سُڄاک ماݨھوں، روہی دا روہیلاغیورؔ شاعر

غیورؔ بخاری نال میݙی کوئی بالمشافہ ملاقات کائینی تھئی البتہ فون تے ہمیشہ رابطہ رہ ویندے۔ میں جݙاں غیورؔ دی شاعری کوں پڑھداں ایہ سوچینداں ایہ بندہ جیندا کیویں ودے۔ جیندے دِل وچ کئی کئی ڈُٖکھ تے ارمان ٹکدن ، غمِ جاناں تے غمِ روزگار دیاں گاٖلہیں تاں ہر کوئی کریندے لیکن غیور دی شاعری اچ وسیب دے نندراکل لوکیں کوں جگاٖوݨ دی اَہر کیتی ڳئی اے ۔ وسیب تے قابض سرداریں غداریں کوں ہکل وی ݙتی ڳئی اے جو ہُݨ ساݙا وسیب سڄاک تھی ڳئے ہُݨ کہیں ظالم تے پھنے خاں دی دھونس دھمکی نہ چلسی۔ غیورؔ دی شاعری دے وچ ظلم دے خلاف آواز اُٹھاوݨ دے نال نال ایں ظلم دے خاتمے کیتے کئی تدبیراں وی ݙسیاں ڳن ۔ حق منگدے منگدے تھک ونڄݨ آلیں لوکیں کوں اپݨا حق غاصب توں چھِک گھِنݨ دا گُر وی ݙسایا ڳئے ۔ غیورؔ دار کوں ڳل دا ہار سمجھ کے ڳل اچ پاوݨ کیتے ہمیشہ اڳواݨ نظر آندے۔

غیورؔ دیاں ہُݨ تک ترئے کتاباں ادبی حلقیں اچ مقبولیت حاصل کر چُکن ۔ جنھاں دے ناں ’’کُجھ اَلا سانولا‘‘،’’ سِر دھرتی دی ویل‘‘تے ’’عذاب خوابیں دے نال ہوندن ‘‘ ہِن۔ غیورؔ دی شاعری پڑھݨ دے بعد میں مجبور تھی ڳیاں جو ایں نوجوان دی شاعری تے کُجھ سطراں میں وی اپݨے حصے دیاں لکھاں۔ غیورؔ دی ساری شاعری سرائیکی وسیب دا نوحہ ھے۔ ایہ نوحہ چھڑا رووݨ کیتے نئیں لکھیا ڳیا بلکہ روندیں کوں کھِلاوݨ کیتے ، جذبے تے جنون کوں زندہ کرݨ سانگے، وسیب واسیں دے دِل ٻدھاوݨ دے نال نال انہیں چہریں دی نقاب کُشائی کیتی ڳئی اے جتھاں ساݙی ماء دھرتی دی رَت پِی کراہیں اپݨیاں محل ماڑیاں اُسارین ، ساݙا مزدور کسان احٖ وی اُنھاں دی غلامی کرݨ تے مجبور ھے۔ ایہ مجبوریاں اوں وقت ختم تھیسن جݙاں اساں فرعون نما سرداریں دے محلیں دیاں اُساریاں چھوڑ کراہیں اپݨے گھر کوں بناوݨ سجاوݨ سانگے قدم ودھیسوں۔ غیورؔ بخاری ادبی حوالے نال اپݨا فرض نبھا کراہیں موہری ہووݨ دا ثبوت ݙتے۔ مثال دے طور تے کربلا دی تاریخ ، منصور دا سولی تے جھوٹے کھانوݨا غیورؔ دی شاعری دا اہم موضوع ریہن۔

استعارے تشبیہات وچ کئی تاریخی گاٖلہیں کرݨ والا ایہ شاعر وسیب دے لوکیں کوں ݙساوݨ دی کوشش کریندا پئے جو کوڑ سیجھاں سجا کے وی اپݨی دھوڑ اچ اپݨی موت آپ مَر ویندے سچ سُولی تے چڑھ کراہیں ہمیشہ زندہ رہ ویندے۔ نواسہ ء رسولؐ اپݨی جان دا نذرانہ پیش کر ݙتا ہا سارا خاندان کُہا ݙتا ڳیا ہا ، لیکن ظالم تے جابر دے اڳوں سِر کوں نہ جُھکایا ہا ۔ غیورؔ دی شاعری دا پیغام وی اوں گُزری تاریخ دی نشاندہی کریندے۔ غیورؔ خودہک سید زادہ ھے ایں سانگے وی اہلِ بیت نال محبت دا ثبوت اوندی تقریباً ساری شاعری وچ جابجا ملدے۔ غیورؔ بخاری تقریباً ساریاں صنفاں نظم ، غزل ، مُسدس، رباعی ، سرائیکو،قطعہ اتے ݙوہڑے وچ طبع اَزمائی کریندا پئے۔لیکن اوندی تمام شاعری اچ نظم تے غزل کوں نمایاں مقام حاصل ھے۔ غیورؔ ہک باشعور شاعر ہووݨ دا ثبوت ݙتے حالات تے وقت دے تقاضیں کوں ݙہدیں ہوئیں نظم تے غزل کوں مکمل وقت ݙیندا نظر آندے۔

غیورؔ غزل لکھدیں ہوئیں وی اپݨے مزاج توں ٻاہروں نئیں نکھتا۔ ذہن دی تاکی کھول کراہیں کہیں ولیکھے توں ݙٹھا ونڄے تاں زندہ رہݨ والی شاعری وی اوہا ھے جیرھی غیورؔ کریندا پئے۔ ایں ویلے اساݙے اکثر شعرائے کرام اپݨامزاج بدل کراہیں دھرتی نال جُڑی شاعری کریندے نظر آندن ۔ غیورؔ محبت دا مُنکر وی کائینی جیندی بُنیاد محبت ہووے او بھلا محبت توں انکاری تھی سڳدے؟۔ غیورؔ اپݨے وسیبیں کوں دار تے جھوٹݨ داسبق ݙیندا ودے جیندا پہلا قدم او خود چاتی ودے غیورؔ مزاحمتی مذمتی تے انقلابی شاعری کرݨ دا قائل ھے۔ایہے حقیقتاں غیور دی شاعری دا خاصہ ہِن غیورؔ محنت دا قائل ھے ایں سانگے اونکوں غزل تے مزید فنی محنت کرݨ دی ضرورت ھے ۔ غیورؔ سرائیکی وسیب دے اڄوکے مُہاندرے شاعراں وچ اپݨا ناں لکھوا چُکے ۔ مزید غیورؔ دی شاعری پڑھ کراہیں فیصلہ تُساں خود کرو جو میݙیں اِنہیں گاٖلہیں اچ کتنی صداقت ھے۔ میݙی دُعا ھے خدا پاک ایں نوجوان دے ادبی پورہیے کوں مزید رنگ لاوے۔ آمین ثم آمین. (قاسم سہاݨی)