سرائیکی ، سرائیکی

دیرہ اسماعیل خان ویندے پئے ہاسے ‘محترم سیاسی اڳواݨ فیصل کریم کنڈی سرائیکی صوبے دے کٹھ وچ شرکت دا کانڈھا ݙتا ہا ۔ ملتانوں راݨا محبوب اختر تے راقم (بندہ ناچیز) ہاسے ‘ اڳوں سئیں جمشید دستی تے اُنہاندے سنگتی ہَن ۔ مظفرگڑھ پُڄیوسے تاں جمشید دستی اپݨی گاݙی چھوڑ اساݙے نال آ ڳئے ۔ مظفرگڑھوں روانہ تھیوسے تاں ایم ایم روڈ تے جاہ جاہ ’’سپروزیرستان پٹرولیم ‘ وزیرستان ہوٹل‘‘ وغیرہ دے بورڈ جاہ جاہ نظر آئے ۔ دوستیں کوں متوجہ کر تے میں آکھیا جو اے بورڈ اسیݙے سبق واسطے ہِن ‘ اے بورڈ اساݙے پڑھݨ تے اساݙی تعلیم واسطے ہِن ۔ انہاں وچ سبق اے ہے جیویں ’’وزیرستان‘‘ لکھݨ جرم کائنی ایویںسرائیکستان لکھݨ وی جرم کائنی ۔

میں سنگتیں کوں ݙسیا جو قومیں دی حیاتی وچ شناخت دا عمل ہمیشہ حساس مسئلہ رہ ڳے ‘ خاص طور تے اُنہاں قومیں سانگے جیرھیاں محکوم ہوون ‘ ہینڑیاں تے کمزور ہوون تے زابر قوتاں جنہاندی شناخت دیاں منکر ہوون تے اُنہاندی شناخت کوں مٹاوݨ چہندیاں ہوون ۔ حملہ آور قابض قوتیں دی اَزل توں اے سوچ رہی اے جو لوکیں کوں مارݨ دے بعد فوری اوندی سُنڄاݨ کوں مُکایا ونڄے ۔ او سمجھدن جو سُڄاݨ ختم نہ تھئی تاں لوک ولا اپݨی سُنڄاݨ دا جھنڈا چا تے قوم بݨ ویسن ۔ انہاں کوں پتہ ہے جو قوم دا مقابلہ حملہ آور تاں کیا حملہ آور دی ماء وی نی کر سڳدی ۔ ایں سانگے سرائیکی قوم بݨݨ ضروری اے تے اپݨی قومی شناخت بچاوݨ سانگے اپݨے وطن دے ناں کوں عام کرݨ ایں توں ودھ لازمی اے۔

ایں موقعے تے میں اے وی آکھیا جو وزیرستان اَڄاں ہک ایجنسی اے جینکوں علاقہ غیر یا فاٹا آکھیا ویندے ۔ وزیرستان اَڄاں آئین پاکستان دا حصہ کائنی ایندے باوجود اُنہاں اساݙی دھرتی دے ہاں تے وزیرستان دے جھنڈے پوڑیے ہوئن ‘ پر ہک اساں بے سمجھ  ہیسے جیرھے اپݨے وطن ‘ اپݨے گھر تے اپݨے وسیب اِچ رہ تے اپݨی قومی سُنڄاݨ دااظہار کرݨ توں اَجھکدوں ۔ جے ایہو حال رہ ڳیا تاں وَل ہر پاسے اساکوں وزیرستان ‘ خیرپختونخواہ ‘ پنجاب ‘ بلوچستان دے بورڈ نظر آئوسن‘ اساں غور کروں جو جیکر سرائیکستان دے بورڈ نہ ہوسن تاں جاہیں غیر مَل ویسن ۔ ولا اساں ٻاہر تے او اندر ہوسن ۔ اساں سانگے لازم ہے جو ہر ہٹی ‘ ہر پمپ ‘ تے ہر ہوٹل دا ناں سرائیکستان ہووے۔یا وسیب دی شناخت دے مطابق ہووے ۔

سرائیکی وسیب دی ہر شئے کوں بدلݨ دی ضرورت اے ، ہر شئے دے وٹاندرے سانگے سب توں سوچ کوں وٹاوݨ دی ضرورت اے ، اساں رووݨ پِٹݨ چھوڑ ݙیوں ، اساں اپݨا نماݨاں پن مکائوں تے دنیا کوں ݙسوں جو اپݨی دھرتی ، اپݨی شناخت ، اپݨی زبان تے اپݨی تہذیب ہے اساں کہیں دے ٻیٹھے ٻلہائے نی ۔ اپݨی دھرتی دے آپ مالک ہیسے ۔ اساں اے گاٖل ڄݨواوݨ ا چ اوں ویلے کوں کامیاب تھیسوں جݙاں اساݙی ہر گاٖل ا چ سرائیکی ہووے۔

حوالہ

·        معروف سرائیکی دانشور سئیں ظہور دھریجہ دی کتاب سرائیکی قلم قبلیہ وچوں چوݨ