سرائیکی اکھراں دے تھبے

پیلا بہار۔ کالا دھوں ۔رتا لال۔ نیلا ھمبھ ۔ چٹا کھمبھور۔ ساوا چچ۔ٹھڈا جلڑ۔ تتا بھا۔نواں نکور۔کوجھا ڈیݨ ۔مٹھا کھنڈ ۔کھٹا ٹیٹ۔ کوڑا عق۔باری بھک ۔پتلا پتنگ ۔خالی خط۔گھاٹا بٹ۔میلا کچ۔ گارے گچ۔ٹھنڈا ٹھار , بگا چوپ , چٹا کھیر , ٹھڈھا وبھ , اندھارا گگھ , بڈھا یپھ , سدھا شتیر , ڈنگا جلیبی , سکا رݨاٹ , پھلھا بشکا , کوڑبدوڑا کراڑا وٹا , کالا شمور موٹا ڈنڈݨ , سوھڑا شدادا کترینا کیف۔ سَوڑ سنگھوڑ, تلواں پَتر, بھاڑ دا تل, بوڑا گُھت, بَر دا پُتر, نِرا ندریہہ, کال واتا, چِٹ پیرڑا, حرام دی سٹ۔ ٹک ٹکور۔ لیس لباس۔ ٹر پش۔ میدا پستول۔ کوڑا جور۔ کولا بھت ۔رتا انگرش۔۔پیلا پھپھڑ ۔۔ساوا کچوچ ۔کالا رات۔ رووݨاں ریت۔لمبا کهمبا۔۔گنجا لیلا۔۔۔کال واتا۔۔۔گٹھ مٹهڑا۔۔ کالی چوانتی , بھوری بھاه , پیلی ڈدھ , سکی ٹونڈ , کوڈی وٹو کھو ٹی , چم چموٹی , چھل بدری , پھشگدڑی , اکمکڑی , ناسیں پهتھی ـ مَٹھا چٹ, نَود دا گندھوا, نول سرا, پیون پول, کم دا چڈھی, لاپھڑکَناں, چوک چندرا.ڈھل گھس , ھیر پھیر , لڑھ ھابا , ڈیڈر ٹپ , لیلے باک , ملاں بانگ , جوں ٹور , درگھ لانھ , کلے ول , چھنڈک پھوک۔۔ کوُلا پَٹ ،پیلا جِٹ، کالا ٹیہَݨ، ٹھڈھا یَخ، پتلا لینوَک، پتلا لَلُور، وڈا کڑزَن، بھولا بَجھَک، چلِترا چَلآک، سیاݨا دھَنَتر،کالکوٹ , باکروال , یلولول , چھوݨ بھمبھیر , بھورباندر , یلمل یقین , دول دمامے , کھلئیں دا کھوڑ , مموں مچل , ڈلی بھک , کال واته , مونھ دا مٹھا , ھاں کالا , نئوں دھرما , ادھ ولوڑیا , گھرو وادھو , جتی جوڑ , بٹئیں کٹ , لئ لگ , پھنے خاں , پاݨ پڑوپی , انگل انوٹھا , هکی مٹھ , دل دریا ,بھولی بھالی , ٹوݨیں ٹپے ۔ تُھک تَھمبن، واری وٹہ، چُمی چاٹا، دراہی بُگھتاون، نذروٹو، بُکھا بٹيرا ۔۔مٹھ مروڑا , اڑی ڈھینگری , تل مولی , تلی واٹواں , دیر دبیر , کنڈو راݨاں , موئے دی مٹ , چونے گچ , بچے گھٹ , ٹھلھا بابھیکݨ, گول مول , چو چنڈالا , ڈالا ڈپها ,گُنگ دان، بھولے بھنن، موہنہ مُہاکھڑی،چَيتا گردان، مُشکی نانگ، کُکڑبانگ، ليلےباک، کُتے بھونک۔۔۔ ویچ وٹا , ڈے گھن , بھن پکا , مڈی گل , بھن تروڑ , لچ لفنگا ۔۔ مونھ محابه , تخته تبوت , منڈھی کڈھ , ھا ھو , ھئو حق , رے کانڈھیا , نیل مایا , بل ٹنڈاںڑاں , کھادھا پیتا , شر فساد , پلیا پالیا , موٹا سنڈھا , چٹ پدھر , کھلا کھبڑی, چدک پوݨاں , بر دی بلا , چت مونھ دا زور , چت دا ول , چت مروڑیا , چت چھکے تیں , چت و پلیت , دھپ مکھ , رت دی رتی , چٹھی چپاٹھی , نر خر , انگل دا بجا ,نانگ ول , ڈھک بدھ , بھن بھوسڑے , کڑکدی بلا , , چنڈ گٹھ , پت کھݨیں , شیطان دی ناوڑی , چکی دا پھیر , ابھڑ گھتا , کٹه کڈھ ۔۔۔ جن دی ناوڑی , ترکڑی وٹا , تڈے تروڑ , لم لیٹ , تروٹ وادھ , مونھ پھٹ , پره پھٹی, ونج ویندڑ ,،،،تُھک تَھمبن، بھمبن بھوں، دھواں اندھار، مڈی چَٹ، کَھلا بُجا،،،،،لعنت دی واچھڑ , کھلئیں دا قال , دگا دابڑا , ساه دا تھورا،،انا..گهوگهو -انی...موری , ڈوری...پهنڈر..ڈورا...ڈاند ...کاݨاں...ڈیہلا....پیلا...پٹها...ساوا..کچرآ....هولا..پهل...بهاری..منجهه...چنگا....چوکهاچهیکڑ...باکڑ...ویندے..وگدے...کالا...کوڈهݨ...سنا...پانی،،،،،،تَلی واٹواں، منجھو ننگے، قہر وات، ڈلی بِھک، ڈھاک تے پَڈن، سَکے سوہرے،،،،اُوٹھ کچاوا، توڈی پَيرا، وان وٹينده، راند رساون،،،،گھر جنوأتره, کھڑا پاݨیں , وئ آنه , بیر گیکڑا , مئ راݨیں ,سورک سیتلاں , لنڈ پچھا , کھڑ کنا , ناسیں پهلوریا , سنجاں دودائ , سنج بچڑا , ست بھرائ , چھی چھریکاں , ترئے ترھایاں , دھما چوکڑی , ھک ھیکڑی , مرݨ پوڑی اݨ تھوری , اݨ تارا , نونو نئ , سنج بر , رت دی بو ,چیڑی چنبه ,،،،،کلے ول۔ کھنگ کھنگورا۔ کھل بٹ۔ آتھر بورے۔ کھنگری سل۔ لوسی لبک۔ تل مولا۔ چڑی چوگ۔ نانگیں کھادا۔ ریج تروبڑن۔ ونڈ ولا۔ کتئیں ہاب۔ کڑاکی جاہ۔،،،،توڑ تاݨیں , تل کھٹ , دلی دھار , وال چر , کیٹ پٹیلا , دھو وٹ , رووݨ دھونوݨ , دھیتا پتریتا , سس سورھئیں ,،،،باھر توݨیں , تریں نه تیرھیں , لت کھوڑا , ڈو دلیلا , چار چدھار , ھکی لوانڈ , بکو ڑک ھر ڈسدے دی یارھی , سولھاں آنے صحیح , ویح کیتی , وگیں سودھی ,پاݨیں کانجی , ٹکر ٹیرا , بھاجی بھتی , دھوں اندھار , موئیں دی مٹ , چٹی چٹ , کوڑ بدوڑ , نور حضور , ھل بھل کوڑ ڈیوال , ھڑتھا ھڑ تھی , تیری میری , سیاݨاں کاں , کرند لھند , ھنڈھیا ھنڈھایا , نیل مایأ , لوݨیں تیلی , الله بیلی , صدقے کیتا مل بھا , گالھئیں بھا , ھاویا یاوا , چݨگ چؤانتی ,کیرا بھورا , پݨیا لݨیا ,،،،،بال بلوڑے , حال گال , گھر بار , پار اروار , کرتا دھرتا , تھاں تھپے , کپڑا لٹا،،،،ڈٹھٹ وڑٹھٹ۔ موئی مکی۔ مکی مڈی۔ موئی ماری۔ موت دی بھنی۔ مک ستی ۔ مار مکاوڑن۔ کھادا پیتا۔ ہوا جھولڑنہ۔ ٹکریل ۔ توا تپاوڑن۔ لیلا پھل۔ چھک چھبیڑ ۔ لتھا پراڑنے ۔ تڑا تماشا ۔ ہانڈی وال۔ من منیج ۔ آکھیے آکھوائے۔منی منوائی۔ کھڑ بھک ۔ گڑ موتو حلوہ۔ یاروں ویاروں ۔ ناسیں تائیں ۔ نکو نک۔ ٹنڈن ٹوپا۔ ککھ بھن ڈوڑا۔ بدھ چھوڑ۔ زہر بات۔ من مئوجی۔ من مراد۔ من بھاوڑاں ۔ من چت۔ من ماںڑیں۔ چیتا پھرڑن۔،،،،موئیں دی مٹی۔ کڈھ کڈڑنی۔ بھاڑ دا تل۔ حقہ تازہ ۔ چاہ پانی۔ عذاب وات۔ جھلیں جھل۔ کوڑا دھوت۔ قہر دا کوجھا۔ گرم گرما۔ خر مغزہ۔ جھیڑا جھٹ۔ چھک جھبی۔ دھکا دھوڑا ۔ دیر دبیر ۔ آ ونج ( تعلقات) ۔ دروک بھج۔ چمچہ کڑچھہ۔ تھوم کٹ۔ پروتھی پرانی۔ وڑں پھپھوڑ ۔ کمب کمبارا ۔ نک سک۔ نکا نڈھا۔نر خر ۔گنڈھ تروپ , گند بلا , تتے تا , سر پیر , منڈھ گکڑ , گٹھ گوکھوں , ٹھوک وجا , ٹھر پالا , منھ بھارویں گھوڑ دوڑ , اگو دوڑ پچھو چوڑ , گھوڑ واݨ , گندا جگ دا , چکیں لتیں , منچت , ڈندو ڑکی , پهل گڈی , کھل ھس ,ڈے ڈوا , شینھ شپ , ھتھ لا مکوڑی , گالھ مھاڑ , ککھ کلنجر۔۔۔۔۔۔کیتا پورھیا ۔دنگ دلا،،،باگھڑ بلا،،لاپڑ کنا،،اُوٹھ کچاوا، توڈی پَيرا، وان وٹينده، راند رساون،،،،پِٹ گَھروڑی،،چھوار چھٹيكر،،کئو تے ڈانگ،،کڈھی کڈھاری،،،کَنجر کَش،،،ٹھونگا،،گُنگ دان، بھولے بھنن، موہنہ مُہاکھڑی،۔۔ٹَنگو ٹانی،۔کِيٹی کَٹا، بَگ بود،۔۔تُھک تَھمبن، واری وٹہ، چُمی چاٹا، دراہی بُگھتاون، نذروٹو، بُکھا بٹيرا۔۔۔ناسی ٹاٹر ۔۔ھکڑو دوکڑو ،ھکڑ دوکڑ۔۔ پیلا تروہ،،،پیلا جھٹ۔۔۔ پیلا پھٹک ۔۔۔ پیلا پھپپھڑ۔۔ پیلا بہار ۔۔ مَٹھا چٹ, نَود دا گندھوا, نول سرا, پیون پول, کم دا چڈھی, لاپھڑکَناں, چوک چندرا.۔۔ اوتری دا چھاݨ۔۔کولا بھت ،ھولا پھل ،مندھرا شیطان۔۔۔ ٹر ٹر۔بک بک۔چخ چخ توے توے تھو تھو۔۔۔ چم چچڑ۔۔۔ ترڑ پھوتی ۔۔۔ رووݨاں ریت...لمبا کهمبا..گنجا لیلا...کال واتا...گٹھ مٹهڑا۔۔۔۔ گاٹے ترٹ۔پھکا بھت۔۔پھکا پھشک۔۔جڈھیں دا چوڑ۔۔کچا کچوک۔۔کوڑا بدوڑا۔۔پھکا پهشک۔۔کُولا بَھت۔۔اندھارا گُھپ۔۔کوپر کٹ۔۔مِٹھا ماکھی۔۔کوڑا زھر۔۔بُكھ دے ڈکار، رج دے پڈ۔ گرا پڈ. . .گیدڑ مونہاں. .. . . .ککرمچھا. . .نئولوں دے سر آلا. . . .گن دا گن. . .پڑباٹی. . .پزڑیلا. . .زڑپاوپیلا تروہ. . . .چٹا چوپ. . سفرا دا ماریا.۔رج دے مخول۔گبھݨ گوہ۔ چیتے غردی۔ ڈھڈ دا پیٹڑاں۔ وا جھلوڑاں۔ ھاں سوڑ۔ پچھادی کندھی۔ تلی واٹواں۔ جنئیں بھنا۔گنڈھ تروپ ، مم تھپ ، تھک تھگڑی ، تھک ڈٹ ،