میڈم ثریا ملتانیکر دی کچاری اچ گزریل ویلھے دی ڳالھ

شاعری تے موسیقی دا آپت اچ گہرا رشتہ ہے ۔ سرائیکی شاعری کوں سوہݨی آواز دا روپ ݙیوݨ آلے وی ݙاڈھے چنڳے لڳدن ۔ سرائیکی دی ہِک اکھاݨ ہے جو ’’ چنڳیں دا میل چنڳا بݨیندے‘‘ ۔ ہِک ٻئی اکھاݨ وی ہے جو ’’ وݙیں نال ٻہسو تاں وݙے بݨسو ‘‘۔ وستی اچ ہاسے تاں کوشش کریندے ہاسے جو وڈیں دی کچاری اچ ٻہوں تے کجھ ڳالھیں اپݨے پَلے پئوں۔ شہر اچ آیوسے تاں انہائیں شہیں توں وانجھے تھی ڳیوسے پر اپݨی وستی تے اپݨی وستی دیاں کچاریاں احٖ وی نی بُھلیاں۔ ہُݨ وی ایویں لڳدے جو وستیں کوں خدا بݨائے تے شہریں کوں انسانیں ۔ وستی دے وچ جیویں فطرت دے سارے نظارے اپݨے اصل رنگ اچ نظر امدن ۔ ایویں شہریں وچ رنگ برنگیاں بتیاں وی ہوندن ، روشنیاں وی ہوندن ، وݙے وݙے گھر تے وݙے وݙے محل وی ہوندن پر ہوندے سارے بݨاوٹی ہِن ۔ اے وی ݙیکھݨ اچ آئے جو محل اچ چھوٹے تے جھونپڑی اچ وݙے لوک رہندن پر احٖ میݙا موضوع دیہات تے شہر دا ویورا کینھی تے میں شہیں کوں وکھو وکھ وی نی کرݨ چہندا ۔ میں اے وی ݙسینداں جو میں کراچی وی رہ ڳیاں ‘ بہاولپور وی ‘ رحیم یارخان وی ، خانپور میݙا اپݨا شہر اے ۔ ہُݨ 22 سال توں ملتان اچ راہندا پیاں ۔ جھوک اچ وی رات ݙینھ کچاریاں راہندن ، ٻئے جہیں تے وی امدوں ویندوں ، سنگتیں ساتھیں کوں مِلدوں پر دل کوں جیڑھی شئے دی سِک راہندی اے او گھٹ مِلدی اے اوہے وݙیں دی کچاری پر کجھ سالیں توں کلاسیکل موسیقی دی ملکہ میڈم ثریا ملتانیکر نال دعا سلام تھی اے تاں سُدھ پئی اے جو سارے ہکو سنویں نی ہوندے ، شہریں اچ وی دردمند ہوندن ، میڈم کوں مِلوں تاں دل کریندے ول ول مِلوں ، نِت سِک راہندی اے جو ونڄوںاتے انہائیں دیاں ڳالھیں سُݨوں۔

فون کیتو سے ولدی آئی: ’’ بسم اللہ ! بسم اللہ ! جی بابا ‘‘ ۔ ’’ میڈم میں ظہور دھریجہ ٻولیندا پیاں ، تُساں گھر ہووو تاں اساں حاضر تھیووں ۔‘‘ جواب ݙتونے ’’ جی بابا سئیں میں گھر آں ، تہاݙا اپݨا گھر ہے ، لکھ واری آؤ۔ ‘‘ پروفیسر عاطف دھریجہ تے زبیر دھریجہ دے نال نیو شالیمار کالونی ( ملتان ) پُڄ ڳیوسے ۔ میڈم آکھیا : ’’ میݙے کول تہاݙا نمبر اُتے تلے تھی ڳئے ، میں آصف کھیتران کوں آکھیا ہا جو ظہور دھریجہ سئیں کوں آکھو میکوں مِلن ۔ مِلݨ دی سک تے مونجھ ایں ڳالھوں ہئی جو اخباریں وچ تہاݙے خلاف ڈھیر سارا لکھیا ویندا پے پر تُساں حوصلہ نی ہارݨاں تے کاوڑ غصہ وی نی کرݨاں ، جو کاوڑ کوڑے کریندن۔ ‘‘ میڈم اے وی آکھیا جو ’’ بابا سئیں ، خبریں دے مشاعرے وچ میں وی آئی ہَم ، ہک نینگر اپݨی شاعری وچ نواز شریف کوں مندا کڈھیا ۔ سچ پُچھو میکوں چنڳانی لڳا ۔ تہاکوں پتہ تاں ہے اساں یوسف رضا گیلانی سئیں دی نِت حمایت کیتی ہے ۔ نواز شریف دی جماعت نال اساݙا تعلق کائنی ، ول وی مندے بازی چنڳیں بندیں دا شیوہ نی ۔ ‘‘

