے سوال تے رائے ڈیواں۔

بنیادی طور تے اے الزام دا سلسلہ میڈے تے یا سوجھل دھرتی واس تے پہلی دفعہ نہی بہوں پرانڑا اے ۔ الیکشن وچ سرداریں کوں یا کہیں بی پارٹی کوں سپورٹ کرنڑ دے سوال دا جواب صرف ایہو اے کہ اساں ھک ایسی تنظیم ہیں جئیں منظم طریقے نال سیاست وچ حصہ گھدے اور مزاکرات دا دروازہ کھلا رکھئے ۔ اکثر سرائیکی جماعتاں نے مختلف سیاسی پارٹیں کوں سپورٹ کیتے اے جیہریاں جنوبی پنجاب کوں پیاں سپورٹ کرییندیاں ہن اور کجھ لوکیں خود اپنڑے نشان تے الیکشن لڑئے ۔ 8 جولائ 2017 دی آل سرائیکی پارٹیز کانفرنس فاضل پور وچ اساں ہک سوال چاتا ہا جیہرا جو ڈاکومینٹری دی شکل وچ اساں کنے موجود اے اور ڈوجھا خبریں دا پروگرام وی سب دے سامنڑے اے جتھاں تقریبا سرائیکی جماعتیں دا جواب اے ہا کہ ساڈی قومی تحریک تے ساکوں خود الیکشن نہی لڑنڑا چاہیدا اور اوکوں سپورٹ کرنڑا چاہیدا اے جیہرا صوبے دے پوانٹ کوں منشور دا حصہ بنڑاوے۔ مگر الیکشن دے وقت سب وفاقی پارٹیاں سرائیکی صوبہ دی بجائے جنوبی پنجاب دے ناں تے آگن اور ٹھیک اوں ویلہے مقامی الیکٹیبلز دا گروپ جنوبی پنجاب صوبہ محاذ دے ناں تے وجود وچ آئے جنہیں پہلی دفعہ پنجاب دی تقسیم دی گال کیتی اور سوجھل دھرتی واس کوں اپنڑے مشاورتی کٹھ وچ لاہور وی سڈیا ۔ بحث لمبی تھی ویسے اوندی سٹوری کافی دفعہ ڈسکس تھی چکی اے ۔ سوجھل ادبی ثقافتی تے سماجی تنظیم اے جئیں اپنڑے علاقہ دی مناسبت نال ضلع راجن پور دے قوم پرستیں نال ڈسکس گرتے ہکو مشترکہ فیصلہ کیتے اور منافقت دی بجائے سامنڑے آ تے اپنڑے تے سرائیکی تحریک دے وجود کوں تسلیم کرائے۔

جیہرے پھنے خان بنڑ اعتراض بیٹھے کرییندن میں ثابت کر سگداں کہ ہنیں وچوں کوی کونسلر بنڑیے تاں او آپ وی کہیں سردار یا تھانیدار دی چھتری تلے۔ کجھ جنرل الیکشن لڑین تاں کہیں سرائیکی پارٹی دے نشان تے لڑنڑ اپنڑی بے عزتی سمجھی اے ۔ اور کجھ نے تاں نیلی اجرک تے سرائیکی صوبے دے نعرے دے بغیر ہی الیکشن لڑیے۔ ہنڑ اے اساں کنوں پچھدن جو تساں ہنیں کوں سپورٹ کیوں نہیں کیتا۔ جواب ڈھیر ہن وقت نال ڈیساں اندا۔ اوویں وی میکوں پتہ اے جو ہنڑ فیک آئی ڈی والے ڈھیر بھورل گھلیجے ڈانگاں چا تے میڈے اتے حملہ آور تھیسن۔ میں وی کجھ عادی تھی آیاں۔۔۔

پہلے میکوں ڈساو قیادت دی تعریف کیا ہے ۔ افسوس اے کہ سرائیکی تحریک وچ سب لیڈر ان ورکر کوی نہی۔ ڈیرہ بکٹی وچ اکبر بگٹی کوں سرائیکی دانشوریں دا وفد ملنڑ گیا تے بگٹی نے ہک وڈے اگوان کوں سوال کیتا فلاں صیب! تساں سرائیکی صوبہ تحریک، ہوندی افادیت اتے آپنڑاں ویژن تاں ڈساو جواب وچ صاحب اپنڑا خاندانی تعارف کراون لگ پئے تاں بگٹی صیب نے ٹوک کے آکھیا اونکوں چھوڑو تساں آپنڑا ڈساو۔۔۔۔۔۔ باقی گال او ڈسیسن جیہرے وفد وچ شامل ہن ۔ اے تماشا اے ساڈی تحریک نال او صیب اج ہک پارٹی دے سربراہ ہن۔ پارٹی دے وچ ہک خود ہک ڈرائیور تے ہک کیمرہ مین اے جیندا وی پروگرام ہووے ہک منٹ واسطے اندن اپنڑی رٹی رٹائی تقریر کرییندن تے ڈوجھے دی تقریر سنڑیے بغیر اٹھیے وییندن ۔ واہ وے میڈی تحریک تیڈی قسمت۔

