ممتاز حیدر ڈاہر
اصل ناں ممتاز حیدر
قلمی ناں ممتاز حیدر ؔڈاہر
جٖمنْ 1953ء
جاہ پتہ بھٹہ واہن (رحیم یار خان)
ممتاز حیدرؔ ڈاہر معروف داستانی کردار ’’سسی ‘‘ دے جنم بھومی شہر بھٹہ واہن اچ 1953ء کوں پیدا تھئے۔جیویں ناں ممتاز اوئیں شاعری وی ممتاز ۔آپ کوں سرائیکی ادب نال گہرا لگاؤ ہا۔ایہا ای وجہ ہے جو آپ چھوٹی عمر اچ بٖہوں سارا ادب تخلیق کر گٖئے ہن تے اجٖاں انہاں بٖہوں کجھ لکھنْا ہا جو موت دا قاصد ٹھک تھیاتے اوہ جوانی وچ ای ایں دار فانی توں کوچ کر گٖئے۔
ممتاز حیدر ڈاہر سرائیکی دا جواں مرگ شاعر اے۔او سرائیکی وچ نویں لہجے دا شاعر ہا۔۔اوندا تعلق بھٹہ واہن ضلع رحیم یار خان نال ہا۔ ممتاز حیدر ݙاہر کوں سرائیکی شاعری دا گوتم وی آکھیا ویندے،
ڄم پل
لکھوتحصیل صادق آباد ضلع رحیم یار خاں دے تاریخی قصبے بھٹہ واہݨ دے ہک زمیندار گھراݨے نال تعلق رکھدے ہن۔ آپ ١٩٣٧ء وچ ڄمے۔
خدمات
لکھوآپ عرصہ دراز توں سرائیکی زبان وادب دی خذمت کریندے رہے۔ سوجھلا اشاعتی ادارے دے سرپرست ہن۔ ایہ ادارہ ہُݨ تائیں کئی کتاباں تے ہک سرائیکی کتاب لڑی "سوجھلا" دے ناں نال شائع کر چکے۔
کتاباں
لکھو- کشکول وچ سمندر اتے
- اندھارے دی رات اوندے مجموعے ہن۔
ممتاز حیدر ݙاہر سرائیکی شاعری وچ ہک تکڑی تے نویں آواز ہے
ممتاز حیدر ݙاہر دے شعری مجموعے "کشکول وچ سمندر" کوں ١٩٨١ء وچ سوجھلا ، رحیم یار خان نے چھاپیا ہائی۔ ایندے ٩٦ صفحے ہن۔ ایہ شعری مجموعہ ہوا دے ہاں ٹھار جھولے وانڳوں سرائیکی شاعری وچ خوشبو دے صدابہار موسمیں دا سندیس گھن کے آئے، ایں مجموعے وچ ٥٢ غزلاں دریا، فکری سمندر وچ ڈھندن۔ " کشکول وچ سمندر" کوں پڑھ تے اینویں لڳدے جو ایہ نظمیں دا مجموعہ ہے۔ پر ایہ غزلاں دا ݙیوا ٻلیندے ۔ اہم ڳالھ ایہ ہے جو ایہ ناں معنویت کنوں بھرپور ہے۔ تے ایندے وچ لُکیاں ہوئیاں معنی دیاں جھکیاں تیہاں سوچݨ تے مجبور کریندن۔ مجموعے دا علامتی ناں ݙو استعاریاں دا مرکب ہے،
"کشکول تے سمندر"
کشکول طلب عزت نفس دے جنازے، انا دی لاش، صنفی قدراں تے زندگی تے اُوندی حقیقتاں کنوں فرار دی علامت ہے۔
سمندر زندگی دیاں حقیتاں، سچائیاں دا اعتراف، حرکت تے بھڄ دھرُک۔ سوچ تے فکر دی روانی، پندھ، تلاش تے ڳول دی علامت ہے۔
نمونہ کلام
لکھووستی وستی آپݨا آپ ڳولیندا ہاں
میکوں آپݨے ہووݨ دے ݙُکھ رول ݙتے
وفات
لکھوسرائیکی زبان دا ایہ مہاندرا شاعر عین جوانی وچ ١٩٩٢ء وچ وصآل فرماڳئے۔