’’ ڳالھیں تاں تھیندیاں راہسن۔ بابا ظہور سئیں اے ݙسو جو کیویں آوݨ تھئے ۔ ‘‘ میں آکھیا ’’ میڈم ! کئی ݙینھ توں سِک ہئی جو مِل آؤں ۔ خاص ڳالھ اے ہئی جو میڈم کوں مِلوں تے انہاں کوں اپݨے ’’ بزرگ شہر ‘‘ ملتان دی گزری وہاݨی سُݨوں تے پتہ کروں جو انہائیں دے بچپن دا ملتان کیویں ہا ؟ ‘‘ میڈم ثریا ملتانیکر ٹھڈا ساہ بھریا تے آکھیا ’’ظہور سئیں! تُساں تے تہاݙے سنگتیں میݙے دل دی ڳالھ کیتی اے ۔ میں 1940ء اچ پیدا تھئی ، جݙاں پاکستان بݨیا تاں میکوں کجھ نہ کجھ سُدھ ہئی ، کراڑیں دا اتھوں ونڄݨ تے مسلمانیں دا آوݨ اکھیں دے سامھے ہِے ۔ اٹھ ، نو سال دی عمر اچ میں ڳاوݨ دا مُنڈھ ٻدھا ۔ بدرو ملتانی ، جیڑھی جو میݙی اماں دی کزن ہن ،میں کنوں ڳاوݨ سُݨدے ہَن ۔ بدرو بی بی کنوں صرف اساں خاندان دے لوک نی بلکہ ہِک زمانہ متاثر ہئی ۔ اونکوں اللہ سئیں ٻہوں سوہݨی آواز تے سوہݨی شکل ݙتی ہئی ۔ اوندا گھر وݙا گھر ہئی ، اوندے گھر دے وچ اپݨی مُلتانی کاشی گری دے پُھل ٻوٹے ، نقش نین ݙاڈھے سوہݨے بݨیئے ہوئے ہَن ۔ میݙی اماں سیݨ ݙاڈھی صبر شکر آلی خاتون ہَن ۔ ہر ویلھے زبان تے بسم اللہ ہوندی ہئی ۔ اساں غریبی وی ٻہوں ݙٹھی ، ول شُکر اے میݙے نانکے خاندان اساݙے سر تے ہتھ رکھیا تے چنڳی گزردی رہ ڳی، احٖ بدرو ملتانی دا گھر ویران اے ، دل کوں ارمان لڳدے۔ ‘‘

