سرگودھا

اِیہ سرائیکی وسیب دا خِطّہ ہِک ٻہوں قدیم اَتے لوک تہذیب تے لوک ثقافت دا ڳڑھ ہِے۔ اِیں سانڳے اِتّھوں دے انجو انج شہراں وِچ انجو انج مزاج دے لوک رہن٘دے ہِن۔ اِتُّھوں دے لوک ادب دا تذکرہ وی ٻہوں وسیع اَتے پھیلاء آلا ہِے جیکُوں ہِک جاء تے کٹّھا کرݨ ٻہوں اوکھا کَم ہِے تہوں اِیکُوں اساں انجو انج شہراں دے ناں دے نال اُنّھاں دے لوک ادب (Folklore) دے حساب نال ونݙین٘دے ہِسے۔

سرگودھا (ضلع)

جُغرافیہ

ضلع سرگودھا، براستہ ریل پاکستان دے سارے وَݙے شہراں نال جُڑدے۔ 1914ء وِچ اِینکُوں ضلع دا درجہ ڈِتا گیا، پہلے اِیہ ضلع شاہ پُور اَکھویندا ہَئی۔ 1940ء وِچ اِیندا ناں تبدیل کِیتا گیا۔ لفظ سرگودھا ݙو لفظاں ’’سر‘‘ اَتے ’’گودھا‘‘ نال مِل تے بݨدے، گودھا ناں دے ہِک فقیر دے ناں دِی نسبت نال، اِیہ ناں ’’سرگودھا‘‘ مستعمل تِھیا۔ گودھا / فقیر، جتھاں ہِک سر (تَلاب دے نال) بیٹھا رَہندا ہَئی۔

تاریخ

سرگودھا شہر دِی بُنیاد 1903ء وِچ لارڈ ہیلی آف شاہ پُور نے رَکھی ہَئی۔ موجودہ ضلع سرگودھا پنڄ تحصیلاں (سرگودھا: بھاگئیانوالہ، بھلوال، شاہ پُور، ساہیوال اَتے کوٹ مومن) تے مُشتمل ہِے۔

لوک ادب

سرگودھا شہر دِی بُنیاد 1903ء وِچ لارڈ ہیلی آف شاہ پُور نے رَکھی ہَئی۔ موجودہ ضلع سرگودھا پنڄ تحصیلاں (سرگودھا: بھاگئیانوالہ، بھلوال، شاہ پُور، ساہیوال اَتے کوٹ مومن) تے مُشتمل ہِے۔ علم و لوک ادب دے حوالے نال اِیں خِطّے دی تاریخ ٻہُوں پُراݨی ہِے شاہ سلیمان نوری، صدیق لالی، حافظ برخوردار، نجابت، کلاسک لوک ادب دے وَݙے ناں ہن۔

نامور تنقید نگار، اِنشائیہ نگار، شاعر، ڈاکٹر وزیر آغا، ڈاکٹر انور سدید، ڈاکٹر خالق داد، (پاکستان کی علاقائی زبانوں کا اِسلامی لوک ادب)، ڈاکٹر شیخ محمد اقبال، حافظ برخوردار، تخت ہزارہ دے راہݨ والے ہَن۔ اُنہاں ٻہُوں سارے فقہ دے رسائل لکھے ہَن۔ اِیندے علاوہ قِصّہ مرزا صاحباں، یوسف زلیخان اَتے جنگ نامہ حسینؓ اُنہاں دِیاں معروف تصانیف ہَن۔ شاہ پور، ملتان کُوں ونڄݨ والی قدیمی شاہراہ بھیرہ دے قریب توں تِھی کے ویندے ہَن۔ بھیرہ دو لفظاہ ’’بھے‘‘ اَتے ’’ہَرا‘‘ دا مجموعہ ہِے جِیندا مطلب ہِے اَمن دِی جگہ بھیرہ، قدیمی شہراں وِچُوں ہِے۔

حوالہ جات

۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