مہندر پرتاب چاند
بھارت وچ سرائیکی زبان دے شاعر ہن تے لیہ دی مائیگریٹڈ فیملی نال تعلق اے.
اصل ناں مہندر پر تاب
تخلص چاند
جمن 1935ء
تعلیم لائبریری سائنس اچ ماسٹر
پیشہ ریٹائر لائبریرین
جاء پتہ انبالہ (انڈیا)
مہندر پر تاب چاند یکم اگست 1935ء کوں سوبھراج نارنگ دے گھر کروڑ لعل عیسن اچ پیدا تھئے ۔ابتدائی تعلیم ستویں جماعت تائیں کروڑ تے کلور کوٹ دے سکولاں اچ حاصل کیتی ۔ 12سال دے ہن جو تقسیم دے دوران اپناں آبائی شہر کروڑ مجبوراََ چھوڑناں پیا ۔ تے آپ ہجرت کر کے اپنے والدین دے رلّے ہندوستان دے شہر انبالہ وچ آباد ونج تھئے۔گورنمنٹ کالج لدھیانہ توں بی اے کیتا ۔ تے ول لائبریری سائنس اچ ماسٹر دی ڈگری دہلی یونیورسٹی توں حاصل کیتی۔جڈاں جو 1959ء وچ آپدی شادی نرملا دیوی نال تھئی ۔چاند صاحب 1964ء توں 1995ء تائیں کورو کیشتر یونیورسٹی اچ بطور لائبریرین اپنے فرائض سر انجام ڈتے۔
جتھوں تک چاند صاحب دا شاعری نال تعلق ہے تاں بنیادی طور تے آپ اردو دے شاعر ہن ۔لیکن مادری زبان سرائیکی ہوون پاروں ماء بولی نال بے پناہ محبت کریندے تے ایندے وچ شعر وی آہدن۔ شاعر ہوون دے نال نال اوہ ہک بہوں وڈے نثر نگار وی ہن۔مختلف زباناں یعنی اردو ، انگریزی ، ہندی تے سرائیکی اچ مختلف موضوعات تے ہن تائیں آپ دیاں 18کتاباں چھپ چکیاں ہن۔ اکتوبر 2010ء دے چھیکڑی ڈہاکے وچ چاند صاحب اپنے جنم بھومی شہر کروڑ لعل عیسن دی زیارت واسطے پاکستان آئے ہن ۔جڈاں کروڑ شہر اچ اپنے گھر دے سامنے پہنچے تاں دل دی دھڑکن تیز تھی گئی،اکھیں وچ بے اختیار خوشی دے ہنجوں آگئے،تے عقیدت و احترام نال انہاں دا سر جھک گیا۔مکان دے اندر گئے تاں ترمدیاں اکھیں نال انہاں ہک لفافے وچ اپنے مکان دی مٹ پا کے بطور نشانی محفوظ کر گھدی۔اپنے آبائی شہر کروڑ دی جدائی دا صدمہ ساری حیاتی چاند صاحب دے نال نال رہ گئے ۔جڈاں وی کروڑ دی یاد آوے تاں آپ بے اختیار رو ڈیندن۔
بک بک ہنجوں روندے چاند
آندا ہِس جاں یاد کروڑ
________________
(1)غزل
لکھوڈینہ راتیں میں لک لک روواں ، ڈینہ راتیں کر لاواں
کیکوں دل دا حال سناواں ، کیکوں پھٹ ڈکھلاواں
شالا جیویں! خوشیاں مانیں تتّی وا نہ لگی
میڈے کول بیا تاں کجھ نئیں سجناں باجھ دعاواں
رُس ویندیں تاں ایویں لگدے گھپ اندھارا تھی گئے
من ویندیں تاں دل آہدے، وت رسّیں ، ول مناواں
ہک دل آہدے دل دا ڈکھڑا پھولاں اوندے اگوں
ول ڈرداں کیوں ایویں اپنے دل دی گالھ ونجاواں
جنہاں تے نت ملدے ہاسے ڈوہیں گکڑیاں پا کے
سنجاں تھی گیاں ہوسن ساڈی جھوک دیاں اوہ راہواں
اوندا مُل کئی پا نئیں سگدا چاندؔ جہان دے اندر
ساکوں جیجھاں پیار ہے ڈتا ، ساڈے بھین بھراواں
(2)غزل
لکھواندھار ا ہی اندھارا ہے، کتھائیں وی سوجھلا کائنی
خدا وی ہے امیراں دا ، غریباں دا خدا کائنی
بنیندا ہیں ، مٹیندا ہیں ، مٹا کے ول بنیندا ہیں
تیڈے دل وچ ہے کیا تصویر، ایہ کہیں کوں وی پتا کائنی
نظر لگی نہ کہیں دی آپناں جوبن لُکا کے رکھ
زمانے وچ کوئی تیڈے جھیاں سوہناں بیا کائنی
وچھوڑا ڈے گیوں عمراں دا ساکوں کر گیوں کلھا
اوہ ڈکھڑا لا گیوں ساکوں کوئی جَیندی دوا کائنی
خوشی وی چاندؔ دنیاں تے نصیباں نال ملدی ہے
ایہ دولت ہتھ نہیں آندی جے مالک دی رضا کائنی
__________________
نیک کمائی کر کے جیڑھا گھر آوے
اوہو بچڑا ماء پیوء دی اکھیں کوں بھاوے
تلّی اڈ کے پنناں پووے کہیں دے اگوں
شالا رب نہ میکوں ایجھاں ڈینہ ڈکھلاوے
وڈیاں دا آکھن نہ منّے جیڑھا مورکھ
ساری عمراں دھکّے ، سٹّاں ، چوبھاں کھاوے
______________________________
؎اصل عبادت چاندؔ ایہا ہے
ہک بئے دا ڈکھ درد ونڈاوو!
_______________________________
سو کُڈاڑیاں ایہ مریندا رہوے ، لکھ ٹپّے ودا
آدمی تاں چار ڈینہ دا ہی اتھاں مہمان ہے
٭٭٭