گزرے ویلھے کوں یاد کر تے میڈم ثریا ملتانیکر ݙسیندے ٻیٹھے ہَن جو ’’ اساݙا ویلھا چنڳا ویلھا ہئی ، سادے لوک ہَن ، سُرخی پوڈر آلے رولے نہ ہَن ، عورتیں مردیں دے لباس وی سادہ ہوندے ہَن ۔ اے وی ہے جو ریشمی کپڑے وی ہَن ، لُنگی تے لاچہ وی ہئی ، جیویں جو ہِک گیت اے ’’ لاچہ جھنگ دا تے کُھسہ ملتانی ‘‘ ۔ جیویں جو میں پہلے آکھ آئی آں کھاوݨ پیوݨ سادہ ہئی ۔ ناشتے ویلھے دال مُنگ ہوندی ہئی ، ݙوپہریں کوں محلیں دے ہوٹلیں تے سری پاویں دا ٻوڑ ای پکدا ہئی۔ گھر اچ دال وݙے شوق نال پکدی ہئی ۔ میݙی اماں سیݨ دال کوں تھوم دا تِڑکا لاون ہا تاں خوشبو سارے محلے اچ پُڄ ویندی ہئی۔ گھر اچ ساڳ پکدا ہا ، ہمسائیں تے محلے داریں دے نال رشتے داریں کوں وی بھیڄا ویندا ہا ، اساݙے گھر دیہات دے لوک کم کریندے ہَن ، گھر ونڄن ہا تاں ساڳ ، مکھݨ ، گھیو، انڈے تے ٻیاں شہیں نال چا آندے ہَن ، اوں ویلھے دیسی ، ولایتی آلی ڳالھ نہ ہئی ، سب کجھ دیسی ہا ۔ ملتان اچ امب ،انار، پھل فروٹ ، پِنڈ ، ماکھی تے ٻیاں ہر طرح دے میوے ہوندے ہَن ۔ جیویں جو ہِک دعااے جو اللہ لوڑ دی تھوڑ نہ ݙیوی ، ایویں وسیب اچ کہیں شئے دی تھوڑ نہ ہئی۔ لوک ساوے سوکھے ہَن ، لوک پیسے دی ہر ویلھے گنڈھ ٻدھی رکھدے ہَن ۔ول ڳنڈھ کپ وی ہوندی ہن ۔ چولے کوں جیباں لڳیاں تاں جیب کُترے وی آ ڳے۔ ‘‘

’’ اساں ڳاوݨ شروع کیتا تاں وݙے ریاض کرائے ویندے ہَن ۔ استاد ہِک ڳالھ ولا ولا اکھیندے ہن جو فنکار بے سُرا تھیوے پر بے گُرا نہ تھیوے ۔ ریڈیو واسطے اساں لاہور ، اسلام آباد اساں ہر جاہ تے مطالبے کیتے ۔ ملتان اچ ریڈیو بݨ ڳیا ، نویں فنکار آئے ، اساں کلاسیکل دے لوک ہاسے ، اساکوں وی پروگرام مِلئے ہوئے ہَن ول اے تھیا جو ریڈیو آلیں اے آکھیا جو بھٹو صیب کلاسیکل موسیقی دے پروگرام بند کر ݙتن ۔اساں آکھیا کیوں بھئی؟ انہاں آکھیا جو بھٹو صیب اکھیندن جو کلاسیکل موسیقی درباری سلسلے ہوندن ، وقت ضائع کریندن ، لوکیں دے وچ امنگ پیدا نی کریندے جݙاں جو فوک دھرتی دی شئے ہے تے لوکیں دے وچ جوش جذبہ پیدا کریندی اے ۔ اساں او ویلھا وی ݙٹھا۔ بعد اچ ولا اساکوں ریڈیو آلیں خود آکھیا جو تُساں کجھ کلاسیکل تے کجھ نیم کلاسیکل پروگرام کرو ۔ اوں ویلھے ڳاوݨ آلے وی ہَن ، ساز تے سازندے وی اعلیٰ ہَن ، ہارمونیم، یکتارا ، بانسری ، بینچو ، طبلہ ، ڈھولک، شہنائی ، شرنا ، بین ، نغارہ ، دول ، الغوزہ ، جوڑی ، چپڑی ، پنجری ، سرنگی ، تنبورا ، مُرلی تے ایویں پتہ نی ٻے کتنے ساز ہَن تے وݙے وݙے ماہر لوک ہوندے ہَن ۔ اے سارے لوک راڳ تے ٹھاٹھ کوں ڄاݨدے ہَن تے انہاں دے خاندانیں کوں وی ڄاݨدے ہَن ۔ ‘‘