بعض دوست میکوں فرمیندن کہ تساں شہرت واسطے تحریک اچ آیو۔ بھائ جان شہرت اوں کوں ضرورت ہوندی اے جیندی پہلے شناخت نہ ہووے وت ایں حوالے نال میڈے تے قدرت شروع توں مہربان رہ گئی اے ۔ جینکوں ضرورت ہائ آپ کوں نشابر کرنڑ دی او کون اے شاید سب کوں پتہ اے ۔ تحریک کڈاہوں وی اج واسطے نہی ہوندی آونڑ والے کل دی جنریشن کوں وی ڈیکھنڑا ہوندے۔ ٹھیک اے جو سخت رویے وی تحریک دی ضروت ہوندن انہیں دی حوصلہ شکنی وی ساکوں نقصان ڈیسے پر انتہا پسندی تے انتہا پسند رویے اج دے دور وچ غیر مقبول تھی چکین۔ ہک دور تلوار دا ہا جیہرا ختم تھی چکیے ۔ ہنڑ دور ڈائیلاگز داے۔ جنوبی پنجاب نہ ساڈی منزل اے نہ ساڈا مطالبہ ۔ ساڈی منزل سرائیکستان اے اییندے اتے کوئ بحث نہی مگر سوجھل اپنڑی مشاورت دے بعد ہک وقت دا فیصلہ کیتا ہا کہ اگر ریاست اج پنجاب کوں تقسیم کرنڑ واسطے تیار اے تے ایں گال کوں ویلکم کرنڑا چاہیدا اے ۔ میڈی ذاتی رائے جیدے وچ میڈی پوسٹ" میں نہ جنوبی نہ پنجابی میں صرف سرائیکی" اج توں تقریبا ڈو سال پہلے آ چکی اے جییندے اتے اوں ویلہے وی اختلاف کیتا گیا ھا ۔ مگر فیصلے تنظمیں وچ جمھوری ہوندن تے اتھاں بلوچکی نہی چلدی ۔ اکثریت دی رائے مقدم ہوندی اے ۔

ڈھیر ساریں دوستیں ٹھیک آکھیے کہ اساکوں کافی گالہیں نشابر کرنڑیاں پوسن ۔ قیادت ساکوں خود کوں گولنڑی پوسے کیوں جو جیہرا کوئ پڑھیا لکھیا تے پیسے والا اندے اوندے اتے الزام لا لا تے اور اپنڑیے چالیہہ سال دیاں سی وی چا تے اے سامنڑے آ وییندن ۔ مییں ہک ورکر آں میں تاں کیہں سیاسی جماعت دا عہدیدار نمہی نہ میکوں سیاست کرنڑ دا شوق اے سب کوں پتہ اے ۔ اج وی کلیر کیتی ونجاں کہ کافی سرائیکی جماعتاں جنہیں کوں میں سیاسی جماعتاں سمجھداں میکوں صدر دی آفر کرچکین اے اور اے گال میں سوشل میڈیا تے اوپن پیاں آداں اور انہیں دا میڈے تے اعتماد دا ہمیشہ مشکور آں انہیں دے ورکر اپنڑی اپنڑی قیادت کنو پچھ گھنن۔ میکوں نہ سیاست دا شوق اے نہ لیڈری دا۔

میکوں تاں عزیز شاھد، اصغر گورمانڑی، محمود مہے تے ساحر رنگ پوری نال بہہ تے انہیں کوں سنڑر دی چس اندی اے۔ میکوں تاں عثمان کریم دیاں گالھیں نواں حوصلہ ڈیندن۔۔حیدر جاوید سید تے رانا محبوب اختر دا قلم سچ لکھنڑ دا ڈس ڈیندے تاں شمیم عارف دی قبر دی مٹی دھرتی ما دی آزادی دی خوشبو ڈیندی اے۔ لطیف بھٹی تے عامر فہیم کنوں سرائیکی دی الف ب سکھنڑ تے ناز تھیندے۔ آصف خان دی لائیو گفتگو لوکیں نال جُڑت ڈِکھیندی اے۔ میں تاں ریاض عصمت تے جہانگیر مخلص دے شعریں تے جھمنڑ چاہنداں۔ صوفی تاج دی ادھوری گال نال میکوں پورا شعور ملدے۔ رانا فراز دا جذبہ ڈیکھ تے مزید انرجی ملدی اے تاں راشد بھٹہ، حنیف حنيف جعفری تے آصف دھریجہ کوں ڈیکھ تے نوجوانیں دی صلاحیتیں تے مزید یقین اندے۔ ڈیکھنڑ آلی اکھ ہووے تاں عزیز کلیار نال جھمر کھیڈدیں ساراں جہان رقص کریندا محسوس تھیندے۔ میں تاں فدا گاڈی دیاں گالھیں پڑھداں میں سیاست، تاریخ پڑھدا وی ہاں تے تھولا بہوں سمجھداں وی ہاں ۔ لیکن میں جڈاں خود ساختہ لیڈریں دیاں پھرتیاں ڈیہداں کہ او آپنڑیں آپ کوں وڈا لیڈر تے ساریں دا ابا بنڑاون چاہندن تاں میکوں ترس اندے ۔ اے میڈے تے جتنے الزام لائسن اتنا تحریک کوں فائدہ تھیسے کیوں جو گالہیں نشابر تھیسن ۔ میں ورکر ہاں تے ورکر راہن چاہنداں۔ میں ہنیں دی تعریف دے مطابق سرائیکی ہاں یا غیر سرائیکی میکوں پرواہ نہیں پر میکوں آپنڑیں دھرتی جایا ہوونڑ تے فخر اے۔

میں بند کمرے وچ بحث کوں زیادہ مناسب سمجھداں اگر انہاں سوشل میڈیا تے ولا آندیاں تے میں وی انسان آں۔ (شاہنواز مشوری)