ماما جمال خاں
ماما جمال خان جی بھنڑینجا لال خان
ایں کھیݙ وچ کھیݙݨ آلیاں دی ݙو حصے وچ ونڈ کیتی ویندی ھ. اتے ایندی ونڈ ݙو وݙےکریندن جیہڑے جو پالٹیاں دے اگواݨ (کپتان) ہوندن. ٹیماں دی ونڈ تھیوݨ توں بعد کھیݙ شروع تھی ویندی ھ. ہر ٹیم دے کھݙکارآپڑیں کپتان دے چمبے وچ چمبا پا گھندن جیویں کئی اگواݨ ہتھ وچ ہتھ پا کے یکجہتی دی زنجیر بݨیندن. فرق اے ہوندے جو انہاں دے ہتھ اتے ہوندن انہاں دے ہتھ برابر ہوندن. نہ اچے نہ جھکے.ݙوہیں ٹیماں دے آدھل آلے یا چھیکڑی آکھ گھنو. ہک بئے کوں چمبا پا گھندن. ݙوہیں اگواݨ باہروں ٻاہروں چمبا پا تے کھڑدن. ہک ٻئے دی رضامندی نال پہل ہک کپتان اگواݨ اے لوظ الیندے جو ماما ماما جمال خان ݙوجھی پالٹی جواب ݙیندی ہے جی بھنڑینجا لال خان ول پہلی پالٹی دا کپتان آہدے تیݙی ٻکری آٹ کھاوے، ٻاٹ کھاوے، ست کنالیاں پاݨی پیوے، دُھمکدی آوے چِھنڑکدی. پہلے ٹیم جواب ݙیندی. اے اوندی مرضی ہوندی ھ جو او دھمکدی آکھے یا چھنڑکدی، مثال دے طور تے او آہدی ھ جو چھنڑکدی تاں سارے دے ساری کھݙکار چھݨ پچھݨ چھݨ پچھݨ آہدے ہوئے کپتان دے نال آلے کھݙکار دی ٻانہہ دے تلوں گزرسن تے او ہک کھݙکار ایں شکل وچ آ ویندے جیویں او نماز سانگے ہتھ ٻدھی کھڑا ہووے. اوں کھݙکار دے ٻدھیج ونڄݨ تے سارے آہدن جو ٻدھیج ماما دُلا کلہوٹی کولوں ٹھلہا. ایندے بعد ݙوجھے کپتان دی واری اندی ھ. او وی ݙوجھی ٹیم دا ہک کھݙکار بدھیندے. جے دھمکدی آکھن تاں کھݙکار دھم دھم دھم دھم کریندے ہوئے ٻدھیندن تے ول اوھے لوظ آہدن. جو ٻدھیج ماما دلا کلہوٹی کولوں ٹھلہا. جݙاں سارے ٻدھیج ویندن تاں ول سارےٻال پلیتھڑیں جیکوں چوکڑی وی آہدن مار تے ٻہہ ویندن. ول ہک لیکا ماریا ویندے یا نشان لایا ویندے. سارے کھݙکار ٻالیں کوں آکھیا ویندے جو جیویں پلیتھڑیں ماری ٻیٹھو ایویں پیر دے نوٹھے یعنی انگوٹھے پکڑ گھنو پر پلیتھڑیں نہ ترٹے.. جیویں ٻیٹھے ہوندن ݙوہیں کپتان اونکوں ݙوہائیں ٻاہویں تو پکڑ تے چیندن تے لوݙے ݙے تے پچھدن تے ٹردن ویندے جو تیݙے مامے کتی، کئی ٻال آہدے جو تاریں جتی اتے کئی ٻال جتنے مامے ہوندن اوھا ڳݨتری ݙسیندے. اوں کھݙکار دا ہتھ پیڑھی یعنی نشان تے پڄݨ توں پہلے چھٹ ونجے تاں اونکوں کراڑ یعنی کافر قرار ݙتا ویندے. جیہڑا نشان تک پڄ ونجے او مسلمان سمجھیا ویندے. ایویں ساریں دا امتحان تھیندے. جیندے نال کراڑ تے مسلمان نتر ویندن. ول ہک کپڑا چاتا ویندے تے مسلماناں کوں ہک پاسے تے کراڑاں کوں ݙوجھے پاسے ٻلہایا ویندے. ول منکر نکیر سوال شروع کریندن تے سوال جواب دا سلسلہ شروع تھیندے. جیہڑے جو ݙوھاں کول پچھئے ویندن. سوال جواب کجھ ایں طرحاں دے ہوندن. سوال. مسلمانو وے مسلمانو تساں کیندی عبادت کریندو. جواب. سونہڑے اللہ سئیں دی سوال. کراڑو وے کراڑو تساں کیندی عبادت کریندے جواب. بتیں، بھاہ دی کئی ہک رب کائنی سوال. مسلمانو وے مسلمانو تساں نماز پڑھدو جواب. جیا الحمدللہ سوال. کراڑو وے کراڑو تساں نماز پڑھدو. جواب. کائناں اے ساݙا کم نی سوال مسلمانو وے مسلمانو تساں کیا کھندو جواب. گوشت، سبزی، چاول، حلال چیزاں سوال. کراڑو وے کراڑو تساں کیا کھندو جواب. اساں ݙیݙ دے پکوڑے، کُمی دے کباب ہر حرام شئے سوال مسلمانو وے مسلمانو تساں کتھ تے سمدے جواب. سونے دے پلنگ تے پھلیں دی سیج تے سوال. کراڑو وے کڑاڑو تساں کتھ تے سمدے جواب. کنڈیں تے آخری سوال اے ہوندےجو سوال. کراڑو وے کراڑو تہاݙے گھروں بھاہ ملسی جواب کائناں اساں کہیں کوں کئی شئے نی ݙیندے راہندے سوال. مسلمانو وے مسلمانو تہاݙے گھر بھاہ. ہوسی جواب. جیا ایندے بعد مسلماناں دے گھروں بھاہ گھن کے کراڑیں دے گھریں کوں بھاہ لیندن تے اے آہدن کراڑیں دے گھر کوں بھا لائیوسے، کراڑیں دے گھر کوں بھاہ لائیوسے. ول سارے مسلمان اٹھی کھڑدن تے او سارے ہک لت تے کھڑ ویندن. جیہڑا ݙو لتاں تے ہووے تے کئی کراڑ پالٹی وچوں اوں مسلمان کوں ہتھ لا گھنے او وی کراڑ تھی ویندے. ایویں واری واری سارے کراڑ تھی ویندن تے کھیݙ مک ویندی ہے. [[ونکی:سرائیکی کھیݙاں]]