’’ بابا ظہور سئیں ! جیویں تُساں اپݨی تقریر اچ ڳالھ سُݨائی ہئی جو ہندی اکھاݨ اے جو آگرہ اگر، دلی مگر ، ملتان سب کا پِدر ۔ ایں ملتان کوں ملتان ملخ مربعے آلے لوکیں نی بݨایا، ملتان کوں ملتان بݨاوݨ آلے اتھاں دے ہنر مند اِن ۔کاشی گر ، اُکیر ساز، چٹائی ساز، چوڑی گر ، پکھا ساز ، گھڑی ساز، رنگ ساز ، قالین ساز، کاغذ ساز،  بندوق ساز، منجی ساز ، کھوہ کھٹ ۔ اے لوک وݙے لوک ہَن ۔ کھوہ یا کھویاں مُک ڳیاں تاں ول نلکا ساز آ ڳے ۔ ساری دنیا اچ ہُنر مندیں دی قدر کیتی ویندی اے ، انہاں کوں ہیرو سݙیا ویندے ، اساݙے بے وقوف لوک انہاں کوں کمی کسبی آکھدن ۔ اتھاں جیرھے ہُنر مند اِن انہاں کوں درزی ، پولی ، موچی ، تیلی ، حلوائی، قصائی ، نائی ، تباخی ، مستری ، مراثی ، لوہار ، کمبھار تے نہ ڄاݨے کیا کیا ناں ݙتے ویندن تے جیرھے کجھ نی کریندے یا کجھ نی ڄاݨدے ، او شہر دے وݙے تے معزز اکھویندن ۔ سمجھ تے سوچ دا فرق اے ۔ ملتان اگر وݙا ہے تاں اپݨے علم تے ہنر دی وجہ توں وݙا ہے ۔ ملتان دی بلیو پارٹری پوری دنیا اچ پُڄی اے ۔ ملتان دے نیلے تے فیروزی رنگ ایران ،عراق، شام ، مصر ، سمیت ساری دنیا دے وچ پُڄن۔ ایں رنگ دی ہُݨ سرائیکی اجرک آئی اے ، سبحان اللہ ! کتنی سوہݨی اے ، ݙیکھ تے ہاں ٹھر ویندے ، اے وی ملتان دی نشانی اے ۔ ہِیں واسطے تاں اساݙی سرائیکی اکھاݨ اے جیں نہ ݙٹھا ملتان ، نہ ہندو نہ مسلمان ۔ ‘‘

میڈم ثریا ملتانیکر ݙسیا جو ’’ میݙا ماماں سئیں ہِک سیر چھوٹا گوشت گھن آندے ہَن ‘ گھر اچ اساں ویہہ ، پنجوی کھاوݨ آلے ہوندے ہاسے ۔ اماں میݙی کُنی پَکیندے ہَن ، اوں ٻوڑ دے وچ نَکُل ضرور ہوندی ہئی ۔ آلوں ، گوگلوں یا کوئی ٻی شئے اماں سیݨ ایجھے حساب دی سوہݨی ونڈ کریندے ہَن جو ہر ہِک کوں ٻوڑ پورا تھی ویندا ہئی ۔ اساݙے گھر کم کرݨ آلے لوک وی ہوندے ہَن ۔ اوں ویلھے تنخواہ نہ ہوندی ہئی صرف روٹی مانی تے کپڑا لَٹھی تے لوک رہ ویندے ہَن ۔ پر او سارے لوک بسم اللہ دے ویلھے دے ہَن ، کیا مجال جو گھر دی کوئی شئے ایݙے اُوݙے تھیوے ۔ سارے کم دل نال کریندے ہَن ، صاف ستھرے تے سوہݨے کریندے ہَن ، ہر ویلے زبان تے جی ہوندی ہئی، خُلق اخلاق تے مہر و مروت ڈھیر ہوندی ہئی ۔ برکتاں وی ہَن تے سخاوتاں وی ہَن ۔ اساݙے وݙے اکھیندے ہَن جو کہیں کوں ݙیو تاں ایویں ݙیو جو ݙوجھے ہتھ کوں پتہ نہ لڳے ۔ ول جیرھا حاجت مند تُساں کول لنگھ آئے ، اوندا شکریہ وی ادا کرو جو او تہاݙی چنڳائی دا سبب بݨیئے ۔ چنڳاں وقت ہا ، ہر شئے خالص ہئی ، ملاوٹ ناں دی کوئی شئے نہ ہوندی ہئی ۔ کوڑ ،فریب اصلوں نہ ہوندا ہا ۔ لوکاں دی ڳالھ وچ خلوص وی ہوندا ہئی تے سچائی وی۔ پر احٖ سب کجھ موندھا تھی ڳے ۔‘‘

