سانچہ:سرائیکی زبان دے بارے ءچ پنجابی مضمون
colspan= |
پنجابی، سندھی، پشتو، بلوچی تے سرائیکی پاکستان دیاں زباناں نیں۔ پنجابی ہمسایہ ملک پعارت چ بولی جاندی اے۔ لہور، قصور، شیخوپورہ، گوجرانوالا تے سیال کوٹ دے نیڑے دے علاقیاں وچ بولی جان آلی نوں پنجابی یا ماجی کہندے نیں۔ ماجی یا پنجابی اصل وچ پعارت دی زبان ہے گی۔ باقی سارے پاکستانی پنجاب وچ سرائیکی بولی جاندی اے۔ سرائیکی زبان دے چار لہجے نیں۔ سرائیکی، چنگوی سرائیکی، سندھی سرائیکی تے چکوالی سرائیکی۔ سرائیکی زبان وچ چوالی اکھر نیں، انتالی تاں اردو وچ ورتے جاندے نیں۔ باقی پنج خاص سرائیکی دے نیں۔ ٻ ، ڄ، ݙ، ڳ، ݨ۔ پنجابی چ ماضی لئی سی ورتیا جاندا اے۔ سرائیکی وچ سی مستقبل لئی ورتا جاندا اے۔ سرائیکی پنجابی الگ الگ زباناں نیں۔ کسے وی علاقے دی زبان بارے اس فرق نال پتہ لگ جاندا اے جو او پنجابی زبان اے یا سرائیکی۔ سرائیکی پاکستان دی اک اہم زبان اے۔ سرائیکی زبان وچ لکھاں شاعر تے ہزاراں گلوکار نیں۔ لہور وچ تری لکھ سرائیکی تے کراچی چ چالی لکھ توں زیادہ سرائیکی رہندے نیں۔ اسلامیہ یونی ورسٹی بہاول پور، زکریا یونی ورسٹی ملتان تے اوپن یونی ورسٹی اسلام آباد چ سرائیکی زبان دے شعبے بنائے گئے نیں۔ Photo Credit: Khalid Mahmood |
سرائیکی شاعری
لکھوجھنگوچی دوہڑے
لکھواٹھی کھول کتاب تے دس قاضی ادوں وقت نماز ادوں یار آگئے
ادوں پاک امام اذان چا دتی گھنڈ کھول ڈٹھا دلدار آگئے
کی کرئیے فرض عظیم ہن دوہیں میری سوچ توں پانی تار آگئے
ابرار نماز قضا پڑھسی، اٹھی ادب کرو سرکار آگئے
(ابرار)
چھڈ بلندی نوں اے شہنشاہ جمال میرا مٹـّی تے مٹی دا چن ویکھ ونج
اوہدی مٹھی مٹھی گفتگو آکے سن بھولا بھالا جیہا بانک پن ویکھ ونج
توں فقط رات کالی دا ہیں آسرا اوہدا دینہہ رات دونہواں اتے راج ہے
جیہڑا مٹی دا ہو کے وی بے داغ ہے باوے مظہر ہوراں دا سجن ویکھ ونج
(باوا مظہر بخاری)
ڈاہڈا خوش ہاموں چوداں اگست آلے دینہہ میرے لوڈے سجن میرے سنگ ہوونائے
ہوسی سرخی تے پوڈر رخساراں اتے وکھرا ہر ہک نظارے دا رنگ ہوونائے
توڑ ونج کے میں غمگین گھر آونائے سیکھ تے میری ہک ہک امنگ ہوونائے
پتہ کوئی ناہ مینوں بھیڑے مقسوم دا ڈھولے رنگ پور تے میں کملے جھنگ ہوونائے