ستاریاں دا علم (علم نجوم)
علم نجوم (عربی: نجم کی جمع نجوم)، اجرام و نقاط فلکی (گرہوں) بشمول کواکب دی بروج تے بیوت وچ حالت و حرکات دا مطالعہ تے انہاں نال پیش گوئی کیتے ممکنہ نتائج دا استخراج ہے۔ نجوم دی علمی بنیاداں توں لا علم افراد بسا اوقات اینکوں توہم پرستی، شگون تے قیاسی آرائی دا ناں ݙیندن۔ تاہم نجوم دا تعلق تاریخ انسانی دے قدیم ترین علوم نال ہے۔ ایہ علم صدیاں تک علم ہیئت، طب، ریاضی تے فلسفہ دا لازمی جزو ریہا ہے تے دنیا دے جید فلاسفہ، حکیم، شاعر تے سائنس دان اس دے طالب علم رہے ہن.
کواکب تے بروج لکھو
ساݙی ایہ زمین نظام شمسی دا حصہ ہے تے ایہ ممکن نہیں کہ زمین تے اس تے وسݨ والے افراد شمس، قمر تے دیگر کواکب دی موجودگی تے حرکات نال غیر مرئی طور تے متاثر نہ تھیون۔ علم نجوم دی مبادیات 7 کواکب، 12 بروج، 12 بیوت، 2 عقدتین تے دیگر ثانوی اصولاں تے ہے ۔ دراصل زائچہ یا کنڈلی (Horoscope) مخصوص وقت تے مقام تے انہاں سیارگان، بروج و بیوت دا علامتی نقشہ ہوندا ہے۔ کلاسیکی نجوم وچ انہاں ہفت سیارگان یا سبعہ کواکب دا مطالعہ کیتا ویندا ہے۔
- شمس
- قمر
- مریخ
- عطارد
- مشتری
- زہرہ
- زحل
یہاں واضح رہوے کہ شمس سیارہ نی بلکہ ستارہ ہے ایں طرح قمر بذات خود سیارہ نی بلکہ سیارہ زمین کا ذیلی ہے۔ اس دے باوجود علم نجوم وچ سہولت و یکسانی دی خاطر انہاں کوں سیارہ یا کوکب تصور کیتا ویندا ہے۔ جدید مکتب نجوم وچ حالیہ دریافت شدہ درجہ ذیل بعید ترین کواکب بھی شامل کیے جاتے ہیں۔
- یورینس
- نیپچون
- پلوٹو
مذکورہ بالا کواکب دے علاوہ نجوم وچ عقدتین (چھایاگرہ) کوں خاص حیثیت حاصل ہے۔ جیہڑے بذات خود نہ تاں سیارے ہن تے نہ ستارے بلکہ یہ زمین دے گرد قمری مدار تے ݙو مقابل قاطع نقاط ہن۔ انہاں کوں سنسکرت وچ راہو تے کیتو جبکہ عربی وچ راس تے ذنب آہدے ہن۔
12 بروج دی تفصیل اے ہے۔
- برج حمل
- برج ثور
- برج جوزا
- برج سرطان
- برج اسد
- برج سنبلہ
- برج میزان
- برج عقرب
- برج قوس
- برج جدی
- برج دلو
- برج حوت