’’میں گزریئے ویلھے دی ڳالھ کراں جو، رمضان شریف جو آوے ہا تاں مسیتیں اچ لوک طعام بھڄیندے ہَن ۔ افطاری تے سحری کرائی ویندی ہئی ۔ سحری توں پہلے رات ویلے محلیں اچ نعت خوان ونڄ تے مولود پڑھدے ہَن تے لوکیں کوں جگویندے ہَن ۔ نعت خوانی کوں مسلمانیں دے نال نال غیر مسلم آنہ ٹکا ݙیندے ہَن ۔ ول اساں ایہ وی ݙٹھا جو جیرھے اساݙے مسلمان بھرا ہندوستان اچوں آئے او مولود دی جاہ تے رات کوں ٹین کھڑکا تے لوکیں کوں روزے رکھݨ سانگے جڳویندے ہَن ۔ اساݙے وݙے توباں توباں کر تے کناں کوں ہتھ لیندے ہَن جو اللہ معافی ݙیوے اے ویلھا وی ݙیکھݨا ہا ۔ ایویں محرم اچ لائسنس دار زیادہ سُنی ہَن ۔ جلوس کڈھیئے ویندے ہَن ۔ دُلدل سجائے ویندے ہَن تے دُلدُل کوں سیریں دے حساب تے سونے دے ڳاہݨے پوائے ویندے ہَن ۔بعض ویلھے زیورات دے اُتے تلے تھیوݨ دیاں شکایتاں وی مِلدیاں ہَن ، چنیوٹ دے مستری ملتان آ تے تعزیئے بݨیندے ہَن ، اساں سُنی مجلس کرویندے ہاسے ، لنگر تے طعام تقسیم تھیندے ہَن ، مجلس وچ نوحہ خوانی وی تھیندی ہئی ، اساݙے شیعہ بھرا ماتم وی کریندے ہَن پر اتنے جھیڑے فساد نہ ہوندے ہَن۔ ‘‘

میں پُچھیا : ’’ خواجہ فرید سئیںؒ دی ہک شادی ملتان اچوں تھئی ہئی ، تُساں ایں بارے کجھ ڄاݨدو ؟ ‘‘ ۔ ’’ جی آ سئیں! اساݙے وݙے ݙسیندن جو خواجہ غلام فرید سئیں دی شادی اساݙے خاندان اچوں تھئی ہئی ۔ ہوتاں بی بی ملتان دی ہئی ، خواجہ سئیں او اللہ دے ولی ہَن جنہاں چوراں کوں قطب بݨایا ۔انہاں نال نسبت تے اساکوں ماݨ اے۔ خواجہ سئیں روزے نال ہَن ، غیر مسلم عورت پکوڑے چا آئی ، آپ کھا گھدے ۔ مولویں آکھیا جو تہاݙا روزہ ترٹ ڳئے ، سئیں فرمایا روزے بھنݨ دا کفارہ ہے ، تُساں ݙسو دل بھنݨ دا کفارہ کیا ہے؟ ‘‘ میں پُچھیا جو ’’ میݙے دوست سئیں نذیر خالد صیب تحقیقی کم کریندے پِن ، کیا مینا لودھی وی آواز اچ کوئی چیزاں مِل ویسن ۔ ‘‘ میڈم فرمایا ’’ نہ بابا ، میݙے علم اچ کائنی ۔ ‘‘

میں آکھیا ’’ غیر مسلم فنکاریں اچوں اساں کنور بھگت دا ناں سُݨیئے ، او ݙاڈھے سخی ہَن تے مسلمان فنکاریں اچوں اساں تہاکوں ݙٹھے ۔ ‘‘ میڈم آکھیا ’’ کنور بھگت دیاں کجھ ڳالھیں میکوں ݙسو۔ ‘‘ میں آکھیا ’’ کنور بھگت سندھی فنکار ہا ، ݙاڈھی مِٹھی آواز ہئی ، سخی ݙاڈھا ہا ، پاکستان بݨݨ کنوں پہلے دی ڳالھ اے اونکوں قتل کر ݙتا ڳیا ہا۔ آکھدن کنور بھگت کوں اونکوں دولت وی ڈھیر مِلدی ہئی ۔ پر او اپݨے کول ہک پائی وی نہ رکھیندا ہئی تے بخرے کر ݙیندا ہئی ۔ ‘‘ میڈم ثریا ملتانیکر آکھیا جو ’’ جیڑھی تُساں بخریں دی ڳالھ کیتی اے ، بخرے دی ڳالھ ایویں ہے جو میں وی بخرے کریندی آں ۔ ادھ حصہ اپݨا ، باقی ادھ حصے وچوں غریب غربا دا حصہ ، پنجتن پاک دے ناں دا حصہ ، یارہویں آلے غوث پاک دے ناں دا حصہ پکھی پرندیں دا حصہ تے اپݨے والدین دے ناں دا بخرا کڈھیندی ہم ۔ ایویں میݙا بھاڳ وند ، جیرھا ٻہر راہندے ، او میکوں پیسہ بھڄیندے جو اماں اے اللہ دے ناں دا حصہ ہے پر میݙے پُتر کوں او غریب یاد اِن جو اساݙے گھر کم کریندے ہَن ۔ ٹانگے آلے تے رکشے آلے یاد اِن جیرھے انہاں کوں سکول گھن ویندے ہَن تے گھن آندے ہَن ۔ کپڑے تے تھاں دھووݨ آلیاں ،فرش صاف کرݨ آلیاں تے روٹی پکاوݨ آلیاں مایاں تے بیبیاںیاد اِن، بلاشک او آپ تاں فوت تھی ڳن پر میݙا پُتر آہدے جو انہاں دے اولادیں دی خدمت وی اساݙے اُتے فرض ہے ۔ اساں حصے بخرے پُڄیندوں، بابا سئیں ایہ ڳالھیں ݙسݨ دیاں یا ہوکا ݙیوݨ دیاں کائنی پر ڳالھ اچوں ڳالھ چلی اے تاں ݙسݨ وی ضروری ہوندے جو اساں ہِک ٻے توں سِکھدے رہ ویندوں ۔ ݙو مِٹھے ٻول وی سخاوت اے ۔ کِھل تے الاوݨ وی سخاوت اے ۔ ادب آداب تے جِھک نوائی وی چنڳی ڳالھ اے ۔ سرائیکی اکھیندن جِھکا مول نہ کھاوے دِھکا ، جو رہسیو ، او چیسو ، اے سارے اکھاݨ بر حق اِن۔‘‘

اتنے اچ گھر اچ کم کرݨ آلا ٻال چاہ پاݨی چا آیا ۔ میڈم پیار نال ٻچکار ݙے تے مٹھے لہجے اچ آکھدن ’’ میݙا پُتر ، جیویں ہوویں ، چیزاں اڳی تے چا آ ، شالا کُجھ نہ تھیوی ، جوانیاں ماݨیں ،کیا احٖ اݨ ڄاݨ بݨیا کھڑیں ، میݙا پُتر کھاوݨ پیوݨ دیاں شہیں مہمانیں دے سامھے رکھیندن ۔ میݙا مِٹھا ، میݙا سوہݨا شرما ناں ، شرما ناں، سارے اپݨے لوک آئے ٻیٹھن ، غیر کینھی ۔‘‘ میں آکھیا ’’ میڈم تہاݙے ایہے مِٹھے مِٹھے الا تاں سُݨݨ آئے سے ۔ ‘‘ میڈم مُسک پئی تے آکھیا ’’ تُساں ڳالھ کیتی اے تاں ول میں تہاکوں ݙو ڳالھیں سݨیندی آں ۔ ہِک ڳالھ لاہور دی اے تے ہِک ملتان دی ۔ لاہور میکوں ہِک وݙے گھر دے بندے دعوت کر ڳے ، ہَن وی اپݨے سرائیکی ۔میکوں جیڑھے جیڑھے مِلدے ڳئے ، میں دعائیں ݙیندی ڳی شالا خیر ہووے ، اللہ دی امان ہووی ، شالا کجھ نہ تھیووی ، صحت دی بادشاہی ہووی ، کوئی ݙکھ پیش نہ پووی ۔ ایویں بزرگ عورت آئی تاں میں جِھکی تھی تے ملی تے آکھیا شالا ݙوہتریں ، پوتریں دی خیر ہووی ۔ اے سُݨ تے ہِک نینگر اردو اچ الا پیا جو پاپا پاپا ! یہ بی بی تو ایسے دعائیں دے رہی ہے ، جیسے مانگنے والے فقیر دیتے ہیں ۔ میزبان وی شرمندہ تھیا اتے میکوں احساس تھیا جو اولاد نال اردو الاوݨ دا ایہو نتیجہ ہے ۔ ہک ٻیا واقعہ ایویں ہے جو اساکوں ہِک بی بی اپݨے گھر گھن ڳی او روٹی کھاندے ٻیٹھے ہن تے اوندی سس آکھیا جو کھاوݨ ویلھے آ ویندن ۔ میں سُݨ گھدا ، اونکوں تاں کجھ نہ آکھیا پر اپݨے گھر اچ مہمان نوازی دی عادت ودھا ݙتی جو میکوں او ڳالھ یاد آ ڳی جو آوݨ آلا مہمان صرف اپݨا نی بلکہ میزبانیں دا رزق وی اپݨے نصیب دے نال گھن آندے ۔ ‘‘ چھیکڑ اچ میں اے ݙسݨ چہنداں جو میڈم ثریا ملتانیکر دی شخصیت احٖ وی وسیب دے گھاٹے وݨ دی چھاں وانگے ہِے ، اوندا اَلا ٻول تے ورت ورتاوا وسیب دے گزریئے ویلھے دی ہِک سوہݨی یادگار اے ۔ ویلھا تے وقت وہندا دریا اے ، اینکوں کوئی روک تاں نی سڳیا پر مݨ دریا تے رہ تے جیڑھے لوک تَسے راہندن او بے نصیب ہوندن ۔ اجازت گھنݨ کوں دل نہ پیا کریندا ہئی پر ہک جند تے سول ہزار ، ٻے کم کار وی ڈھیر ہن ۔ میں پروفیسر عاطف دھریجہ تے زبیر دھریجہ جِھک نوائی نال موکل گھدی تے میڈم اللہ دی امان تے اوندے نال نال ڈھیر ساریاں دعائیں ݙے تے اساکوں روانہ کیتا ۔ اے ہک ایجھی ملاقات اے جیرھی کݙاہیں نہ وسرسے۔

حوالہ

·        معروف سرائیکی دانشور سئیں ظہور دھریجہ دی کتاب سرائیکی قلم قبلیہ وچوں چوݨ